Associated Press

Οι δύο όψεις του ίδιου «νομίσματος»

Ο επικεφαλής του λεγόμενου «κεντροαριστερού συνασπισμού», δίνοντας το στίγμα του σε γαλλικό ραδιοφωνικό σταθμό, τάχθηκε υπέρ μιας «ισχυρής συμμαχίας» της χώρας του με τη Γαλλία και εξέφρασε την ελπίδα πως ο Γάλλος Πρόεδρος, Ζακ Σιράκ, θα δώσει νέα ώθηση στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Σε ό,τι αφορά το «ευρωσύνταγμα», δήλωσε υποστηρικτής ενός νέου ξεκινήματος του σχεδίου του «ευρωσυντάγματος», αλλά όχι πριν από τις γαλλικές προεδρικές εκλογές που θα πραγματοποιηθούν την άνοιξη του 2007. Από τη μεριά του, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Μανουέλ Μπαρόζο, έδειχνε ικανοποιημένος για το ότι ο Ρομάνο Πρόντι θα συνεχίσει να εργάζεται δραστήρια για την προώθηση των γενικών ευρωπαϊκών συμφερόντων και πως η Ιταλία θα συνεχίσει τη συνεπή δέσμευσή της προς την Ευρώπη. Καθόλου τυχαία δεν μπορεί να θεωρηθεί και η θετική στάση και στήριξη του προέδρου του Ιταλικού Συνδέσμου Βιομηχάνων προς τον Ρομάνο Πρόντι λίγες μέρες πριν από τις εκλογές, ενέργεια που δείχνει ποιον επέλεξε η αστική τάξη για την παραπέρα εξασφάλιση των συμφερόντων της...

Η μέχρι τώρα διακυβέρνηση του Σίλβιο Μπερλουσκόνι, ο οποίος ήταν ο νικητής των εκλογών του 2001, αλλά και του 1994 για λίγους μόλις μήνες, χαρακτηρίστηκε από τη συνέχιση της προηγούμενης πολιτικής των υπολοίπων κυβερνήσεων στο πλαίσιο της ενιαίας στρατηγικής του ιμπεριαλισμού. Η κυβέρνηση Μπερλουσκόνι συνέβαλε στη μεγάλη ανεργία, φτώχεια και εξαθλίωση που αντιμετωπίζει η Ιταλία, αλλά και στην προσπάθεια ιδιωτικοποίησης του δημόσιου σχολείου και της καταστροφής του κοινωνικού κράτους. Αποτέλεσε μια κυβέρνηση με ρατσιστικά χαρακτηριστικά, αλλά και με δεσμούς με ακροδεξιές και φασιστικές ομάδες. Συμμετείχε στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο, διατηρώντας Ιταλούς στρατιώτες στο Ιράκ, στο Κόσσοβο και στο Αφγανιστάν.

Ωστόσο, δε θα πρέπει κανείς να ξεχνά και τη λεγόμενη «κεντροαριστερά» και το ρόλο που έπαιξε ακόμα και στη δεκαετία του '90.

Στις αρχές του '90, η Ιταλία βρισκόταν σε βαθιά κρίση, με τη λιρέτα να έχει υποτιμηθεί κατά 7% και το δημόσιο χρέος να έχει πάρει αστρονομικές διαστάσεις. Το Ιταλικό ΚΚ μεταλλάσσεται σε «Δημοκρατικό Κόμμα της Αριστεράς», ενώ η επιχείρηση «καθαρά χέρια» πυροδοτεί την αποσύνθεση του μεταπολεμικού πολιτικού συστήματος. Τον Αύγουστο του 1993, αλλάζει το αναλογικό εκλογικό σύστημα με ένα μεικτό, που μοιράζει κάποιες έδρες με πλειοψηφική και άλλες με αναλογική κατανομή, κάτι που επιταχύνει τη διαμόρφωση των συνασπισμών του «Οίκου της Ελευθερίας» και της «Ενωσης». Μετά την εκλογή του Σίλβιο Μπερλουσκόνι, ξεσπούν μεγάλες διαμαρτυρίες και κινητοποιήσεις, εξαιτίας της σκληρής λιτότητας που εφαρμόζεται, ώστε να επιτευχθούν τα κριτήρια της ΟΝΕ και να ψηφιστεί νόμος που θα περιέκοπτε δραστικά τις συντάξεις. Σαν αποτέλεσμα αυτών, πέφτει η κυβέρνηση Μπερλουσκόνι.

Τη «σκυτάλη» σχηματισμού κυβέρνησης παίρνει από τον Πρόεδρο της χώρας ο Λαμπέρτο Ντίνι, ο οποίος τοποθετεί στην κυβέρνησή του και στελέχη του λεγόμενου «κεντροαριστερού συνασπισμού». Το αξιοσημείωτο είναι πως ο Ντίνι ήταν ο υπουργός που είχε διατυπώσει το νόμο για τις συντάξεις με αποτέλεσμα να πέσει η κυβέρνηση Μπερλουσκόνι. Ο Ντίνι μάλιστα, στις εκλογές του 1996, αλλάζει στρατόπεδο και κατεβαίνει με την «Ελιά» και ορίζεται υπουργός Εξωτερικών της κυβέρνησης του Πρόντι.

Λίγα χρόνια αργότερα, το φθινόπωρο του 1998, γίνεται και το αντίστροφο, όταν μετά την παραίτηση του Πρόντι αναλαμβάνει πρωθυπουργός ο Ντ' Αλέμα και ορίζει υπουργούς στην «κεντροαριστερή» κυβέρνησή του από την ...«κεντροδεξιά»!

