Με την ευκαιρία της συμμετοχής του στη 13η Διεθνή Συνάντηση των Κομμουνιστών και Εργατικών Κομμάτων πρόσφατα στην Αθήνα, που φιλοξένησε το ΚΚΕ, είχαμε την ευκαιρία να μιλήσουμε με τον σύντροφο Πάβελ Καμπρέρα, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚ Μεξικού για την κατάσταση στην χώρα του, τις διώξεις που αντιμετωπίζει το λαϊκό κίνημα και την προσπάθεια που κάνουν οι κομμουνιστές.

-- Μιλήστε μας για την κοινωνικοοικονομική κατάσταση στη χώρα σας.

-- Στο Μεξικό σήμερα ζούμε μια πολύ δύσκολη περίοδο, ως αποτέλεσμα αυτού που είναι παγκόσμια γνωστό ως «πόλεμος κατά του εμπορίου ναρκωτικών», που είναι ένας συγκεκαλυμμένος τρόπος του αστικού κράτους για να επιβάλει μια σκληρή στρατιωτικοποίηση της χώρας, με την έξοδο πρακτικά όλου του στρατού στους δρόμους, ενώ οι νεκροί αυτού του «πολέμου» στη διάρκεια της τελευταίας πενταετίας έχουν ξεπεράσει τις 45.000. Πρόκειται για μια πραγματική τραγωδία, γιατί τα θύματα στην πλειοψηφία τους είναι απλοί πολίτες, δεν είναι ούτε αστυνομικοί ούτε ναρκέμποροι που επίσης ελέγχονται από το κράτος και το παρακράτος του.

Στόχος είναι να κυριαρχήσει ο φόβος και να αποδιοργανωθεί οποιαδήποτε μορφή και αγώνας κοινωνικής αντίστασης των λαϊκών οργανώσεων με ταξικό κριτήριο, να αναχαιτιστεί η πολιτική πάλη που στοχεύει την αντιλαϊκή πολιτική που εφαρμόζεται σε μια περίοδο βαθιάς καπιταλιστικής κρίσης που έχει βγάλει στο δρόμο πάνω από 700.000 εργαζόμενους. Επίσης εντείνεται η επιθετικότητα του κεφαλαίου ενάντια στα δικαιώματα των εργαζομένων και των συνδικάτων τους, όπως είναι το παράδειγμα του Σωματείου των Εργαζομένων στην Ηλεκτρική Ενέργεια και η προσπάθεια να επιβληθεί νέος εργατικός νόμος που ουσιαστικά καταργεί ό,τι δικαιώματα και κατακτήσεις είχαν οι εργαζόμενοι ως τώρα.

-- Η απάντηση του εργατικού κινήματος ποια είναι;

-- Σε αυτήν την κατάσταση, ουσιαστικά, δεν υπάρχει απάντηση των συνδικαλιστικών ηγεσιών που έχουν συμβιβαστική γραμμή. Γι' αυτό ως κομμουνιστές έχουμε πάρει την απόφαση να δημιουργήσουμε από τη βάση ένα συνδικαλιστικό εργατικό κίνημα σε ταξική αγωνιστική κατεύθυνση, που θα συσπειρώνει εργάτες από όλους τους κλάδους και τις συνδικαλιστικές οργανώσεις σε ένα Ενωτικό Συντονιστικό των Εργαζομένων του Μεξικού. Δεν πρόκειται για μια νέα συνομοσπονδία, αλλά το ταξικό ρεύμα μέσα στο συνδικαλιστικό εργατικό κίνημα, που συσπειρώνει συνδικάτα, συνδικαλιστές, επιτροπές εργατών σε χώρους δουλειάς σε ταξική κατεύθυνση. Αυτή είναι πολιτική που προχωράμε σε μια περίοδο που η λαϊκή οικογένεια δεν υποφέρει από τις συνέπειες της κρίσης μόνο σε εθνικό επίπεδο, αλλά και από το γεγονός ότι σημαντικό μέρος των οικογενειών συντηρείται από τα εμβάσματα των μεταναστών συγγενών τους στις ΗΠΑ (πάνω από 20 εκατομμύρια μετανάστες) και πρέπει να τονίσουμε ότι τα εμβάσματα είναι η δεύτερη μετά το πετρέλαιο πηγή εισοδήματος για τη χώρα. Ετσι από αυτήν τη διπλή αιτία έχουμε όξυνση της κρίσης, αύξηση της φτώχειας όπου γύρω στα 60 εκατομμύρια άνθρωποι, γύρω στο 50% του πληθυσμού, ζουν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας, δηλαδή όπως ορίζεται ζουν με κάτω από ένα δολάρια την ημέρα.

