Η συναρπαστική αντιαποικιοκρατική ταινία για την αλγερινή επανάσταση - χρηματοδοτήθηκε και από το νεαρό αλγερινό κράτος - βασίζεται στο βιβλίο του Saadi Yacef «Αναμνηστικά από τη Μάχη του Αλγερίου» με κύριο σκηνογραφικό φόντο τις διώξεις, τα βασανιστήρια, τις συλλήψεις στις δαιδαλώδεις φτωχογειτονιές του Κασμπάχ, κάστρου του Εθνικοαπελευθερωτικού Μετώπου FLN στην πρωτεύουσα Αλγέρι. Το επικό αυτό φιλμ απαράμιλλου ρεαλισμού ακολουθεί τα χνάρια νεορεαλιστών πρωτοπόρων δημιουργών. Σε αντίθεση όμως με το πνεύμα του νεορεαλισμού το κύριο ιστορικό γεγονός που απεικονίζεται μέσα από σύνθεση ντοκουμενταρίστικων αναπαραστάσεων στους αυθεντικούς τόπους και με μη επαγγελματίες ηθοποιούς, δεν είναι μηδαμινής αλλά ύψιστης σημασίας. Οι χαρακτήρες παρουσιάζονται σύνθετοι - με τη συμβολή των γυναικών στην υπόθεση της ανεξαρτησίας, ζωτική - ενώ οι σημαντικές λεπτομέρειες αγγίζουν ως και τις μορφές που εμφανίζονται έστω για κάποια δευτερόλεπτα και αποσπούν την προσοχή του θεατή! Ο ήχος, σε κάθε του μορφή, έχει ρόλο οργανικό. Ο δεξιοτεχνικός χειρισμός του πλήθους μεταδίδει το πάθος των πραγματικών γεγονότων. Ο Ποντεκόρβο θέλοντας να προσδώσει στο φιλμ μορφή ντοκιμαντέρ, το γυρίζει ασπρόμαυρο και πειραματίζεται με διάφορες τεχνικές όπως, χρήση «αναπαριστώμενων» ειδήσεων επεξεργασμένες με χονδρό κόκκο: σημείο εκκίνησης για «νεορεαλιστικές» τεχνικές που αφενός χαρίζει στην ταινία μεγάλη αμεσότητα κι αφετέρου υπενθυμίζει συνεχώς ότι πρόκειται για αναπαράσταση και όχι για ντοκιμαντέρ. Η δύναμη της ταινίας πάνω στο κοινό υπήρξε καθοριστική, τόσο που οι γαλλικές κυβερνήσεις την είχαν απαγορεύσει μέχρι το 1971. Από τις μεγαλύτερες ταινίες του 20ού αιώνα.

Παίζουν: Μπραχίμ Χατζιάγκ, Ζαν Μαρτέν, Γιασέφ Σααντί, κ.ά.

Παραγωγή: ΑΛΓΕΡΙΑ, ΙΤΑΛΙΑ (1966)

Μικρή, γλυκύτατη, αξιοπρεπέστατη ταινία για τις «δεύτερες ευκαιρίες» στις σχέσεις των ατόμων, ελαφρώς πεπερασμένης ηλικίας. Την οπτική της σκηνοθέτιδας Χολοφσίν χαρακτηρίζει η οξυδερκής παρατήρηση πάνω στο ήθος, την ηθική και την ωριμότητα, των αυτάρεσκων μικροαστικών στρωμάτων. Οπτική που το σενάριο της Χολοφσίν υφαίνει στην ίντριγκα της ερωτικής ιστορίας ανάμεσα στη χωρισμένη μασέζ Εύα και τον πληθωρικά χαριτωμένο, χωρισμένο επίσης, Αλμπερτ που τοποθετείται στο επίκεντρο της αφήγησης. Ιστορία συναρπαστική αλλά και επικίνδυνη ακριβώς γιατί διακυβεύεται κάτι ιδιαίτερα ουσιαστικό... Τα θέματα που αρθρώνει η ταινία, το σύνολο των διαλόγων και κάθε μεμονωμένη σκηνή, πιστοποιούν, ότι πρόκειται για μια όντως αξιοπρόσεκτη αμερικάνικη κωμωδία που -με έμμεσο τρόπο- στέκεται κριτικά στα εκχυδαϊσμένα, κακόγουστα και φθηνά θεάματα που κυριαρχούν στο είδος τελευταία...

