Κυριακή 7 Αυγούστου 2005
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 29
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
Νησιά με ιστορία

Οθωνοί:Ενα από τα διαπόντια νησιά που βρίσκονται βορειοδυτικά της Κέρκυρας
Οθωνοί:Ενα από τα διαπόντια νησιά που βρίσκονται βορειοδυτικά της Κέρκυρας
Μακρόνησος, Αϊ - Στράτης, Χίος, Τρίκκερι, Ικαρία, Φολέγανδρος, Ανάφη και τόσα άλλα νησιά εξορίας... Υπάρχουν κι αυτά που λίγοι τα ξέρουν... Πέρυσι είχαμε γράψει για τα Διαπόντια νησιά - Ερείκουσα, Μαθράκι και Οθωνούς, τα καταπράσινα αυτά νησάκια που βρίσκονται βόρεια της Κέρκυρας και στηρίζονται σ' ένα μεγάλο μέρος στην αφανή εργασία των γυναικών τους... Οι Οθωνοί - ποιος το γνωρίζει άραγε - υπήρξαν κάποτε και τόπος εξορίας. Μας το αποκαλύπτει ο αγωνιστής Βασίλης Κάιλας σε επιστολή που μας έστειλε:

Στην αρχή του εμφυλίου

Στους Οθωνούς, γράφει, το φθινόπωρο του 1946 έζησαν σαν εξόριστοι εκατό περίπου πολίτες, αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης, συνδικαλιστές, εργάτες και αγρότες, από τις περιοχές της Λαμίας, της Πάτρας, των Καλαβρύτων, του Αιγίου και του Αγρινίου.

Αλλά ας διαβάσουμε κάποια αποσπάσματα από τη διήγηση του Βασίλη Κάιλα, μια πολύ όμορφη διήγηση που θα άξιζε να δημοσιευτεί ολόκληρη:

... Στις 10 Ιούλη 1946, μόλις είχε αρχίσει η δράση του ΔΣΕ στη Λαμία, πιαστήκαμε από τη χωροφυλακή δέκα στελέχη των ΕΑΜικών οργανώσεων, ο ένας ήμουν εγώ σαν ΕΠΟΝίτης, μας κρατήσανε σ' ένα υπόγειο όπου μας κοινοποίησαν αποφάσεις διοικητικού εκτοπισμού για ένα χρόνο σε διάφορα άγονα νησιά.

...Ο πόλεμος είχε αρχίσει άγρια και οι συλλήψεις ακόμα πιο άγριες. Πιάνονταν σε όλη την περιοχή, με τη βοήθεια των παρακρατικών οργανώσεων Βουρλάκηδων και Σούρληδων, συγγενείς, με την υποψία πως οι δικοί τους είχαν βγει στο κλαρί, όποια θεωρούσαν ή ήταν πραγματικά στελέχη, τα κρατητήρια γέμιζαν ασφυκτικά, αναγκάστηκαν να αδειάσουν τα μέρη που μας κρατούσαν για να τα γεμίσουν ξανά με νέους κρατούμενους. Ετσι, ένα πρωί μας βάλανε σε καμιά δεκαπενταριά φορτηγά και μας μετέφεραν στη Σχολή Χωροφυλακής Δαφνίου και μας εγκατέστησαν στο δεύτερο όροφο ενός τριώροφου κτιρίου, στον τρίτο όροφο οι ασθενείς του ψυχιατρείου, στον μεσαίο εμείς και στον πρώτο οι μαθητές της σχολής, μια συγκατοίκηση χάρμα! Εκεί θα παραμέναμε για λίγο διάστημα ως τη στιγμή που θα μας κοινοποιούσαν τις αποφάσεις της δευτεροβάθμιας επιτροπής, πράγμα που έγινε σε μια βδομάδα περίπου, αρχές Αυγούστου ήρθαν οι νέες αποφάσεις, εμάς τους Λαμιώτες μας έστελναν στους Οθωνούς. Ψάχναμε, ρωτούσαμε ο ένας τον άλλο, πού να ξέρουμε πού βρίσκεται η κάθε νησίδα, προμηθευτήκαμε έναν χάρτη της Ελλάδας, τον βάλαμε κάτω στο τσιμέντο, ψάχναμε, ψάχναμε, πουθενά οι Οθωνοί.

