...Οι συνεταιριστικές οργανώσεις μπορούν με ορισμένες προϋποθέσεις να λειτουργήσουν ανταγωνιστικά προς τους εμποροβιομηχάνους, ενώ οι ΟΠ τους υπηρετούν. Γι' αυτό η λειτουργία των ΟΠ εξ αντικειμένου υπονομεύει τους συνεταιρισμούς που επιδιώκουν να λειτουργήσουν ως μηχανισμοί άμυνας των μικρομεσαίων αγροτών στις ορέξεις των εμποροβιομηχάνων. (φωτ. αρχείου: πορτοκάλια σε αποθήκες συνεταιρισμού στην Αργολίδα)

Τις Ομάδες Παραγωγών (ΟΠ) και τις Διεπαγγελματικές Οργανώσεις (ΔΟ) η ΕΕ, η κυβέρνηση της ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ και ο ΣΥΝ τις προβάλλουν σαν βασικές οργανώσεις των αγροτών που βελτιώνουν τη διαπραγματευτική τους ικανότητα, απέναντι στους εμποροβιομηχάνους και ενισχύουν το εισόδημά τους.

Ομως οι ΟΠ νωρίτερα και οι ΔΟ αργότερα επιβλήθηκαν από την ΕΕ με τη σύμφωνη γνώμη των ελληνικών κυβερνήσεων μέσα από συγκεκριμένους κανονισμούς σαν εργαλεία υλοποίησης της αντιαγροτικής ΚΑΠ, σαν μηχανισμοί υπονόμευσης των συνεταιρισμών και υποταγής των μικρομεσαίων αγροτών στα συμφέροντα των εμποροβιομηχάνων.

Η πρώτη θεσμοθέτηση των ΟΠ το 1978 με τον κοινοτικό κανονισμό 1360 δε συμπίπτει τυχαία με την έναρξη των μαζικών αποσύρσεων στα οπωροκηπευτικά, των γνωστών χωματερών που αποτέλεσαν για πολλά χρόνια βασικό αντικείμενο των ΟΠ. Δε συμπίπτει τυχαία με την επιβολή των ποσοστώσεων, η διαχείριση των οποίων για μεγάλο χρονικό διάστημα αποτέλεσαν βασικό αντικείμενο των ΟΠ (βιομηχανική τομάτα, καπνός κ.ά.)

Στη χώρα μας, επειδή η μικρομεσαία αγροτιά ήταν επιφυλακτική στο κοινοτικό κατασκεύασμα των ΟΠ, με παρότρυνση και ανοχή των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ, ονομάστηκαν ΟΠ οι συνεταιρισμοί μέσα από εικονικές καταστατικές συνελεύσεις, για να επιβάλουν τις ποσοστώσεις και να υλοποιήσουν το ρόλο του νεκροθάφτη του ιδρώτα των αγροτών.

Η δραστηριότητα αυτή που ήταν εντελώς ανήθικη, επειδή κατέστρεφε σημαντικές ποσότητες τροφίμων, την ίδια περίοδο που εκατομμύρια ανθρώπων λιμοκτονούσαν, προβλήθηκε από τα κόμματα του ευρωμονόδρομου σα μηχανισμός στήριξης του αγροτικού εισοδήματος. Στην πραγματικότητα, όμως, προετοίμασε το έδαφος για τις μαζικές εκριζώσεις των καλλιεργειών, διέφθειρε συνειδήσεις αγροτών και εργαζομένων και οδήγησε στην ανυποληψία και χρεοκοπία πολλές συνεταιριστικές οργανώσεις, ειδικά εκείνες που είχαν μεταποιητικές βιομηχανίες.