Το ειλικρινές μειδίαμα του θεατή αναμειγνύεται με τη θλίψη που προκαλεί η θέα ενός ζωντανού και παιχνιδιάρικου Αλμπερτ -τον υποδύεται ο Ιταλοαμερικανός ηθοποιός Τζέιμς Γκαντολφίνι (ο γνωστός Τόνι Σοπράνο, τηλεοπτικό «boss» της μαφίας). Είναι ο τελευταίος ρόλος του Γκαντολφίνι που πέθανε τον περασμένο Ιούνη από καρδιακό επεισόδιο, 52 ετών, στη Ρώμη. Η μικροσκοπική Εύα (την υποδύεται η Τζούλια Λούις - Ντρέιφους με πρόσωπο ώριμο, ίδιο εργαλείο έκφρασης) ζει σε ένα δεδομένο κόσμο που κανόνες και ρόλοι συνιστούν ψηφίδες στο παζλ που τον απεικονίζει. Στο ίδιο περιβάλλον κινούνται όλοι οι χαρακτήρες της ιστορίας που κουβαλούν ματαιοδοξίες και υποκρισίες, τη συνολική, εν ολίγοις, συμπεριφορά που οι προνομιακές συνθήκες ζωής τους επιτρέπουν. Το αυθεντικό στοιχείο βρίσκεται στο γεγονός ότι, μέσα από εύλογα ανεκδοτολογικές καταστάσεις, η ταινία ξεκλειδώνει, αφενός, τη δυναμική της κωμωδίας φθάνοντας ως τη φάρσα και αφετέρου, τις πολλαπλές διαστάσεις που οι καταστάσεις αυτές ενέχουν καθώς και τη λανθάνουσα βαθύτητα που χαρακτηρίζει την καθεμιά τους. Αξίζει να τη δείτε!

Παίζουν: Τζέιμς Γκαντολφίνι, Τζούλια Λούις - Ντρέιφους, Κάθριν Κίνερ, κ.α.

Παραγωγή: ΗΠΑ (2013)

Τα δυνατά σημεία του φιλμ δένονται άρρηκτα με τις πτυχές της ερωτικής ιστορίας και τους τρεις πρωταγωνιστές της, οι οποίοι γράφουν άριστα στο σελουλόιντ και κατορθώνουν εύκαμπτες, σε χοντρές γραμμές, ερμηνείες με εξέχουσα εκείνη της Σοφίας Κόκκαλη στο ρόλο της Μόσχας. Τεχνικά άρτια η ταινία, με ιδιαίτερα φροντισμένη την ενδυματολογική και σκηνογραφική, αναπαραστατική απεικόνιση της εποχής του μεσοπολέμου. Ατμόσφαιρα και ρυθμοί αποπνέουν μάλλον σημερινή νοσταλγία για μια παρελθούσα αθωότητα. Επιβλητικά ρωμαλέα η φύση της Ανδρου που ζει από τη θάλασσα, από τους ναυτικούς, περισσότερο απόντες από παρόντες. Ετσι οι γυναίκες γίνονται μάνα και πατέρας μαζί. Γυναίκα και άνδρας και η κυρία εφοπλιστού, σπλαχνική μητερούλα Τερέζα του νησιού, πρότυπο κοινωνικής παρουσίας για τις, μικροαστικής μεγαλομανίας, κυράδες και άξιος επιχειρηματίας. Στη ροή της αφήγησης ξεφυτρώνει πληθώρα από δευτερεύουσες φιγούρες και καταστάσεις που, αντί να εμπλουτίζουν, υποσκάπτουν τον όγκο, το εκτόπισμα του κύριου γεγονότος, τη σχέση του υποπλοίαρχου με την Ορσα και τη Μόσχα. Σχέση που οριοθετείται ανάμεσα στη δημοσιοποίηση του γάμου και την απόλυτη κορύφωση με την είδηση του θανάτου του. Κατά τη γνώμη μας, σε αυτό αποκλειστικά το «διάστημα» έπρεπε να εστιάσει η ταινία, να το απομονώσει σαν σε κενό αέρος και να σκάψει σε βάθος, σε πολύ μεγάλο ψυχαναλυτικό βάθος για την τραγωδία της, κατ' εξοχήν, πρωταγωνίστριας Ορσας και του υποπλοιάρχου της. Ολα τα υπόλοιπα, πληροφόρηση ήσσονος σημασίας, θα μπορούσαν να καταγραφούν με χρήση διαφορετικών αφηγηματικών τρόπων και τεχνικών, χωρίς να προδίδεται το πρωτογενές κείμενο, το βιβλίο.

