Associated Press

Από τη στιγμή της έκρηξης

Σε περίοδο ανησυχίας και αστάθειας φαίνεται ότι εισάγει το Λίβανο, μετά από αρκετά χρόνια ηρεμίας, η χτεσινή δολοφονική επίθεση κατά του πρώην πρωθυπουργού Ραφίκ Χαρίρι. Τη δολοφονία του Χαρίρι καταδίκασαν οι πολιτικές δυνάμεις στο Λίβανο, αλλά και πολλές άλλες ηγεσίες, όμως η ανταλλαγή κατηγοριών και υποψιών έχει, ήδη, αρχίσει να ηλεκτρίζει επικίνδυνα την ατμόσφαιρα. Αργά το βράδυ, η λιβανική ηγεσία κάλεσε σε έκτακτη σύνοδο τους πρέσβεις των χωρών - μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Η πομπή των θωρακισμένων αυτοκινήτων του πρώην πρωθυπουργού Ραφίκ Χαρίρι, που ήταν και ειδικά εξοπλισμένα με ανιχνευτές εκρηκτικών σε μεγάλη εμβέλεια, ήταν ο στόχος της ισχυρότατης έκρηξης που συγκλόνισε, χτες, το πρωί, την κεντρική παραλιακή λεωφόρο της Βηρυτού. Εκτός από τον Χαρίρι σκοτώθηκαν άλλα 9 άτομα από τη συνοδεία του, ενώ τραυματίστηκαν περισσότεροι από 100 άνθρωποι, μεταξύ των οποίων και ο πρώην υπουργός Οικονομικών και στενός συνεργάτης του δολοφονημένου, Μπαζίλ Φλεϊχάν, που νοσηλεύεται σε κρίσιμη κατάσταση.

Οι λιβανικές αρχές δεν είχαν, μέχρι χτες βράδυ, διευκρινίσει αν επρόκειτο για απλή βομβιστική επίθεση ή για παγιδευμένο αυτοκίνητο. Μια άγνωστη οργάνωση υπό την επωνυμία «Ομάδα για τη Νίκη και τον Ιερό Πόλεμο στη Συρία και στο Λίβανο» ανέλαβε την ευθύνη για την επίθεση αυτοκτονίας, όπως υποστηρίζει, με βίντεο στο «αλ Τζαζίρα» χωρίς, όμως, να μπορεί να επιβεβαιωθεί ο ισχυρισμός της.

Τη δολοφονία Χαρίρι έσπευσαν να καταδικάσουν, εκτός από τη λιβανική ηγεσία, και πολλές άλλες χώρες. Ο Πρόεδρος του Λιβάνου, Εμίλ Λαχούντ, μετά την έκτακτη σύνοδο του Εθνικού Συμβουλίου Αμυνας, όπου συμμετέχει η στρατιωτική ηγεσία της χώρας, και αφού έδωσε οδηγίες για «λήψη όλων των απαραίτητων μέτρων για την ασφάλεια της χώρας», καταδίκασε «την εγκληματική ενέργεια», τονίζοντας ότι στοχεύει τη σταθερότητα και την ειρήνη του Λιβάνου.

Την κατηγορηματική καταδίκη του εξέφρασε και ο Σύρος Πρόεδρος, ο οποίος, σε τηλεφωνική συνομιλία με τον Λαχούντ, ζήτησε να «χρησιμοποιηθούν όλα τα μέσα για τη διαλεύκανση της υπόθεσης». Ανάλογες δηλώσεις έγιναν από τη σαουδαραβική και την παλαιστινιακή ηγεσία, όπως και από τις παλαιστινιακές οργανώσεις «Χαμάς» και «Φατάχ», αλλά και από τον Υπατο Αρμοστή της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική, Χαβιέ Σολάνα, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τη Γαλλία.

Η Τεχεράνη, καταδικάζοντας «την τρομοκρατική ενέργεια» και καλώντας τον λιβανικό λαό σε ενότητα και εγρήγορση, υποστήριξε ότι πίσω από την επίθεση θα μπορούσε να κρύβεται το Ισραήλ. Υποψίες, αλλά κατά της Συρίας, εξέφρασε από την πλευρά του, ο Ισραηλινός ΥΠΕΞ, Σιλβάν Σαλόμ. Οσο για την Ουάσιγκτον, εκφράζοντας την καταδίκη της, πρόσθεσε ότι «θα πρέπει ο λιβανικός λαός να πραγματοποιήσει τους στόχους του μακριά από κηδεμονίες και τη συριακή κατοχή», σπεύδοντας να συμπληρώσει ότι «δεν υπάρχει καμία υπόνοια για εμπλοκή της Συρίας στη συγκεκριμένη ενέργεια».

Η ατμόσφαιρα φορτίζεται ακόμη περισσότερο, καθώς την Κυριακή η παναραβική εφημερίδα «αλ Χαγιάτ» δημοσίευσε άρθρο, σύμφωνα με το οποίο ο ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ, στη Μέση Ανατολή, φέρεται να προειδοποίησε, μόλις πριν από λίγες ημέρες, τον Σύρο Πρόεδρο «να μην επιχειρήσει να βλάψει κανέναν πολέμιο της συριακής παρουσίας στο Λίβανο», αναφέροντας συγκεκριμένα, μάλιστα, τον όνομα του Χαρίρι. Ο Τερζ Ρόεντ Λάρσεν δεν έχει κάνει κανένα σχετικό σχόλιο προς στιγμήν.

