Είναι πικρό να ανεβοκατεβαίνεις ξένες σκάλες, απαντούσε ο Δάντης Αλιγκιέρι, πριν από περίπου 750 χρόνια, σε αυτούς που τον ρωτούσαν πώς αισθάνεται μακριά από τον τόπο του, στην ξενιτιά. Παρά το γεγονός ότι ο μέγας ποιητής περιέγραψε την κόλαση με τα πιο μελανά χρώματα στο έργο του η «Θεία Κωμωδία», δε φαντάστηκε ποτέ ότι ένας άνθρωπος - προκειμένου να βρει χώρο για να κοιμηθεί, ακόμη και στην εποχή του - αναγκάζεται να τοποθετεί μια ξύλινη πόρτα στις σκάλες της εισόδου μιας μικρής υπόγειας αποθήκης, που χρησιμοποιείται ως σπίτι, για να ξαπλώσει πάνω της μετατρέποντάς τη σε κρεβάτι.

Αυτή ήταν η πρώτη εικόνα που αντικρίσαμε όταν επισκεφτήκαμε αυτή την υπόγεια αποθήκη ανθρώπων με καταγωγή από την Μπουργκίνα Φάσο, στην καρδιά της Αθήνας, κατά τη διάρκεια περιοδείας του ΚΚΕ προχτές, με επικεφαλής την Λίλα Καφαντάρη, βουλευτή του Κόμματος.

Τα όσα είδαμε και μάθαμε από τους ανθρώπους που αναγκάζονται να μένουν σε αυτή την τρύπα ήταν συγκλονιστικά. Το συγκλονιστικότερο όλων είναι ότι αυτοί οι άνθρωποι, λόγω της ανέχειας και της έλλειψης χρημάτων, αναγκάζονται να κοιμούνται με βάρδιες (!!!) και μάλιστα 4ωρες, προκειμένου να μπορέσουν όλοι να κοιμηθούν, μιας και η τελευταία σπιθαμή της αποθήκης έχει καλυφθεί με στρώματα και ανθρώπους, μόνο για ύπνο.

Συγκεκριμένα, το ωράριο ύπνου, κατά βάση, έχει διαμορφωθεί ως εξής: Οι πρώτοι κοιμούνται από τις 10 το βράδυ έως τις 2 τα ξημερώματα. Στη συνέχεια, ξυπνούν και δίνουν τη θέση τους σε άλλους συμπατριώτες τους που καταφθάνουν εκείνη την ώρα για να κοιμηθούν μέχρι τις 6 το πρωί. Μόλις ξημερώσει, όσοι είναι τυχεροί πάνε για μεροκάματο και οι υπόλοιποι επιστρέφουν πίσω στο λαγούμι. Εκεί αντικρίσαμε την αποθέωση της αθλιότητας. Ολος ο χώρος των λίγων τετραγωνικών μέτρων καλυπτόταν από βρώμικα και κατεστραμμένα στρώματα. Δε γίνεται λόγος για τραπέζι, καρέκλες, ντουλάπες. Τα ρούχα τους ήταν στοιβαγμένα σε διάφορες γωνίες. Αλλα υπάρχοντα δε φάνηκε να έχουν. Ούτε καν μια κουζίνα.

Η ατμόσφαιρα βαριά. Αλλωστε, ο εξαερισμός γίνεται μόνο από τις χαραμάδες και τα μικροσπασίματα της τζαμαρίας. Οι κατσαρίδες, καθώς και άλλα ζωύφια σουλατσάρουν στις σωλήνες του καλοριφέρ, το ταβάνι, τα στρώματα, παντού. Το μπάνιο έχει μέγεθος λιγότερο από μισό τετραγωνικό μέτρο. Διαθέτει μια σπασμένη τουαλέτα. Μέχρι εκεί. Χώρος για να πλυθεί κανείς δεν υπάρχει.

Η συνεννόηση με τους σύγχρονους σκλάβους δεν ήταν εύκολη, καθώς κανείς τους δεν ήξερε ελληνικά. Μόνο ένας εξ αυτών γνώριζε γαλλικά και έγινε κατορθωτή η επικοινωνία. «Δεν έχουμε άλλη επιλογή» έλεγε και ξαναέλεγε, αναφερόμενος στις άθλιες συνθήκες στις οποίες είναι αναγκασμένοι να ζουν. «Αυτό που μας νοιάζει περισσότερο δεν είναι το πώς κοιμόμαστε, αλλά το να έχουμε δουλειά, να τρώμε ρύζι και λίγο ψωμί. Είναι πολύ δύσκολη η ζωή μας» μας έλεγε με παράπονο.