Στην ουσία, η λεγόμενη «κεντροαριστερά» στην Ιταλία αποτέλεσε το πιο αποτελεσματικό όχημα για την προώθηση της ΟΝΕ, την ανατροπή των εργασιακών σχέσεων και την προώθηση των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων.

Τον Απρίλη του 1996, η λεγόμενη «κεντροαριστερά» με επικεφαλής τον Ρομάνο Πρόντι κερδίζει τις εκλογές, όπου επιταχύνονται οι ανατροπές στις εργασιακές σχέσεις και η ελαστικοποίησή τους. Λίγους μήνες αργότερα, το Σεπτέμβρη, ο Πρόντι υπογράφει με τις συνδικαλιστικές ηγεσίες το «Σύμφωνο Απασχόλησης», που αποτελεί τη βάση για τη μεγάλη ανατροπή που φέρνει λίγο αργότερα ο νόμος 196/97, όπου για πρώτη φορά εισάγεται η μερική απασχόληση στην Ιταλία. Παράλληλα, με το νόμο 469, προωθούνται και «αποκεντρώνονται» οι λεγόμενες ενεργές πολιτικές απασχόλησης (απασχολησιμότητα), ενώ αργότερα με το νόμο 181/2000 «προσαρμόζεται» η έννοια του ανέργου και τίθενται περιορισμοί στα επιδόματα ανεργίας. Ο Πρόντι επεξεργάζεται την ανατροπή όλου του συστήματος Πρόνοιας, ενώ ταυτόχρονα ανοίγει το δρόμο για άσκηση ιδιωτικής επαγγελματικής δραστηριότητας των γιατρών στις δημόσιες κλινικές. Πραγματοποιεί ευρείες περικοπές και εφαρμόζει μέτρα λιτότητας που συναντούν τη συναίνεση και της «Κομμουνιστικής Επανίδρυσης», στο όνομα της ένταξης στην ΟΝΕ... Το 1997 ψηφίζεται ο πιο σκληρός προϋπολογισμός λιτότητας μεταπολεμικά.

Η πολιτική αυτή συναντά την έντονη δυσαρέσκεια των λαϊκών στρωμάτων και ξεσπούν αντιδράσεις, ενώ κλονίζεται η συνοχή του συνασπισμού. Τελικά, τον Οκτώβρη του 1998, καταψηφίζεται με διαφορά μιας ψήφου ο νέος προϋπολογισμός λιτότητας, καθώς το μεγαλύτερο μέρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της «Κομμουνιστικής Επανίδρυσης» ψηφίζει κατά και ο Πρόντι παραιτείται, αφού, φυσικά, έχει ήδη εντάξει την Ιταλία στην ΟΝΕ και έχει ανοίξει το δρόμο για τις αναδιαρθρώσεις στην αγορά εργασίας και στο σύστημα Πρόνοιας. Αφού τα είχε καταφέρει τόσο καλά στην Ιταλία... το Σεπτέμβρη του 1999, ο Ρομάνο Πρόντι ορίζεται Πρόεδρος της Κομισιόν.

Ακολουθεί η κυβέρνηση Ντ' Αλέμα με τη συμμετοχή «κεντροδεξιών», όπου τελικά ψηφίζεται ο προϋπολογισμός και οι περικοπές στις κοινωνικές δαπάνες και ανοίγει και πάλι το ζήτημα του Ασφαλιστικού. Αυτό έφερε ένα νέο, μεγαλύτερο κύμα αντιδράσεων το 1999 με μεγάλες απεργίες και η «αριστερο-δεξιά» κυβέρνηση αποφάσισε να περάσει στην αντεπίθεση, υιοθετώντας μιαν αντι-απεργιακή νομοθεσία που προέβλεπε μέχρι και πρόστιμα στους απεργούς!

Σημαντικό ρόλο στην προώθηση των ιμπεριαλιστικών σχεδίων έπαιξε όμως και η κυβέρνηση Ντ' Αλέμα. Μαζί με την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, αποτέλεσαν τους βασικούς παίκτες στη συνωμοσία που οδήγησε στην απαγωγή και παράδοση του Αμπντουλάχ Οτσαλάν, αλλά διέθεσε και τις απαιτούμενες «διευκολύνσεις» για την επιδρομή του ΝΑΤΟ στη Γιουγκοσλαβία...

Ενα βασικό συμπέρασμα που μπορεί κανείς να βγάλει είναι πως τα «κεντροαριστερά σχήματα», γενικά και συγκεκριμένα, που έχουν προωθηθεί στο έδαφος ισχυρών μαζικών κινημάτων δημιουργήθηκαν ουσιαστικά για να εκτονώσουν τη δυσαρέσκεια και το ριζοσπαστισμό των λαών.

Με την πείρα των προηγούμενων χρόνων των διακυβερνήσεων λεγόμενων «κεντροαριστερών συνασπισμών», με τη γνώση ότι ο συνασπισμός του Ρομάνο Πρόντι απαρτίζεται από 11 κόμματα χωρίς πρόγραμμα που να δίνει κάποια εναλλακτική λύση, αλλά με μοναδικό συνδετικό τους κρίκο να φύγει η δεξιά του Σίλβιο Μπερλουσκόνι, παίρνοντας υπόψη και τις πολιτικές, που προωθούνται τόσο από την ΕΕ, όσο και από τις ΗΠΑ για παραπέρα αντιλαϊκές κατευθύνσεις, το βλέμμα θα είναι στραμμένο και στη γειτονική χώρα.