Δεν το χωράει ο χάρτης...

Στην αγωνία μας ένας υπομοίραρχος μας είπε: «Μην κοπιάζετε, δεν το χωράει ο χάρτης», μας κατατόπισε όμως, πολύ καλά, έτσι που και ξαπλώσαμε στο δροσερό τσιμέντο και σκεφτόμασταν τη νέα μας ζωή.

Τμήμα μεταγωγών της Αθήνας, σιδηροδρομικός σταθμός Πελοποννήσου, τμήμα μεταγωγών Πάτρας, ταξίδι με πλοίο, τμήμα μεταγωγών Κέρκυρας, αναχώρηση για Οθωνούς... Η αφήγηση συνεχίζεται:

«... Οσο πλησιάζαμε διακρίναμε καθαρά μια αμμουδερή παραλία με δύο τρία κτίρια και το καΐκι σε λίγο άραξε, σιγά σιγά κατεβήκαμε, αφήσαμε τα πράγματά μας κάτω και ξαπλώσαμε να ξεμουδιάσουμε από το πολύωρο ταξίδι. Ημασταν στους Οθωνούς, στο μέρος που θα περνούσαμε την εξορία μας. Λίγα βήματα πιο πέρα ένα καφενεδάκι με μιαν αυλούλα γύρω γύρω με λουλούδια και λίγες καρέκλες. Τρεις Λαμιώτες και δύο από το Αίγιο, που γνωριστήκαμε στο ταξίδι και ταιριάξαμε, είπαμε να πιούμε κανένα ουζάκι να εγκαινιάσουμε τη νέα μας εγκατάσταση, καλησπερίσαμε το μαγαζάτορα, του δώσαμε την παραγγελία, μας έφερε ένα καραφάκι - καρτούτσο, όπως το είπε - κάθισε κι αυτός παρέα να γνωριστούμε, άλλωστε ήταν ο μόνος κάτοικος που ήταν όταν κατεβήκαμε από το καΐκι, μας είχε κάνει εντύπωση το πράγμα και τον ρωτήσαμε να μας εξηγήσει αυτή την απουσία των ντόπιων. Εσκασε ένα χαμόγελο και μας είπε: "Από μέρες ο ενωμοτάρχης μας μάζεψε, με τους δύο χωροφύλακες που αποτελούσαν την αστυνομική δύναμη του νησιού και τη δική μας φρουρά και μας είπε πως θα έρθουν σε λίγες μέρες κάποιοι άνθρωποι παράξενοι, από άλλους τόπους, με άγριες φάτσες, με μάτια που πετούν φωτιές, που έχουν σκοτώσει στα μέρη τους ανθρώπους και τέτοιες ανοησίες και μας συνιστούσε να μην έχουμε πάρε - δώσε με σας". Βάλαμε τα γέλια, αυτός πιο πολύ από μας γελούσε. Τσουγκρίσαμε τα ποτηράκια μας και ευχηθήκαμε καλή διαμονή.

Κοιμηθήκαμε πρόχειρα, όπως πέσαμε στα στρωσίδια μας, δε σαλέψαμε ούτε σπιθαμή και το πρωί μαζευτήκαμε για να οργανώσουμε τη ζωή μας, να πάρουμε ο καθένας μας μια δουλιά. Βρήκαμε το μέρος για το μαγείρεμα, το φούρνο για το ψωμί, μας υπέδειξαν από πού θα έπρεπε να κόψουμε ξύλα, δεν έμεινε κανείς χωρίς δουλιά, ο καθένας ανάλογα με τις σωματικές του δυνάμεις και τις ικανότητές του. Αφού τελειώσαμε τις πρακτικές δουλιές, καθορίσαμε τα δωμάτια για τον καθένα μας, άρχισε η γνωριμία μεταξύ μας. Ημασταν από τη Λαμία, από το Αίγιο, Καλάβρυτα, Πάτρα και τα γύρω χωριά, απ' το Αγρίνιο και την περιοχή, εργάτες και αγρότες, συνδικαλιστές, δάσκαλοι, δικηγόροι, ένας φαρμακοποιός, κάποιοι φοιτητές, ένα μωσαϊκό επαγγελμάτων και ηλικιών.