Πρόκειται, λοιπόν, για τη σύγχρονη βαρβαρότητα της εξαθλίωσης, της ανεργίας, της ανοιχτής καταστολής κατά οποιασδήποτε κοινωνικής αντίστασης.

-- Γνωρίζουμε ότι το ΚΚ Μεξικού βγήκε από ένα συνέδριο ανασυγκρότησης το 2011, όπου συζητήθηκαν η τακτική και η στρατηγική του. Πώς αναπτύσσει τη δράση του;

- Το ΚΚ παρεμβαίνει σε αυτήν τη δύσκολη και σύνθετη κατάσταση προσπαθώντας να οργανώσει την πάλη του λαού, να ξεπεραστούν οι φόβοι και να απελευθερωθεί η δύναμη που διαθέτει. Δίνουμε τη μάχη σε όλα τα μέτωπα, για τα εργασιακά δικαιώματα, για τις δημοκρατικές ελευθερίες παρουσιάζοντας την άλλη προοπτική που προτείνουμε σε ρήξη με το κεφάλαιο και την αστική εξουσία, την προοπτική του σοσιαλισμού. Για παράδειγμα, τελευταία, η ΚΝ πέτυχε να πάρει την πλειοψηφία σε μερικές από τις σχολές του Αυτόνομου Πανεπιστημίου της Πόλης του Μεξικού. Επίσης γίνονται αγώνες ενάντια στην προσπάθεια των μονοπωλίων να καταπατήσουν γη ή να επιβάλουν συνθήκες απόλυτης σκλαβιάς, όπως, π.χ., στον κατασκευαστικό τομέα.

Ετσι, αργά αλλά σταθερά, χτίζουμε τους δεσμούς μας με την εργατική τάξη και αναπτύσσεται και το κόμμα με νέες εργατικές δυνάμεις. Κόμμα και νεολαία ανάπτυξαν επίσης δράση όχι μόνο στήριξης, αλλά και ταυτόχρονης ενεργοποίησης στη χώρα στον πανηπειρωτικό αγώνα για δωρεάν και ποιοτική Παιδεία. Αγώνα που διεξάγεται σε πολλές χώρες, με πιο χαρακτηριστικές τη Χιλή ή την Κολομβία. Προχωρήσαμε και σε συμβολικές καταλήψεις των πρεσβειών. Επίσης εκφράσαμε την αλληλεγγύη μας στον αγώνα του ταξικού εργατικού κινήματος στην Ελλάδα, που καθοδηγούν το ΠΑΜΕ και οι άλλες συσπειρώσεις των αγροτών, των αυτοαπασχολούμενων, των γυναικών και νέων, που αποτελεί ένα παράδειγμα και μια πηγή έμπνευσης και για τους Μεξικάνους εργάτες και για τους εργάτες όλου του κόσμου.

Ακόμα, εκφράζουμε την αλληλεγγύη μας σε όλους τους διωκόμενους κομμουνιστές ενάντια στην αντικομμουνιστική επίθεση που κλιμακώνεται σε διάφορες χώρες της Ευρώπης. Οπως οι νέοι Ισπανοί κομμουνιστές στη Βαρκελώνη, η επίθεση στην Τσεχία, στις Βαλτικές χώρες. Θεωρούμε ότι η πάλη των εργαζομένων του Μεξικού είναι κοινή με αυτήν των εργαζομένων όλου του κόσμου ενάντια στην καπιταλιστική εκμετάλλευση.