Με τους νέους κανονισμούς της περιόδου 1996 - 2001, η ΕΕ με τη σύμφωνη γνώμη των ελληνικών κυβερνήσεων «εκσυγχρόνισε» το θεσμικό πλαίσιο των ΟΠ, για να ανταποκριθούν στους νέους στόχους της ΚΑΠ μιας και το αντικείμενο των χωματερών περιορίστηκε δραστικά με τις μαζικές εκριζώσεις των καλλιεργειών που επιδοτήθηκαν με δελεαστικά ποσά από τον κοινοτικό προϋπολογισμό.

Σύμφωνα με τους νέους κανονισμούς, βασικό αντικείμενο των ΟΠ ήταν η διαμεσολάβηση μεταξύ των αγροτών και των εμποροβιομηχάνων με στόχο να εξασφαλίσουν καλής ποιότητας και συγκεντρωμένη πρώτη ύλη στους εμποροβιομηχάνους. Δηλαδή οι ΟΠ αντικατέστησαν τους μεσίτες που είχαν οι εμποροβιομήχανοι στα χωριά και έφτιαξαν κάποιες υποδομές για να συντηρείται σε καλή κατάσταση η πρώτη ύλη μέχρι να την παραλάβουν οι εμποροβιομήχανοι.

Τη διαμεσολάβηση αυτή η ΕΕ και οι ελληνικές κυβερνήσεις δεν την εμπιστεύονταν στις συνεταιριστικές οργανώσεις των αγροτών παρά το γεγονός ότι πολλές διοικήσεις τους ήταν πρόθυμες να παίξουν, με το αζημίωτο, αυτό το ρόλο. Και αυτό γιατί όλα τα καταστατικά των συνεταιριστικών οργανώσεων προέβλεπαν την καθετοποίηση της παραγωγής με τη λειτουργία μεταποιητικών εργοστασίων και πολλές συνεταιριστικές οργανώσεις είχαν μεταποιητικά εργοστάσια που εξ αντικειμένου έκαναν αχρείαστους τους εμποροβιομηχάνους.

Σε αντίθεση με τις συνεταιριστικές οργανώσεις οι ΟΠ δε χρηματοδοτούνται και δεν έχουν εργοστάσια μεταποίησης αγροτικών προϊόντων, αλλά χρηματοδοτούνται για να παίζουν το ρόλο του μεσίτη, ανάμεσα στους αγρότες και τους εμποροβιομηχάνους. Δηλαδή, χρηματοδοτούνται για να συγκεντρώσουν τα αγροτικά προϊόντα και να τα παραδώσουν σε καλή κατάσταση στους εμποροβιομηχάνους.

Με δυο λόγια, οι συνεταιριστικές οργανώσεις μπορούν με ορισμένες προϋποθέσεις να λειτουργήσουν ανταγωνιστικά προς τους εμποροβιομηχάνους, ενώ οι ΟΠ τους υπηρετούν. Γι' αυτό, η λειτουργία των ΟΠ εξ αντικειμένου υπονομεύει τους συνεταιρισμούς που επιδιώκουν να λειτουργήσουν ως μηχανισμοί άμυνας των μικρομεσαίων αγροτών στις ορέξεις των εμποροβιομηχάνων. Γι' αυτό η εξίσωση των ΟΠ και των συνεταιρισμών που κάνει ο ΣΥΝ αποτελεί συνειδητή συγκάλυψη του αντιαγροτικού ρόλου των ΟΠ.

Ο ισχυρισμός ότι η συγκέντρωση της αγροτικής παραγωγής από τις ΟΠ ενισχύει τη διαπραγματευτική τους ικανότητα, με αποτέλεσμα να πετυχαίνουν καλύτερες τιμές είναι λογικοφανής αλλά δεν ισχύει στην πραγματικότητα. Και αυτό, γιατί οι εμποροβιομήχανοι που μονοπωλούν τον τομέα της μεταποίησης, επειδή οι ΟΠ δεν μπορούν να έχουν εργοστάσια μεταποίησης, εκβιάζουν τους αγρότες και αγοράζουν κοψοχρονιάς την παραγωγή τους. Ο εκβιασμός αυτός γίνεται αφόρητος και από το γεγονός ότι όλα τα αγροτικά προϊόντα είναι φθαρτά και πρέπει να διατεθούν σε πολύ μικρή χρονική περίοδο. Η εκτίμηση αυτή επιβεβαιώνεται από τις εξευτελιστικές τιμές που «πέτυχαν» οι ΟΠ στα συμπύρηνα ροδάκινα στη βιομηχανική τομάτα και στον καπνό.