Οσο για τη σχέση βιβλίου /ταινίας, είναι κάτι που πρέπει να αφήνει τον θεατή αδιάφορο εφόσον πρόκειται για δύο διαφορετικές μορφές τέχνης που υπόκεινται και αρθρώνονται με διαφορετικές συμβάσεις, κώδικες, νόρμες και στρατηγικές.

Η ταινία, εν κατακλείδι, εγείρει ουσιαστικά ερωτήματα όπως: για ποιο λόγο αυτή θα συγκινούσε το σημερινό κινηματογραφόφιλο όταν η τέχνη του Κινηματογράφου έχει ήδη λειτουργήσει σωρευτικά πάνω του; `Η, η ταινία θα πρέπει να κριθεί με γνώμονα τον ελληνικό κινηματογράφο;

Χαριτολογώντας, η έννοια «erzatz» (υποκατάστατο, τεχνητό) που πάνω της χτίστηκαν οι ζωές και οι συμπεριφορές των προσώπων της ιστορίας, χρήσιμο θα είναι να αρχίσει να μας απασχολεί με όλες της τις διαστάσεις, ιδιαίτερα μετά τα φιλμικά οδυνηρά αποτελέσματα της αποδοχής της υποταγής... της όποιας υποταγής.

Παίζουν: Πηνελόπη Τσιλίκα, Σοφία Κόκκαλη, Αννέζα Παπαδοπούλου, Ανδρέας Κωνσταντίνου, Μάξιμος Μουμούρης, κ.ά.

Παραγωγή: ΕΛΛΑΔΑ (2013)

