Μέσα από τις δεκατρείς χιλιάδες σελίδες - και πάνω - στις οποίες περιλαμβάνονται θεατρικά έργα, ποιήματα, πεζά, θεωρητικά κείμενα για το θέατρο, τον κινηματογράφο, την τέχνη, τη λογοτεχνία, μελέτες, σχόλια, σημειώσεις, ημερολόγια, ο μεγάλος Γερμανός διανοητής έδωσε έναν έντιμο και ασυμβίβαστο αγώνα για να ερμηνεύσει τον κόσμο κάτω από τη σκοπιά της πάλης των τάξεων. Με τη διαρκή κριτική ματιά του, τη σεμνή αγωνιστική και μάχιμη αντίληψή του, «στρατευμένος» στο μαρξισμό και το σοσιαλισμό, έφερε την πολιτιστική «επανάσταση» στη Δυτική Ευρώπη του 20ού αιώνα.

Εκατόν επτά χρόνια από τη γέννησή του (10/2/1898) και 49 χρόνια από το θάνατό του (14/5/1956), ο λόγος του Μπρεχτ εξακολουθεί να είναι η φωνή του σήμερα και του αύριο, καθώς πάντα θα συνομιλεί με την εργατική τάξη, με όλους τους εκμεταλλευόμενους ανθρώπους και λαούς. Γιατί μπόρεσε να συνδέσει πλούτο σκέψης και λαϊκή απλότητα έκφρασης. Μίλησε με τρυφερότητα για την τραχύτητα αυτού του κόσμου. Το έργο του θα είναι πάντα ο καλύτερος «σύντροφός» μας και για τους νεότερους ένας πιστός φίλος που θα λέει πάντα την αλήθεια και θα ενισχύει την ελπίδα τους «στους σεισμούς που μέλλονται να 'ρθούν».

...«Η μεγάλη αλήθεια της εποχής μας (που δεν υπηρετεί κανείς με το να τη βρει μονάχα, που όμως χωρίς αυτή καμιά άλλη σημαντική αλήθεια δεν μπορεί να βρεθεί) είναι ότι η ήπειρός μας βουλιάζει στη βαρβαρότητα επειδή προσπαθούν να διατηρήσουν με τη βία τις σχέσεις ιδιοχτησίας στα μέσα παραγωγής. Τι ωφελεί να γράψει κανείς κάτι θαρραλέο απ' όπου να βγαίνει πως η κατάσταση που βρισκόμαστε είναι βάρβαρη (που είναι αλήθεια) αν δε φαίνεται ξεκάθαρα για ποιο λόγο φτάσαμε σ' αυτή την κατάσταση; Πρέπει να πούμε ότι τα βασανιστήρια γίνονται γιατί πρέπει να διατηρηθούν οι σχέσεις ιδιοχτησίας. Φυσικά, λέγοντας αυτό χάνουμε πολλούς φίλους που είναι αντίθετοι στα βασανιστήρια γιατί πιστεύουν πως οι σχέσεις ιδιοχτησίας θα μπορούσαν να διατηρηθούν και χωρίς αυτά (που δεν είναι αλήθεια)...».

***********

...«Μα από όλες τις αμφιβολίες ομορφότερη είναι σαν οι φοβισμένοι αδύναμοι σηκώνουν το κεφάλι και παύουν να πιστεύουν στων τυράννων τους τη δύναμη»...

*************

«Ακουσα πως τίποτα δε θέλετε να μάθετε.

Απ' αυτό βγάζω το συμπέρασμα πως είσαστε εκατομμυριούχοι.

Το μέλλον σας είναι σιγουρεμένο - το βλέπετε

μπροστά σας σ' άπλετο φως. Φρόντισαν

οι γονείς σας για να μη σκοντάψουνε τα πόδια σας

σε πέτρα. Γι' αυτό τίποτα δε χρειάζεται

να μάθεις. Ετσι όπως είσαι

εσύ μπορείς να μείνεις.

Κι έτσι κι υπάρχουνε ακόμα δυσκολίες, μιας κι οι καιροί

όπως έχω ακούσει είναι ανασφαλείς,

τους ηγέτες σου έχεις, που σου λένε ακριβώς

τι έχεις να κάνεις για να πας καλά.