Συμπληρωματικά οι ΟΠ, σύμφωνα με τους σχετικούς κανονισμούς μπορούν να υλοποιήσουν ορισμένα επιχειρησιακά προγράμματα με αντικείμενα τον εξοπλισμό των γραφείων τους και των εργαστηρίων τους, αν έχουν, την προστασία του περιβάλλοντος από τα υλικά συσκευασίας των φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων κ.ά.

Αυτά τα επιχειρησιακά προγράμματα υλοποιήθηκαν σε πολύ μικρό ποσοστό στη χώρα μας επειδή, είναι ασήμαντη η προσφορά τους και στόχο έχουν να συγκαλύψουν τον πραγματικό ρόλο των ΟΠ, ως μεσιτών των εμποροβιομηχάνων και υπονομευτών των συνεταιριστικών οργανώσεων.

Τον αντιαγροτικό ρόλο των ΟΠ τον έχουν αντιληφθεί οι μικρομεσαίοι αγρότες της ΕΕ και της χώρας μας, γι' αυτό παρά τα δελεαστικά κοινοτικά και εθνικά κίνητρα, η συμμετοχή τους είναι τυπική και ιδιαίτερα μικρή. Το ποσοστό των οπωροκηπευτικών που πέρασαν από τις ΟΠ ήταν μόλις 14% στην Ελλάδα και 33% στην ΕΕ. Την άρνηση των μικρομεσαίων αγροτών να συμμετέχουν στις ΟΠ, η ΕΕ, με τη συμφωνία των κομμάτων του ευρωμονόδρομου, την αντιμετώπισε με τον προηγούμενο και τον πρόσφατο κανονισμό για τα οπωροκηπευτικά με τον πιο αυταρχικό τρόπο. Με την υποχρεωτική ένταξη στις ΟΠ και των μη μελών αγροτών μιας περιοχής, αν στην ΟΠ συμμετέχει το 50% των αγροτών και συγκεντρώνει το 60% του αγροτικού προϊόντος της περιοχής.

Συνέχεια της λογικής και του ρόλου των ΟΠ αποτελούν οι Διεπαγγελματικές Οργανώσεις (ΔΟ) που δημιουργούνται σε κάθε προϊόν και έχουν μέλη όλους όσοι ασχολούνται με αυτό το προϊόν σε οποιαδήποτε φάση, από την παραγωγή του μέχρι την κατανάλωση. Δηλαδή, στις διεπαγγελματικές οργανώσεις μπορούν να συνυπάρχουν οι οργανώσεις των αγροτών, των εμποροβιομηχάνων, των πολυεθνικών των μεταφορικών εταιρειών κ.ά.

Η συνύπαρξη αυτή, σύμφωνα με την ΕΕ και τα κόμματα του ευρωμονόδρομου δικαιολογείται από το γεγονός ότι στα πλαίσια της λεγόμενης παγκοσμιοποίησης ταξικοί αντίπαλοι και εκμεταλλευτές των μικρομεσαίων αγροτών δεν είναι οι εμποροβιομήχανοι και οι πολυεθνικές που μεταποιούν και εμπορεύονται τα αγροτικά προϊόντα, αλλά οι αγρότες άλλων κρατών που παράγουν φθηνότερα και ανταγωνιστικότερα αγροτικά προϊόντα. Στα πλαίσια αυτής της λογικής, επιβάλλεται οι μικρομεσαίοι αγρότες να παραβλέψουν τις ταξικές τους αντιθέσεις με τους εμποροβιομηχάνους και να συνεργαστούν σε κοινή επαγγελματική οργάνωση με στόχο να βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητα και τα οφέλη, τα οποία ως διά μαγείας θα μοιραστούν ισόποσα στους αγρότες και τους εμποροβιομηχάνους.