Ως κομμουνιστές παλεύουμε για τη συνειδητοποίηση των εργαζομένων και τους καλούμε να βγάλουν συμπεράσματα. Στο Μεξικό αναπτύχθηκε επίσης το κίνημα της πλατείας 15 Μάη, που εκφράζει κυρίως μικροαστικά στρώματα που έχουν χτυπηθεί από την κρίση, αλλά δε βάζει κανένα ριζοσπαστικό πρόγραμμα. Το είχαμε γνωρίσει και παλιότερα ως κίνημα κατά της παγκοσμιοποίησης. Είναι ένα βήμα το ότι μικροαστικά στρώματα με κάποιο τρόπο κινητοποιούνται, αλλά δε συμφωνούμε με το γεγονός ότι κάποιες δυνάμεις προσπαθούν να επιβάλουν απαράδεκτα κριτήρια, όπως «έξω τα συνδικάτα», «έξω τα κόμματα» που όχι μόνο εκφράζουν μικροαστικά συμφέροντα, αλλά εχθρεύονται τις ταξικές αγωνιστικές θέσεις και μάλιστα με αντικομμουνιστική φρασεολογία. Επίσης αντιπαλεύουμε όλες τις μορφές διαχείρισης του συστήματος που προωθούν διάφορες σοσιαλδημοκρατικές και οπορτουνιστικές δυνάμεις. Βλέπουμε στη ρήξη με το κεφάλαιο σήμερα το σίγουρο δρόμο για να ωριμάζουν οι προϋποθέσεις της σοσιαλιστικής - κομμουνιστικής προοπτικής.

«Πρόκειται για εξέγερση τρομοκρατών», ανέκραξε ο πρόεδρος της υποεπιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων αρμόδιος για θέματα του Δυτικού Ημισφαιρίου, Ρεπουμπλικανός βουλευτής Κόνι Μακ, αναφερόμενος στην αιματηρή κατάσταση και τις εκρηκτικές διαστάσεις που έχει λάβει ο «πόλεμος κατά των ναρκωτικών» στην Κεντρική Αμερική και το Μεξικό. Δήλωση που απηχεί απολύτως τη θέση περί «εξέγερσης», που εδώ και μήνες έχει εκφράσει η υπουργός Εξωτερικών Χίλαρι Κλίντον, και η οποία αποτελεί το «ιδεολογικό κέλυφος» της «νέας στρατηγικής» της κυβέρνησης του Μπαράκ Ομπάμα «για την καταπολέμηση του διεθνούς οργανωμένου εγκλήματος».

Η υιοθέτηση της «νέας στρατηγικής» κρίθηκε ως άμεση, επείγουσα και επιτακτική ανάγκη και έχει τεθεί ήδη σε εφαρμογή. Καθώς πέντε χρόνια μετά την 1η Δεκέμβρη του 2006, και τον «πόλεμο κατά των ναρκωτικών» που κήρυξε ο πρόεδρος του Μεξικού Φελίπε Καλδερόν, σχεδόν 50.000 άνθρωποι, στο Μεξικό μόνο, έχουν δολοφονηθεί. Στην πλειοψηφία τους δεν είναι «θύματα ξεκαθαρίσματος λογαριασμών, αλλά απλοί πολίτες, μετανάστες από όλη την Κεντρική Αμερική, και αγωνιστές μέλη του λαϊκού κινήματος του Μεξικού.

Δεν είναι τυχαίο, εξάλλου, ότι σημείο καμπής για την έκρηξη της «φονικής βίας» που προκάλεσε η διάχυση του βρώμικου πολέμου των δυνάμεων ασφαλείας του Μεξικού, των καρτέλ και των συμμοριών, ήταν το πραξικόπημα στην Ονδούρα.

Στην Ονδούρα, μέσα σε δύο χρόνια έχει διπλασιαστεί ο αριθμός των δολοφονιών, καθώς έχει φτάσει πλέον σε 85 δολοφονίες ανά 100.000 κατοίκους, κατατάσσοντάς την πλέον στην πιο επικίνδυνη χώρα της Κεντρικής Αμερικής και μία από τις πιο επικίνδυνες του πλανήτη. Δεν είναι λίγες οι φορές που οι δολοφονίες των μελών και στελεχών του Εθνικού Μετώπου Λαϊκής Αντίστασης, καταγράφονται ως «εγκλήματα του κοινού ποινικού δικαίου», ενώ τον προηγούμενο μήνα ο πρόεδρος Πορφίριο Λόμπο, διέταξε την επιχείρηση «κεραυνό», δηλαδή την ανάπτυξη του στρατού για την αντιμετώπιση του εγκλήματος και της δράσης του οργανωμένου εγκλήματος.

