Τα τελευταία 18 χρόνια, η εργατική τάξη, οι μικρομεσαίοι επαγγελματίες και αγρότες, δηλαδή η πλειοψηφία του εργαζόμενου λαού, έχουν γίνει θύματα της επίθεσης στις κοινωνικοασφαλιστικές τους κατακτήσεις, που έτσι κι αλλιώς, πάντα ήταν πίσω από τις ανάγκες και τις δυνατότητες.

Πρόκειται για μια σειρά ανατροπών, τις οποίες υλοποίησαν διαδοχικά τόσο η κυβέρνηση της ΝΔ, όσο και του ΠΑΣΟΚ. Ολες είναι ενταγμένες και υπηρετούν τις στρατηγικές επιδιώξεις του κεφαλαίου, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Η πρόσφατη Σύνοδος των υπουργών Απασχόλησης, αλλά και της Συνόδου Κορυφής, το επιβεβαιώνει με το παραπάνω. Κύριος στόχος τους είναι να διαμορφώσουν ακόμα πιο φτηνούς εργαζόμενους, προκειμένου να εξασφαλίσουν ακόμα πιο πολλά κέρδη, να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και συνολικά του κεφαλαίου.

Το πρόβλημα του κοινωνικοασφαλιστικού συστήματος δεν είναι πρωτίστως οικονομικό. Είναι πρόβλημα πολιτικό - ταξικό. Οσο υπάρχει καπιταλιστική ανάπτυξη, τα δικαιώματα των εργαζομένων στην ασφάλιση θεωρούνται κόστος, που περιορίζουν τα κέρδη.

Γι' αυτό παίρνουν μέτρα που τα περιορίζουν στα χαμηλότερα δυνατά επίπεδα, διευρύνοντας και εντείνοντας την εκμετάλλευση. Ταυτόχρονα, για το κεφάλαιο αποτελεί και πεδίο επιχειρηματικής δράσης. Η ανατροπή του κοινωνικοασφαλιστικού συστήματος είναι η άλλη όψη του νομίσματος, της ανατροπής, της αποδιάρθρωσης των εργασιακών σχέσεων. Της ανατροπής του σταθερού χρόνου εργασίας που υπήρχε σε ένα μεγάλο μέρος των εργαζομένων για δεκαετίες.

Ο ενιαίος και σταθερός χρόνος εργασίας ήταν στοιχείο που, μαζί με την πάλη του εργατικού - λαϊκού κινήματος, οδήγησε σε ένα επίπεδο κατακτήσεων και κυρίως εξασφάλιζε τον κοινωνικό χαρακτήρα του ασφαλιστικού συστήματος.

Η κάθε γενιά της εργατικής τάξης δημιουργούσε τις προϋποθέσεις, με συλλογικό τρόπο, για την αντιμετώπιση της περιόδου του συντάξιμου βίου της, αλλά και για την παροχή υπηρεσιών Υγείας - Πρόνοιας. Το επίπεδο των παροχών βέβαια εξαρτιόταν και από το επίπεδο της λαϊκή πάλης, σε μεγάλο βαθμό όμως είχε το στοιχείο του ενιαίου και του συλλογικού.

Σήμερα, υπολογίζοντας και το στοιχείο της καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης, που αξιοποιείται από το κεφάλαιο, προκειμένου να επιταχύνει μέτρα, που τα είχε σχεδιάσει αρκετά πριν, βρισκόμαστε σε άλλη φάση της επίθεσης, η οποία έχει βαθύτερα χαρακτηριστικά. Βασίζεται στην προώθηση, με συστηματικό και αποφασιστικό τρόπο, στην ακόμη μεγαλύτερη ένταση της εκμετάλλευσης της εργατικής δύναμης, κάνοντάς την πιο φτηνή. Παράλληλα παίρνει μέτρα ώστε να μειώσει στο ελάχιστο το λεγόμενο «μη μισθολογικό κόστος», δηλαδή, δαπάνες για σύνταξη, Υγεία, Πρόνοια. Αυτή είναι η πραγματικότητα, η οποία απορρέει από τη φύση του κεφαλαίου, του καπιταλιστικού δρόμου ανάπτυξης. Και δε θέλουν, αλλά και δεν μπορούν να δώσουν λύση από τη σκοπιά των λαϊκών αναγκών.

Επικαλούνται τη βιωσιμότητα των Ταμείων, αλλά τα Ταμεία δεν τα άδειασαν οι εργαζόμενοι αλλά η κερδοφορία και η λειψή χρηματοδότηση. Με σημαία τη βιωσιμότητα επιδιώκουν να επιβάλλουν τις ελάχιστες παροχές σε Υγεία - Πρόνοια (περικοπή πρόωρων και αναπηρικών συντάξεων), για να μπορεί η εργατική δύναμη να αναπαράγεται, να ανανεώνεται, ίσα - ίσα για να έχει την ικανότητα να μπει στην εκμετάλλευση.