Ο γιατρός με το άλογο

Ολοι μας ξεχωριστοί, στην πατρίδα τους αγωνιστές της κατοχής, και ένας γιατρός, ο Θόδωρος από το Αίγιο, ένας άνθρωπος που δε στέκονταν ούτε λεπτό, αεικίνητος. Ζήτησε ένα δωμάτιο να το φτιάξει ιατρείο, σε δυο ραφάκια έβαλε τα λίγα φάρμακα που κουβαλούσαμε μαζί μας, το ταχτοποίησε όμορφα - όμορφα, διάλεξε και τους βοηθούς του και φρόντισε απ' έξω να βάλει μια μεγάλη ταμπέλα που γνωστοποιούσε στους ντόπιους πως όποιος είχε ανάγκη από γιατρό ν' απευθύνεται σ' αυτό το «ιατρείο» και άρχισε τη γιατρική του. Δουλιά καθημερινή, πολλή, κάποιος παράγοντας του νησιού του έδωσε ένα άλογο να το χρησιμοποιεί, επειδή οι κάτοικοι δεν είναι συγκεντρωμένοι πολλοί μαζί σε ένα μέρος, αλλά σκορπισμένοι σε πολλούς ολιγομελείς οικισμούς, σπαρμένους σε όλο το νησί. Μέχρι την ημέρα που μας σηκώσανε από τους Οθωνούς ο γιατρός πρέπει να είχε εξετάσει σχεδόν όλους τους κατοίκους, φαντάζομαι πως οι παλιοί θα τον θυμούνται με ευγνωμοσύνη.

Το φαΐ και το ψωμί μας το πληρώναμε από την τσέπη μας, σ' εκείνη την εξορία. Δε μας έδιναν κανένα επίδομα, ούτε το κράτος ούτε ο Ερυθρός Σταυρός. Οι οικογένειές μας μπορούσαν να μας βοηθούν, ήταν ακόμα κάπως συγκροτημένες, αργότερα σκόρπισαν κι αυτές, άλλος στο βουνό, άλλος στη φυλακή και την εξορία, έσοδο μηδέν, όχι μόνο να βοηθήσουν εμάς, αλλά ούτε για τη δική τους συντήρηση...

... Με το ταχυδρομείο, που λειτουργούσε ακόμα χωρίς φανερή λογοκρισία, μαθαίναμε τα δυσάρεστα νέα από τις οικογένειές μας, που επιβεβαίωναν αυτή την παρατήρηση: η πολιτική των διωκτών μας ήταν να μας απομονώσουν εντελώς από τον έξω κόσμο. Τα νέα, αναγγελίες θανάτων, εκτελέσεις, συλλήψεις, δυσκολίες τεράστιες, αλλά και ελπίδες για ξεπέρασμα των δυσκολιών. Εγώ το πρώτο γράμμα που πήρα από τους δικούς μου ήταν πως ένα βράδυ έκαναν επιδρομή στο σπίτι μας και έδειραν τον πατέρα μου, κούρεψαν τις δυο μου αδερφές -ήταν τότε της μόδας το κούρεμα από τους συμμορίτες - και προσπάθησαν να τρομοκρατήσουν».

... Ευτυχώς οι Οθωνοί, τον καιρό που έζησαν εκεί οι εξόριστοι, ήταν μεγάλος ψαρότοπος, έτσι μπόρεσαν να επιβιώσουν, ψαρεύοντας και οι ίδιοι.

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
Εκδήλωση στην Ανάφη, έναν από τους πρώτους τόπους εξορίας(2022-05-10 00:00:00.0)
«Ηρώων γεννήτρα, Ρούμελη, κι ανταρτομάνα...»(2022-02-28 00:00:00.0)
Γυναίκες στην εξορία στα χρόνια του Εμφυλίου(2008-02-03 00:00:00.0)
Με τον ΓΙΑΝΝΗ ΡΙΤΣΟ στην εξορία(2004-05-02 00:00:00.0)
ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ(1998-09-25 00:00:00.0)
ΤΑΚΗΣ ΦΙΤΣΟΣ (ηρωική μορφή του ΚΚΕ)(1998-05-03 00:00:00.0)

Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