Στη Γουατεμάλα, η μεξικανική συμμορία «Λος Σέτας», απείλησε άμεσα ακόμη και τον πρώην πρόεδρο Αλβαρο Κολόμ.

Οι «Λος Σέτας» αξίζουν ειδικής μνείας, όσον αφορά την ιστορία τους, ώστε κάποιος να κατανοήσει το ρόλο που διαδραματίζουν. Πρόκειται για πρώην στελέχη του μεξικανικού στρατού προερχόμενα κατά βάση απ' τις «αερομεταφερόμενες ειδικές δυνάμεις» (gafe), αξιωματικοί που κατά τη δεκαετία του '90 εκπαιδεύτηκαν στο στρατόπεδο εκπαίδευσης της 7ης ομάδας ειδικών αποστολών του αμερικανικού στρατού, το σχολείο των περιβόητων «snake eaters», στο Φορτ Μπραγκς της βόρειας Kαρολίνας και ειδικεύτηκαν στην «αντιτρομοκρατική δράση», τον πόλεμο σε πόλεις, τη δράση κατά των ανταρτών κ.λπ.

Εξαιτίας αυτής της απειλής και της αδυναμίας των αρχών ασφαλείας της Γουατεμάλας να ανταποκριθούν στο πρόβλημα ασφαλείας, η κυβέρνηση Ομπάμα έσπευσε να «βοηθήσει», αποστέλλοντας στρατιωτικό υλικό, αλλά και ταχύπλοα του πολεμικού ναυτικού στο πλαίσιο της «περιφερειακής συνεργασίας για την ασφάλεια», που προβλέπεται και από τη «Συμφωνία της Μέριδα», ενώ ίσως το πιο ηχηρό αποτέλεσμα της δράσης του «οργανωμένου εγκλήματος» ήταν η εκλογή του στρατηγού ε.α Οττο Πέρες Μολίνα στην προεδρία της Γουατεμάλας, διαβόητου για τα εγκλήματά του κατά τη διάρκεια του εμφύλιου πολέμου.

Δεν είναι ο μόνος στρατιωτικός που μέσα από «δημοκρατικές διαδικασίες» αποκτά θέση και διευρυμένη επιρροή στις κυβερνήσεις των χωρών της περιοχής καθώς η παρουσία του εγγυάται «σιδερένια πυγμή» για την καταπολέμηση της βίας και του εγκλήματος.

Τον προηγούμενο μήνα, ο Νταβίντ Μουνγκουία Παγιές, από το πόστο του υπουργείου Αμυνας που ορκίστηκε υπουργός Δικαιοσύνης και Δημόσιας Ασφάλειας από τον Πρόεδρο Ελ Σαλβαδόρ Μαουρίσιο Φούνες που επίσης έχει διατάξει την ανάπτυξη του στρατού ακόμη και στην πρωτεύουσα.

Ο Μουνγκουία Παγιές κάλυψε τη θέση που έμεινε κενή μετά την «αιφνίδια παραίτηση» του πρώην υπουργού, Μανουέλ Μελγκάρ. Η παραίτηση Μελγκάρ, πρώην ηγετικού στελέχους του αντάρτικου στρατού του Φαραμπούντο Μαρτί - FMLN, προκάλεσε σάλο καθώς σύμφωνα με την εφημερίδα El Faro, η τύχη του Μελγκάρ κρίθηκε από την επίσημη υπογραφή της «συνεργασίας για την ανάπτυξη» που υπογράφτηκε μεταξύ του Ελ Σαλβαδόρ και των ΗΠΑ στις 4 Νοεμβρίου. Παράλληλα, τηλεγράφημα από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ του 2009 που αποκάλυψε το Wikileaks, καταγράφει την έντονη δυσφορία της Ουάσιγκτον για την επιλογή Μελγκάρ, καθώς τονίζεται «ότι η χρηματοδότηση και η επιτυχία της πρωτοβουλίας της Μέριδα εξαρτάται από τη δυνατότητα της Ουάσινγκτον να επιλύσει το ζήτημα Μελγκάρ».