-- Ηδη ο κοινωνικός χαρακτήρας της Κοινωνικής Ασφάλισης έχει χτυπηθεί από το νόμο για τη δημιουργία επαγγελματικών Ταμείων. Μ' αυτόν μπήκαν οι βάσεις. Στηρίζεται στην αντίληψη της εξατομικευμένης ασφάλισης, είτε κατά εργαζόμενο, είτε σε ομάδα εργαζομένων π.χ. σε μια επιχείρηση. Σπάει με αυτόν τον τρόπο η συλλογικότητα και ο χαρακτήρας της αλληλεγγύης.

Είμαστε στη φάση που δημιουργούν τις προϋποθέσεις της εφαρμογής των 3 πυλώνων. Γι' αυτήν την εφαρμογή, απαιτούνται μια σειρά συνδυασμένες ενέργειες στους τομείς της απασχόλησης, της Υγείας, της Πρόνοιας, οι οποίες γίνονται σταδιακά, μεθοδευμένα και με συστηματικό τρόπο, πράγμα που απαιτούν και χρόνο για να προετοιμάζουν την υλοποίησή τους.

Στο πλαίσιο αυτό, η τάση είναι να αποσυνδεθούν η Υγεία - Πρόνοια από το σύστημα Κοινωνικής Ασφάλισης και να δημιουργηθούν άλλα συστήματα παροχής Υγείας - Πρόνοιας, αποσυνδεμένα από τις ασφαλιστικές εισφορές των εργαζόμενων και εργοδοτών στο κοινωνικό ασφαλιστικό ταμείο. Η σύνδεση θα γίνεται μόνο στον 1ο πυλώνα μέσω της τριμερούς χρηματοδότησης ή η εισφορά του κράτους μπορεί να δίνεται σε είδος, σε μια ελάχιστη παροχή δημόσιων υπηρεσιών π.χ. λειτουργία δημόσιων νοσοκομείων ή Κέντρων Υγείας με παροχή υπηρεσιών μέχρις ενός ορίου.

Για την εφαρμογή των 3 πυλώνων απαιτείται ο πλήρης διαχωρισμός του κλάδου Υγείας - Πρόνοιας από τον κλάδο σύνταξης, δηλαδή να μην αποτελεί πλέον μέρος του κοινωνικοασφαλιστικού συστήματος, όπως ισχύει μέχρι τώρα. Σ' αυτήν την κατεύθυνση είναι ο διαχωρισμός του κλάδου σύνταξης στο ΙΚΑ, απ' αυτόν της Υγείας, που εξήγγειλε στις 2 Ιούλη ο πρωθυπουργός, μετά την επίσκεψή του στο υπουργείο Απασχόλησης.

Ο συνδυασμός αυτών των μέτρων βοηθάει στο να μπουν σε εφαρμογή, η κάρτα αναπηρίας και λειτουργικότητας και η κάρτα Υγείας. Και στις δύο περιπτώσεις, κοινό στοιχείο είναι η παραπέρα περικοπή των παροχών. Για μεν την κάρτα αναπηρίας, κριτήριο για τις παροχές, δε θα είναι πλέον ο βαθμός αναπηρίας, αλλά κατά πόσον ο ανάπηρος μπορεί να λειτουργήσει μέσα στο περιβάλλον. Π.χ. μπορεί να είναι κάποιος τυφλός, αν όμως είναι ικανός για εργασία, δεν θεωρείται ανάπηρος, με ό,τι αυτό συνεπάγεται στην περικοπή επιδομάτων, συνταξιοδότησης και άλλων παροχών ή διευκολύνσεων. Σ' αυτόν το σχεδιασμό είναι ενταγμένη η εξαγγελία του πρωθυπουργού, για περικοπή των αναπηρικών συντάξεων, στο όνομα των ανάπηρων - «μαϊμού» που όλες οι κυβερνήσεις δημιούργησαν. Το σύστημα της κάρτας Υγείας είναι η πίστωση παροχών μέχρι ένα χρηματικό όριο που θα καθορίζεται από τα «ιατρικά και φαρμακευτικά πρωτόκολλα», τα οποία ήδη έχουν νομοθετηθεί.

Τα υπάρχοντα ή ενοποιημένα Ταμεία δε θα παρέχουν πλέον υπηρεσίες Υγείας για τους ασφαλισμένους τους, αλλά όσα έχουν τέτοιες υπηρεσίες, θα τις λειτουργούν με ιδιωτικο - οικονομικά κριτήρια και θα τις πωλούν σε όλους όσοι διαθέτουν κάρτα Υγείας. Για παράδειγμα, το ΙΚΑ στους δημοσίους υπαλλήλους, αν και γι' αυτούς υπάρχει πρόταση από την ΑΔΕΔΥ να ενταχθούν στο ΙΚΑ, με το πρόσχημα να μη θεωρείται το Ταμείο τους επαγγελματικό, όπως αποφάσισε το Ευρωδικαστήριο.

