Σε μια χρονική περίοδο που το πρόβλημα των ναρκωτικών έχει πάρει διαστάσεις ανεξέλεγκτες, είναι πολύ δύσκολο να φανταστεί κάποιος ότι οι λίγες προσπάθειες που γίνονται στη χώρα μας - στην πρόληψη, τη θεραπεία και την κοινωνική επανένταξη - έχουν να αντιμετωπίσουν την αδιαφορία, την αδυναμία ή την ανικανότητα του κράτους. Το πιο επικίνδυνο, όμως, είναι ότι αυτή η αδιαφορία των αρμοδίων δε δημιουργεί μόνο προβλήματα στη λειτουργία κάποιων θεραπευτικών μονάδων, αλλά ενισχύει την άκρως πεσιμιστική άποψη που υποστηρίζει ότι "κανένας από αυτούς που μπαίνουν στον κόσμο των ναρκωτικών δε θεραπεύεται"...

"Είναι τραγικό το κράτος με τη στάση του να τροφοδοτεί τον κοινωνικό ρατσισμό απέναντι σ' αυτούς τους νέους ανθρώπους, να υποβαθμίζει το θεραπευτικό έργο που προσφέρουν οι Κοινότητες και να μην απαντά στο δύσκολο ερώτημα: "Δεν έχουν δικαίωμα θεραπείας οι εξαρτημένοι νέοι;"", τόνισε η ψυχίατρος Κατερίνα Μάτσα,με αφορμή τα οξύτατα προβλήματα που αντιμετωπίζει τους τελευταίους μήνες το Περίπτερο 18 Ανω, Μονάδα Απεξάρτησης Αλκοολικών - Τοξικομανών του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αττικής (ΨΝΑ). Πρόκειται για μια μονάδα που στον τομέα της απεξάρτησης έχει να επιδείξει σοβαρό έργο, αφού κάθε χρόνο ολοκληρώνουν το πρόγραμμα περισσότερα από 100 άτομα, ενώ ο Συμβουλευτικός Σταθμός της μονάδας παρείχε τις υπηρεσίες του, το 1994, σε 9.700 άτομα!

Ομως όλα αυτά κινδυνεύουν να σταματήσουν. Εδώ και πέντε μήνες, περίπου, έχει λήξει η σύμβαση οχτώ μελών της θεραπευτικής μονάδας, η οποία λειτουργεί χάρη στην αυτοθυσία των εργαζομένων. Μετά από εισήγηση της θεραπευτικής ομάδας στο ΔΣ του ΨΝΑ και σχετικής απόφασης του ΔΣ, που κοινοποιήθηκε στο υπουργείο Υγείας - Πρόνοιας, οι οχτώ εργαζόμενοι δεν απολύθηκαν, αλλά συνεχίζουν να προσφέρουν εθελοντικά τις υπηρεσίες τους, περιμένοντας να δοθεί λύση στο πρόβλημα. Ταυτόχρονα, όμως, το υπάρχον προσωπικό δεν μπορεί να καλύψει τις ανάγκες που υπάρχουν, με αποτέλεσμα η θεραπευτική ομάδα να κρούει τον κώδωνα κινδύνου: "Είμαστε υποχρεωμένοι να δηλώσουμε ότι το πρόγραμμα αδυνατεί να δεχτεί άλλα εξαρτημένα από αλκοόλ και ναρκωτικά άτομα, ενώ αναστέλλουμε τη λειτουργία του Συμβουλευτικού Σταθμού. Σε αντίθετη περίπτωση τίθεται σε κίνδυνο όλη η θεραπευτική διαδικασία"... Ζητά λοιπόν να προκηρυχτούν αμέσως 20 νέες θέσεις εργασίας (κοινωνιολόγοι, ψυχολόγοι, νοσηλευτές κλπ.), ώστε να γίνει δυνατή και η άμεση λειτουργία των τριών νέων τμημάτων της μονάδας.

Ερωτηθείς χτες ο υφυπουργός Πρόνοιας Μ. Σκουλάκης απ' το "Ρ" για τα παραπάνω θέματα είπε ότι τα δυο προβλήματα θα λυθούν, χωρίς όμως να προσδιορίσει και πότε. "Παρά τις διαβεβαιώσεις και τις εκφρασμένες καλές προθέσεις των αρμοδίων οι εργαζόμενοι αντιμετωπίζουν πλέον πρόβλημα επιβίωσης. Εάν δε δοθεί λύση στο πρόβλημα, θα αναγκαστούν να εγκαταλείψουν τη Μονάδα", επισήμανε η Κ. Μάτσα.