Η συμφωνία Ελ Σαλβαδόρ - ΗΠΑ εμπίπτει στην αρμοδιότητα της υπηρεσίας USAID, και ανάλογες φέτος έχουν υπογραφτεί με την Τανζανία, την Γκάνα και τις Φιλιππίνες, συμφωνίες που στοχεύουν στη «δημιουργία της επόμενης γενιάς των αναδυόμενων οικονομιών», συνδέονται στην περίπτωση του Ελ Σαλβαδόρ με την καταπολέμηση της βίας και τη δημιουργία των αναγκαίων συνθηκών ασφάλειας...

Συμφωνία που επίσης εντάσσεται στο «σχέδιο Μεσοαμέρικα» (Mesoamerica) τη συνέχεια του «σχεδίου Πουέμπλα Παναμά», που εξαιτίας των αντιδράσεων του λαϊκού κινήματος είχε μείνει ανενεργό από το 2003. Σχέδιο που στοχεύει στο μετασχηματισμό όλη της περιοχής, από το νότιο Μεξικό έως τον Παναμά, σε μία ζώνη ασύδοτου και ελεύθερου εμπορίου, ενιαίες υποδομές (ενέργεια, ηλεκτρικό και οδικό δίκτυο, τηλεπικοινωνίες κ.λπ.) πλήρη πρόσβαση και έλεγχο των φυσικών πόρων της περιοχής, το νερό, τα ορυκτά άλλους φυσικούς πόρους, από το πολυεθνικό και εγχώριο κεφάλαιο. Σχέδιο που για να επιτευχθεί απαιτεί τη στρατιωτικοποίηση της περιοχής.

Υπό αυτό το πρίσμα, λοιπόν, λαμβάνουν τις σωστές τους διαστάσεις οι δηλώσεις του Κόνι Μακ ότι «από την τρομοκρατική εξέγερση κατά μήκος των νότιων συνόρων, που εκδηλώνεται παράλληλα σε όλο το Μεξικό και την Κεντρική Αμερική καθώς και σε πάνω από 1.000 πόλεις των ΗΠΑ»... συνιστά τη «μεγαλύτερη απειλή για την εθνική ασφάλεια ενώ και η οικονομία πλήττεται δριμύτατα».

Η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει προετοιμαστεί μεθοδικά και σε βάθος χρόνου γι' αυτήν την «εξέγερση». Αμέσως μετά το πραξικόπημα στην Ονδούρα - τυχαίο; - επέβαλαν μία σειρά συμφωνιών με τις χώρες της περιοχής.

Μετά το «Σχέδιο Μεξικό» και την «Πρωτοβουλία της Μέριδα» που κρίνεται πια... ανεπαρκής, η κυβέρνηση Ομπάμα προώθησε το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους την «Πρωτοβουλία Περιφερειακής Ασφάλειας για την Κεντρική Αμερική («Central America Regional Security Initiative» - CARSI) και τις χώρες Ονδούρα, Μπελίζ, Κόστα Ρίκα, Ελ Σαλβαδόρ, Γουατεμάλα, Νικαράγουα και Παναμάς. Εν συντομία, το «Σχέδιο Κεντρική Αμερική».

Συνάμα, προχώρησε τάχιστα σε σειρά συμφωνιών για την εγκατάσταση αμερικανικών βάσεων στην Κεντρική Αμερική με αποτέλεσμα να έχουν διπλασιαστεί από το 2009, από περίπου 11 σε 24. (βλέπε σχετικό χάρτη).

Το 2010 ανακοινώθηκε η συμφωνία με την Κόστα Ρίκα και το σχέδιο «Επιχείρηση Κοινή Περιπολία» με τις ΗΠΑ, που σημαίνει την εγκατάσταση χιλιάδων Αμερικανών στρατιωτών για τη στήριξη των προσπαθειών των ΗΠΑ και κυρίως του Νότιου Στρατηγείου και του 4ου αμερικανικού στόλου στην καταπολέμηση του λαθρεμπορίου των ναρκωτικών και των συμμοριών», αλλά και για την «αντιμετώπιση της τρομοκρατίας».