Οι ασφαλισμένοι οποιουδήποτε Ταμείου (μέχρι να ενοποιηθούν όλα) αλλά και των επαγγελματικών ιδιωτικοποιημένων (2ος πυλώνας), που θα αναλάβουν να λειτουργούν οι ασφαλιστικές εταιρείες, θα αγοράζουν υπηρεσίες Υγείας - Πρόνοιας και μέσω της κάρτας Υγείας και μέσω της συμπληρωματικής - επαγγελματικής ασφάλισης ανάλογα με τις εισφορές που ατομικά θα καθορίζουν για το τι υπηρεσίες επιλέγουν να έχουν, αλλά και μέσω της ιδιωτικής ασφάλισης (3ος πυλώνας) ή των άμεσων πληρωμών. Οι ελάχιστες και υποτυπώδεις παροχές του 1ου πυλώνα είναι βέβαιο ότι θα εξωθεί τους εργαζόμενους που θα έχουν τη δυνατότητα, να πληρώνουν επιπλέον τους δύο άλλους πυλώνες, προκειμένου να έχουν τις απαιτούμενες υπηρεσίες. Το συνολικό αυτό σύστημα οικοδομείται πάνω στην αρχή «των παραγωγών - πωλητών» και των «αγοραστών - πελατών» σε υπηρεσίες Υγείας - Πρόνοιας.

Η αγορά αυτών των υπηρεσιών μπορεί να γίνεται για την εξωνοσοκομειακή περίθαλψη από:

-- Υπηρεσίες ασφαλιστικών ταμείων (ΙΚΑ)

-- Κέντρα Υγείας

-- Ιδιώτες γιατρούς συμβεβλημένους με τα Ταμεία

-- Επιχειρηματικούς ομίλους (ιδιωτικά ΚΥ)

-- Δημοτικά ιατρεία

-- Ιδιωτικά νοσοκομεία

-- ΜΚΟ (Κοινωνική οικονομία, άτυπη φροντίδα Υγείας - Πρόνοιας) που ενδεχομένως να είναι φθηνότερη γιατί θα χρησιμοποιούνται ταχύρρυθμα καταρτισμένοι ανειδίκευτοι εργαζόμενοι και κυρίως γυναίκες (λόγω εξειδίκευσής τους στην οικογένεια).

Με παρόμοιο τρόπο θα γίνεται η αγορά στη νοσοκομειακή περίθαλψη, από Νοσοκομεία εμπορευματοποιημένα, του Δημοσίου, των Ταμείων, των ΜΚΟ, των Δήμων.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα για την προώθηση αυτής της πολιτικής, είναι η δημιουργία του «Οργανισμού Υγείας και κοινωνικής αλληλεγγύης του Δήμου Αθηναίων».

Η Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι ενταγμένη στο συνολικό σχεδιασμό - στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ενωσης και των κομμάτων του Ευρωμονόδρομου, για την Υγεία - Πρόνοια με στόχο:

• Την αποποίηση της κρατικής ευθύνης για την παροχή και χρηματοδότηση των υπηρεσιών Υγείας - Πρόνοιας (μείωση κοινωνικών δαπανών) και τη μεταφορά του βάρους στις λαϊκές οικογένειες.
• Την ενίσχυση της επιχειρηματικής δράσης που δίνει διέξοδο στα υπερσυσσωρευμένα κεφάλαια.
• Την προώθηση της ευελφάλειας και
• τη στοχευμένη διαχείριση της ακραίας φτώχειας.

Πρακτικά οι ΟΤΑ μόνοι ή σε συνεργασία με ΜΚΟ, εθελοντικές οργανώσεις, ιδρύματα, κοινωνικούς συνεταιρισμούς (κοινωνική οικονομία) κ.ά. θα υλοποιούν προγράμματα και θα «πωλούν» υπηρεσίες Υγείας και Πρόνοιας, στο Δημόσιο ή απευθείας στους δημότες ή στα ασφαλιστικά ταμεία.

Ταυτόχρονα, σε αυτές θα απασχολείται, με αυξητικό ρυθμό, ανειδίκευτο προσωπικό με ευέλικτες σχέσεις εργασίας και εθελοντές που συγκαταλέγονται στην «άτυπη κοινωνική μέριμνα». Αυτό παρουσιάζεται ως μέτρο δημιουργίας νέων θέσεων απασχόλησης και διευκόλυνσης της διατήρησης στην εργασία μισθωτών γυναικών.

Ολα αυτά οδηγούν στη διαπίστωση ότι, το επόμενο διάστημα που θα ξεκινήσει η εφαρμογή αυτών των αντιλαϊκών μέτρων της κυβέρνησης, θα οξυνθεί η επίθεση συνολικά στην εργατική τάξη, στους εργαζόμενους, αλλά μέσα σ' αυτούς, με πιο έντονο τρόπο, θα χτυπηθούν η νεολαία και οι γυναίκες. Το εργατικό και γενικότερα το λαϊκό κίνημα, έχει μια επιλογή:

Στη στρατηγική του κεφαλαίου να αντιτάξει τη δική του. Με στόχους πάλης, στη βάση των σύγχρονων αναγκών των εργαζομένων. Να χαράξει και να βαδίσει το δικό του δρόμο, της ανυπακοής και απειθαρχίας στο μονόδρομο του κεφαλαίου. Να παλέψει για έναν άλλο δρόμο ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας, που θα φέρει τη λαϊκή ευημερία. Για το Σοσιαλισμό - Κομμουνισμό.