Ομως, υπάρχουν άπειρα παραδείγματα που οι εμποροβιομήχανοι, που τάχα ενδιαφέρονται για την ανταγωνιστικότητα και την προώθηση των ελληνικών προϊόντων στις διεθνείς αγορές έκαναν αθρόες εισαγωγές αγροτικών προϊόντων σε χαμηλές τιμές για να αυξήσουν τα κέρδη τους. Εισαγωγές που μείωσαν κατακόρυφα τις τιμές των ελληνικών προϊόντων και σε ορισμένες περιπτώσεις δημιούργησαν σοβαρά προβλήματα διάθεσης της εγχώριας παραγωγής, με αποτέλεσμα τη χρεοκοπία των μικρομεσαίων αγροτών και τη διπλή κερδοσκοπία των εμποροβιομηχάνων σε βάρος των αγροτών και των καταναλωτών.

Με τις εισαγωγές αυτές, οι εμποροβιομήχανοι και οι πολυεθνικές εκμεταλλεύονται ταυτόχρονα τους μικρομεσαίους αγρότες των φτωχών χωρών από τους οποίους αγοράζουν πάμφθηνα τα προϊόντα τους, αλλά και τους μικρομεσαίους αγρότες των ανεπτυγμένων κρατών που τους εξαναγκάζουν να πωλούν κοψοχρονιάς την παραγωγή τους. Γι' αυτό αντίπαλοι των Ελλήνων αγροτών δεν είναι οι αγρότες των φτωχών χωρών. Είναι σύμμαχοι απέναντι στον κοινό αντίπαλο που είναι οι εμποροβιομήχανοι, τα μονοπώλια και οι πολυεθνικές.

Την πραγματικότητα αυτή τα κόμματα του ευρωμονόδρομου και η ΕΕ που αποτελούν τους πολιτικούς εκφραστές των εμποροβιομηχάνων και των πολυεθνικών προσπαθούν να τη συγκαλύψουν με την ξαναζεσταμένη θεωρία της ταξικής συνεργασίας.

Ξεκάθαροι στόχοι αυτής της θεωρίας και των ΔΟ που την υλοποιούν είναι η ιδεολογική, θεσμική και πρακτική υποταγή των εκμεταλλευόμενων στους εκμεταλλευτές τους. Δηλαδή των μικρομεσαίων αγροτών στους εμποροβιομήχανους και στις πολυεθνικές, όπως επίσης και η υπονόμευση της αλληλεγγύης ανάμεσα στους μικρομεσαίους αγρότες των διάφορων χωρών που εξ αντικειμένου έχουν κοινά συμφέροντα.

Ομως οι μικρομεσαίοι αγρότες που έχουν τεράστια αρνητική εμπειρία από τις καθημερινές τους δοσοληψίες με τους εμποροβιομηχάνους δε θα πρέπει να πέσουν στην παγίδα των ΔΟ και των ΟΠ.

Μπορούν και πρέπει στις επερχόμενες εκλογές να τιμωρήσουν με την ψήφο τους τα κόμματα του ευρωμονόδρομου που με τους διάφορους μηχανισμούς των ΟΠ και των ΔΟ προσπαθούν να τους υποτάξουν στα συμφέροντα των εμποροβιομηχάνων. Με τους αγώνες τους, την ψήφο τους και τη συστράτευσή τους με το ΚΚΕ να ανοίξουν το δρόμο για να αναπτυχθεί η αγροτική οικονομία προς όφελος του λαού μέσα από τους παραγωγικούς συνεταιρισμούς των μικρομεσαίων αγροτών.