Ακολούθησε σειρά συμφωνιών με την κυβέρνηση Λόμπο για την οικοδόμηση και άλλων βάσεων στην Ονδούρα ακόμη και στην Καραϊβική στη νήσο Γκουανάχα και τα σχέδια για τη δημιουργία δύο επιπρόσθετων βάσεων στήριξης της τεράστιας βάσης των Αμερικανών στην αεροπορική βάση Σότο Κάνο, πάντα στο πλαίσιο του «πολέμου κατά των ναρκωτικών». Βάση την οποία ο ανατραπείς από το πραξικόπημα πρόεδρος Μανουέλ Σελάγια, είχε ανακοινώσει ότι θα την κλείσει και θα δημιουργήσει εκεί εμπορικό αεροδρόμιο! Φυσικά, δεν πρόλαβε.

Ανάλογες συμφωνίες και με την κυβέρνηση του Ελ Σαλβαδόρ όπου εκτός των βάσεων φιλοξενεί και μία σύγχρονη εκδοχή της Σχολής των δολοφόνων, της διαβόητης Σχολής της Αμερικής - (SOA), υπό την ονομασία «Διεθνής Ακαδημία για την Τήρηση του Νόμου» - (Institute for LawEnforcement Administation-ILEA) που παρέχει «δωρεάν» στις αρχές ασφαλείας της χώρας μαθήματα σύγχρονων μεθόδων ανάκρισης, δηλαδή βασανιστήρια και φυσικά «αντιμετώπισης των εσωτερικών κινδύνων», δηλαδή εγχειρίδια πραξικοπημάτων και κατάπνιξης του λαϊκού κινήματος.

Στον Παναμά, το παρελθόν επέστρεψε με δύναμη καθώς αν και η συμφωνία για τη Διώρυγα του Παναμά που επέβαλε, εκτός της παράδοση του ελέγχου της διώρυγας στην κυβέρνηση της χώρας το 1999, συνάμα και την απομάκρυνση των αμερικανικών βάσεων.

Ουδεμία σημασία έχουν οι διεθνείς συμφωνίες, όπως αποδεικνύεται για άλλη μία φορά, όταν αυτές δεν εξυπηρετούν τα ιμπεριαλιστικά συμφέροντα των ΗΠΑ. Το αμερικανικό Πεντάγωνο συνεχώς ενισχύει την παρουσία του στον Παναμά και σύμφωνα με επίσημα έγγραφα, την τελευταία δεκαετία έχουν υπογραφεί περισσότερες από 700 συμβάσεις, ενώ η κυβέρνηση του Προέδρου Ρικάρντο Μαρτινέλι υπέγραψε συμφωνία για τη δημιουργία πέντε βάσεων.

Παρά την επίσημη διάψευση, εκ μέρους της κυβέρνησης του Παναμά, τα επίσημα έγγραφα του Πενταγώνου το αποδεικνύουν. Στον Παναμά δημιουργήθηκε και το Περιφερειακό Κέντρο Ασφάλειας Επιχειρήσεων, το οποίο θα φιλοξενήσει στρατεύματα από την υπόλοιπη Κεντρική Αμερική και τη Δομινικανή Δημοκρατία και θα συνδέεται άμεσα με την έδρα του Νότιου Στρατηγείου στη Φλόριντα.

Το κέντρο αυτό ουσιαστικά αποτελεί την επιτυχημένη έκβαση της πρότερης ανεπιτυχούς προσπάθειας των ΗΠΑ κατά τα τέλη της δεκαετίας του '90 να συστήσουν το «Πολυεθνικό Κέντρο για το Πόλεμο κατά των Ναρκωτικών» για τη διατήρηση του ασφυκτικού και απόλυτου ελέγχου της περιοχής και της Διώρυγας που τελικά μετατράπηκε σε Σχέδιο Κολομβία από την κυβέρνηση Κλίντον...