Επίσης μας είπε ότι η πληρωμή γίνεται με το κεφάλι, γύρω στα 20 ευρώ ο καθένας το μήνα. Ερχεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα ο αντ' αυτού του ενοικιαστή και ζητά με επιμονή τα χρήματα της διαμονής. Στην τρύπα αυτή στοιβάζονται 25-30 άνθρωποι. Και δεν είμαστε καθόλου βέβαιοι ότι αυτού του είδους οι συνθήκες δεν υπάρχουν και σε άλλες περιοχές της Αθήνας.

«Οι λέξεις σε αυτές τις περιπτώσεις χάνουν τη σημασία τους» σημείωσε η Λ. Καφαντάρη και πρόσθεσε: «Τι να πει κανείς γι' αυτό το υπόγειο όπου άνθρωποι κοιμούνται με βάρδιες, ένας εξ αυτών στις σκάλες για να αξιοποιηθεί κάθε διαθέσιμος χώρος. Ζουν με τις κατσαρίδες. Μας είπαν ότι ένας είναι άρρωστος. Οταν τον ρωτήσαμε αν τον είδε γιατρός, απλά χαμογέλασε με πίκρα. Δεν ήρθαμε εδώ με διάθεση φτηνής φιλανθρωπίας. Ηρθαμε εδώ γιατί πιστεύουμε ότι οι άνθρωποι αυτοί έχουν δικαιώματα τα οποία πρέπει να απολαμβάνουν στο ακέραιο, αλλά και να τους πούμε πως βρισκόμαστε στην ίδια πλευρά. Απέναντί μας έχουμε αυτούς που είναι υπεύθυνοι και υπόλογοι γι' αυτή την τραγωδία και αυτούς πρέπει να ανατρέψουμε».

Τις άθλιες συνθήκες εργασίας, αλλά και τρομοκρατίας που κυριαρχούν σε υπόγειες και ημιυπόγειες βιοτεχνίες των Πατησίων, στις οποίες αναγκάζονται να δουλεύουν μετανάστες, αντικρίσαμε κατά την επίσκεψή μας εκεί.

«Μη μιλάτε, μη σηκώνετε κεφάλι, συνεχίστε τη δουλειά», ήταν τα πρώτα λόγια του «υπεύθυνου» προς τους δεκάδες αλλοδαπούς εργάτες (κυρίως από το Μπαγκλαντές) που εργάζονται κάτω από ασφυκτικές συνθήκες σκυμμένοι πάνω από τις ραπτομηχανές, κατά την είσοδό μας σε μια υπόγεια βιοτεχνία επί της Λεωφόρου Ιωνίας, που θύμιζε περισσότερο καταγώγιο της κακιάς ώρας παρά χώρο εργασίας. Οταν διαπίστωσε την αποφασιστικότητα του κλιμακίου του Κόμματος να μην του επιτρέψει να τρομοκρατήσει τους εργάτες, άλλαξε στάση κι έκανε πίσω. Ο άνθρωπος αυτός μας συστήθηκε με το όνομα Μπαμπού.

Τα στελέχη του ΚΚΕ βρέθηκαν δίπλα στους αλλοδαπούς εργάτες, δίνοντάς τους κουράγιο, συζητώντας για τα προβλήματά τους τόσο στον εργασιακό χώρο όσο και έξω από αυτόν, αλλά και τη δυνατότητα, όποτε χρειαστούν, να τους βρουν για να μιλήσουν μαζί τους. «Δεν είστε μόνοι σας. Ενώνουμε τη φωνή και τις δυνάμεις μας μαζί σας, ώστε να αντιμετωπίσουμε τον κοινό εχθρό που είναι υπεύθυνος για τα δεινά μας. Είναι ο μόνος τρόπος για να μπορέσουμε να αντιπαλέψουμε την επίθεση της εργοδοσίας στους μισθούς, στα ωράρια, στην ασφάλιση και να διεκδικήσουμε μια καλύτερη ζωή».

Οπως είχαμε την ευκαιρία να δούμε και να μάθουμε, οι περισσότερες από αυτού του είδους τις βιοτεχνίες δε διαθέτουν καθόλου σχεδόν εξαερισμό, ενώ τα ωράρια εργασίας ανάλογα με τον όγκο της δουλειάς κυμαίνονται από 8 έως 15 ώρες τη μέρα. Κατά παράβαση κάθε Συλλογικής Σύμβασης, οι αλλοδαποί εργάτες (στη συντριπτική τους πλειοψηφία είναι από το Μπαγκλαντές, μια και γνωρίζουν τη δουλειά) πληρώνονται με την ώρα, γύρω στα 2-3 ευρώ. Επιπλέον, υπερωρίες και ένσημα είναι άγνωστες λέξεις για όλους αυτούς τους εργάτες που γίνονται αντικείμενο στυγνής εκμετάλλευσης.

Μάλιστα, ο υπεύθυνος, κατά την έξοδο, μας παρουσίασε έγγραφο της Επιθεώρησης Εργασίας, σύμφωνα με το οποίο όλα λειτουργούν σωστά...