Οκτώ συνολικά οι νέες ταινίες της βδομάδας, αδιάφορες κι αναμασήματα οι περισσότερες. Ξεχωρίζει το, τουλάχιστον, αειθαλές αριστούργημα του Τζίλο Ποντεκόρβο «Η ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΑΛΓΕΡΙΟΥ» από το 1966, αφήνοντας καταϊδρωμένες όλες τις υπόλοιπες... Πολύ διθυραμβικός λόγος εκφράζεται ήδη για την έξοδο της νέας ταινίας του Βούλγαρη, που έχει και αυτή απόψε πρεμιέρα δίπλα σε δύο ακόμα ελληνικές παραγωγές: Την αξιοπρεπή, ασπρόμαυρη, χαμηλών τόνων «RUNAWAY DAY» (2013) του Δημήτρη Μπαβέλα, και το δράμα του Κώστα Κολημένου «Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΟΥ ΟΡΦΕΑ» (2013)... Πρεμιέρα φυσικά και για την αμερικανική ταινία τρόμου της βδομάδας «CARRIE» (2013), σε σκηνοθεσία Κίμπερλι Πιρς, που στηρίζεται σε βιβλίο του Στίβεν Κινγκ. Η ταινία μοιάζει πολύ κατώτερη, σχεδόν ανούσιο ριμέικ της πρωτότυπης βερσιόν του Μπράιαν ντε Πάλμα από το 1976, της κινηματογραφημένης με χιτσκοκικής έμπνευσης στιλ. Αυτό που ξεχωρίζει την τωρινή από την τότε έκδοση, εντοπίζεται αφενός στην υπερβολική εστίαση στην τηλεκινησία της έφηβης Κάρι (μη πειστική στο ρόλο η καλή ηθοποιός Κλοέ Γκρέις Μόρετς), της δύσκαμπτης και με υπέρ το δέον συγκινησιακή φόρτιση (αντίθετα από την ανασφαλή και προσεκτική στην ερμηνεία του ρόλου Σίσι Σπέισεκ) και αφετέρου στο μη καλό χειρισμό από την Πιρς του συνδυασμού: Εφηβικό δράμα / μεταφυσικός τρόμος / αίσθηση του να μεγαλώνεις σε απομόνωση. Σαν ριμέικ που είναι η ταινία καθίσταται αναγκαστικά αντικείμενο σύγκρισης με το αδιάβροχο πρωτότυπο. Θα έπρεπε λοιπόν το πόνημα να τονωθεί, είτε με ενέσεις με «νέο αίμα», είτε με νέες ιδέες, είτε με αύξηση της ποιότητας του τρόμου... Απ' όσο φαίνεται οι δύο ενδιαφέρουσες πρωταγωνίστριες δεν είναι αρκετές και η έντονη επίδραση της σημερινής αισθητικής των ταινιών τρόμου κάνει κακό στην ποιότητα... Χωρίς να είναι καλό, το αμερικανικό θρίλερ δράσης «Ο ΑΠΡΟΣΚΛΗΤΟΣ ΕΠΙΣΚΕΠΤΗΣ» (2013), του Γκέρι Φλέντερ, που βασίζεται ολοσχερώς στον πρωταγωνιστή Τζέισον Στάθαμ, δεν είναι κάκιστο. Βέβαια, η δράση, σε ένα όντως εμετικά άρρωστο κοινωνικό περιβάλλον στην αμερικάνικη ύπαιθρο του υπαρκτού καπιταλισμού, ακόμα μια φορά λειτουργεί ως αυτοσκοπός... Περισσότερη διασκέδαση παρά δράμα, το γλαφυρό χειροτέχνημα με φανταστικές λεπτομέρειες σε κοστούμια, σκηνογραφία και μακιγιάζ, η βιογραφική ταινία - τελευταία κατά δηλώσεις του σκηνοθέτη Στίβεν Σόντερμπεργκ, «BEHIND THE CANDELABRA» (2013) που χωλαίνει λόγω ιδιαίτερα συμβατικού και προβλέψιμου σεναρίου πάνω σε μια αδιάφορη ιστορία. Ο Μάικλ Ντάγκλας επιστρέφει μετά την αρρώστια του ενσαρκώνοντας τον φανταχτερό ομοφυλόφιλο πιανίστα Λιμπεράτσε. Εγωκεντρικός, παιδαριώδης, με απαιτήσεις για άμεση ικανοποίηση των αναγκών του ο μπαγιάτικος αυτός μεγάλος μπέμπης χρησιμοποιούσε τους άλλους σαν αναλώσιμα. Στους άλλους περιλαμβάνεται και ο νεαρός εραστής του Σκοτ Θόρσον, ένας εύρωστος, ροδομάγουλος και αφελής νεαρός που συνάντησε τον πιανίστα και έγινε αμέσως εραστής και δεξί του χέρι. Μέσα από τα μάτια του Σκοτ, ή μάλλον, το βιβλίο που έβγαλε ο Σκοτ (τον υποδύεται ο Ματ Ντάμον) παρακολουθούμε την περίεργη, μυστική τους σχέση που σκοντάφτει στη ζήλια, στα ναρκωτικά κ.λπ., κ.λπ...