Ο 61χρονος Ραφίκ Χαρίρι αρεσκόταν να παρουσιάζεται ως «το σύμβολο της ανοικοδόμησης» του Λιβάνου μετά τον εμφύλιο πόλεμο που ρήμαξε τη χώρα μεταξύ 1975 - 1990. Εξελέγη πρωθυπουργός πρώτη φορά το 1992 και μέχρι το 1998 ηγήθηκε 4 κυβερνητικών σχημάτων. Παραιτήθηκε μετά από διένεξη με τον νυν Πρόεδρο Εμίλ Λαχούντ, για να επανεκλεγεί το 2000. Αποχώρησε από την πρωθυπουργία το 2004, το φθινόπωρο, εν μέσω της σοβαρής κρίσης που προκλήθηκε από την απόφαση του Προέδρου Λαχούντ να προχωρήσει σε συνταγματική αλλαγή τέτοια που θα του εξασφάλιζε περισσότερα χρόνια θητείας.

Η απόφαση αυτή εκλήφθηκε ως «παράταση της συριακής παρουσίας στο Λίβανο» καθώς ο Λαχούντ θεωρείται εκλεκτός της Δαμασκού. Από την άλλη, ο Χαρίρι κατηγορήθηκε ότι αναμείχθηκε στην προώθηση της απόφασης του ΟΗΕ, που παρουσίασαν οι ΗΠΑ, σύμφωνα με την οποία απειλούνται με κυρώσεις ο Λίβανος και η Συρία σε περίπτωση που παραταθεί η παρουσία συριακών στρατευμάτων στο Λίβανο.

Ο Χαρίρι, αν και ήταν δάσκαλος, έκανε τεράστια περιουσία ως κατασκευαστής στη Σαουδική Αραβία, όπου έφθασε να γίνει ένας από τους προσωπικούς εργολάβους του βασιλιά Φαχντ. Στο Ριάντ, άλλωστε, στράφηκε αρκετές φορές, κατά τη διάρκεια της πρωθυπουργίας του για να ζητήσει δάνεια για την ανοικοδόμηση της χώρας. Η αντιπολίτευση τον κατηγορεί ότι κατέστρεψε την οικονομία της χώρας, βαρύνοντάς τη με χρέη ύψους 35 δισεκατομμυρίων δολαρίων, ενώ πολλοί συνεργάτες του ενεπλάκησαν σε σκάνδαλα υπεξαίρεσης δημοσίου χρήματος και διαφθοράς. Ο ίδιος, πάντως, βρισκόταν μεταξύ των 100 πλουσιότερων ανθρώπων του κόσμου.

ΒΕΛΙΓΡΑΔΙ - ΠΡΙΣΤΙΝΑ.--

Ο Πρόεδρος της Σερβικής Δημοκρατίας, Μπόρις Τάντιτς, ολοκλήρωσε χτες τη διήμερη επίσκεψή του σε θύλακες της σερβικής μειονότητας στο Κοσσυφοπέδιο, κατακεραυνώνοντας ως «απαράδεκτη» την πιθανότητα ανεξαρτητοποίησης του Κοσσυφοπεδίου, στηλιτεύοντας ως «το χείριστο στην Ευρώπη» το βιοτικό επίπεδο των Σέρβων της επαρχίας και καλώντας τον διοικητή του ΟΗΕ στο προτεκτοράτο Σόρεν Τζένσεν Πέτερσεν να «δώσει εγγυήσεις ασφαλείας» σε όλες τις μη αλβανικές μειονότητες στην περιοχή.

«Ηρθα εδώ για να στρέψω την προσοχή της διεθνούς κοινότητας στις συνθήκες ζωής του λαού μας που ζει εδώ... Σας διαβεβαιώνω πως θα κάνω ό,τι είναι δυνατόν απ' την πλευρά μου, να παλέψω για τα δικαιώματα του λαού μας και κάθε πολίτη της χώρας μας που ζει στο Κοσσυφοπέδιο», είπε ο Τάντιτς σε πλήθος εκατοντάδων Σέρβων στο Σίλοβο. Αναλόγου περιεχομένου ήταν οι δηλώσεις που έκανε σε σερβικές κοινότητες στην Γκρατσάνιτσα, Οράχοβατς, Ντετσάνι, όπου μοίρασε ευμεγέθεις σερβικές σημαίες...

Στη διάρκεια της συνάντησης Τάντιτς - Πέτερσεν, πλήθος μερικών εκατοντάδων Κοσσοβάρων Αλβανών πραγματοποιούσε συγκέντρωση διαμαρτυρίας, με αφορμή την επίσκεψη του Μπόρις Τάντιτς (την πρώτη μετά από έξι χρόνια στο Κοσσυφοπέδιο), πετώντας αυγά, πέτρες και χιονόμπαλες κατά της αυτοκινητοπομπής του προέδρου... Η συγκέντρωση διαμαρτυρίας έληξε δίχως να σημειωθούν επεισόδια.

Ο «πρόεδρος» του Κοσσυφοπεδίου Ιμπραχήμ Ρουγκόβα δε συναντήθηκε με τον Μπόρις Τάντιτς, λέγοντας πως οι δηλώσεις του τελευταίου δε θα έχουν «καμία απολύτως επίπτωση στο δρόμο ανεξαρτησίας του Κοσσυφοπεδίου»...