Εχουνε μαθητέψει πλάι σε κείνους

που ξέρουν τις αλήθειες που ισχύουνε

για όλους τους καιρούς

μα και τις συνταγές που πάντα βοηθάνε.

Μιας και για σένα γίνονται τόσο πολλά

δε χρειάζεται ούτε δαχτυλάκι να κουνήσεις.

Βέβαια, αν τα πράματα ήταν διαφορετικά

Η μάθηση θα 'τανε υποχρέωσή σου».

*********

... «Μάθαινε, άνθρωπε στο άσυλο!

Μάθαινε, άνθρωπε στη φυλακή!

Μάθαινε γυναίκα στην κουζίνα! Μάθαινε εξηντάχρονε!

Εσύ να πάρεις πρέπει την εξουσία

Ψάξε για σχολειό, άστεγε:

Προμηθέψου γνώση, παγωμένε!

Πεινασμένε, άρπαξε το βιβλίο: είν' ένα όπλο.

Εσύ να πάρεις πρέπει την εξουσία»...

**********

Αυτοί που βρίσκονται ψηλά

θεωρούνε ταπεινό να μιλάς για το φαΐ.

Ο λόγος; έχουνε

κιόλας φάει.

Αν δε νοιαστούν οι ταπεινοί

γι' αυτό που είναι ταπεινό

ποτέ δε θα υψωθούν.

Αυτοί που αρπάνε το φαΐ απ' το τραπέζι

κηρύχνουν τη λιτότητα.

Αυτοί που παίρνουν όλα τα δοσίματα

ζητάν θυσίες.

Οι χορτάτοι μιλάν στους πεινασμένους

για τις μεγάλες εποχές που θα 'ρθουν...

Αυτοί που βρίσκονται ψηλά λένε: πόλεμος και ειρήνη

είναι δυο πράγματα ολότελα διαφορετικά.

Ομως η ειρήνη τους κι ο πόλεμός τους

μοιάζουν όπως ο άνεμος κι η θύελλα.

Ο πόλεμος γεννιέται απ' την ειρήνη τους

καθώς ο γιος από τη μάνα.

Εχει τα δικά της

απαίσια χαρακτηριστικά.

Ο πόλεμός τους σκοτώνει

ό,τι άφησε όρθιο

η ειρήνη τους».

*************

...«Οταν για να βρεις δεν υπάρχει πια καμιά δουλιά

πρέπει ν' αντισταθείς!

Πρέπει ολάκερο το κράτος

Τα πάνω κάτω ανάποδα να φέρεις

Μέχρι να γίνεις ο ίδιος του εαυτού σου εργοδότης

Και τότε πάντα διαθέσιμη δουλιά για σένα θα 'χει.

Οταν για την αδυναμία σας περιγελούν

Δεν επιτρέπεται καιρό να χάνετε άλλο!

Πρέπει έτσι να φροντίσετε

Που όλοι, όσοι αδύνατοι είναι, να βαδίσουνε μαζί.

Τόσο μεγάλη δύναμη πια θα 'στε

Να σας περιγελάει τότε δε θα τολμά κανένας».

***************

...«Τα βάσανά σας

δεν πρόκειται να σας εγκαταλείψουν

κάντε λοιπόν μια στάση. Τριγύρω σας κοιτάξτε...

Αν ξέρατε

τι σχεδιάζουνε με σας να κάνουν

θα κοιτάζατε τριγύρω.

Μάθετε πως εσείς μπορείτε την κατάστασή σας να καλυτερέψετε!».

Αυτή η μικρή σταγόνα, που παραθέσαμε, από τον ωκεανό του έργου του Μπρεχτ «πυροδοτεί» τη δίψα για μάθηση για την οποία τόσο πάλεψε ο μεγάλος δημιουργός, ταυτόχρονα δάσκαλος και μαθητής: «Ηρθα κοντά σας σα δάσκαλος/ Και σα δάσκαλος θα μπορούσα να φύγω/ Μα επειδή μάθαινα, έμεινα».