Το εκπληκτικό εδώ είναι ότι τα κτίρια στα οποία θα στεγαστούν αυτές οι μονάδες (Τμήμα Ψυχικής Απεξάρτησης Τοξικομανών, Τμήμα Συμβουλευτικής και Θεραπείας Οικογένειας και Ξενώνας Κοινωνικής Επανένταξης) έχουν τελειοποιηθεί, αλλά δεν μπορούν να λειτουργήσουν γιατί δεν υπάρχει προσωπικό! "Αυτή η κατάσταση υποβαθμίζει την εξειδικευμένη Μονάδα μας και κατά συνέπεια αδυνατίζει το μέτωπο κατά των ναρκωτικών και του αλκοολισμού", υπογράμμισε η Κ. Μάτσα. Κατέληξε επισημαίνοντας ότι χωρίς προσωπικό το Περίπτερο 18 Ανω δεν μπορεί να πάρει τη μεγάλη ευθύνη να αναλάβει τους εκατοντάδες εξαρτημένους ανθρώπους, που βλέπουν τη Μονάδα σαν την τελευταία σανίδα σωτηρίας τους, "γιατί κάτι τέτοιο θα ισοδυναμούσε με την καλλιέργεια μιας αυταπάτης για τη δυνατότητα θεραπείας χωρίς.. θεραπευτές".

Στην ένταξη του Επικουρικού Ταμείου Μετάλλου (ΕΤΕΜ) στο ΙΚΑ - ΤΕΑΜ προχωρά η κυβέρνηση. Ο υφυπουργός Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Φ. Ιωαννίδης,ήταν απόλυτος ως προς το θέμα αυτό σε συνάντησή του χτες με αντιπροσωπεία εργαζομένων και συνταξιούχων στο μέταλλο.

Ο υφυπουργός, παραγνωρίζοντας τις μέχρι τώρα χαριστικές υπέρ των εργοδοτών ρυθμίσεις των κυβερνήσεων, υποστήριξε ότι η συγχώνευση είναι απαραίτητη γιατί το Ταμείο δεν είναι βιώσιμο. Ωστόσο, δεν έδωσε καμία απάντηση πάνω στις προτάσεις των εργαζομένων για τη διάσωση του Ταμείου, ούτε στο αίτημά τους που αφορά την κατάργηση του αντιασφαλιστικού πλαισίου της προηγούμενης κυβέρνησης της ΝΔ - κάτι που και η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ είχε στο παρελθόν καταγγείλει.

Οση ώρα κράτησε η συνάντηση, συνταξιούχοι και εργαζόμενοι στο μέταλλο, που είχαν συγκεντρωθεί έξω από τη Γενική Γραμματεία Κοινωνικών Ασφαλίσεων, διαδήλωναν: "Κάτω τα χέρια από το μέταλλο". Στη συγκέντρωση παραβρέθηκαν ο βουλευτής του ΚΚΕ, Δ. Κουμπούρης,και ο γενικός γραμματέας του Εργατικού Κέντρου Αθήνας, Ν. Γαβράς."Η ασφαλιστική ενημερότητα, είπε ο Δ. Τσιουμπρής,μέλος της διοίκησης της Ομοσπονδίας Μετάλλου και της διοίκησης Ταμείου, είναι βασικό όπλο για να μαζέψει έσοδα το Ταμείο. Θα αναγκαστούν αρκετοί εργοδότες να δώσουν κάποιες εισφορές. Και μιλάμε σήμερα για 30 δισ., που εκκρεμούν από τους εργοδότες στο ταμείο μετάλλου".

Ο Δ. Τσιουμπρής τόνισε ότι όλοι, εργαζόμενοι, συνταξιούχοι και η διοίκηση του Ταμείου διαφωνούν με την άποψη του υπουργείου για ένταξή του στο ΙΚΑ - ΤΕΑΜ, και θεωρούν ότι αν λυθούν τα προβλήματα, το Ταμείο μπορεί να συνεχίσει αυτόνομα τη λειτουργία του. "Αν γίνει η συγχώνευση - συνέχισε - οι συντάξεις θα μειωθούν. Πιστεύουμε πως μ' αυτό τον τρόπο θέλουν να περάσουν την πολιτική που εκφράζεται και μέσα από τη "Λευκή Βίβλο" και μέσα από τη Συνθήκη του Μάαστριχτ. Εξάλλου, ο υφυπουργός μάς είπε, και στην προηγούμενη συνάντησή μας, πως στόχος τους είναι να μειώσουν το εργατικό κόστος και μέσα από εκεί το ασφαλιστικό κόστος".

Ο Δ. Κουμπούρης δήλωσε ότι η κυβέρνηση, οδηγούμενη απ' τη λογική της Συνθήκης του Μάαστριχτ και της "Λευκής Βίβλου", κινείται στην κατεύθυνση της κατάργησης των Ταμείων και στη μετατροπή τους σε Ταμεία που θα δίνουν προνοιακά βοηθήματα. "Ετσι, τόνισε, θα περιορίζεται και ο κοινωνικός χαρακτήρας της κοινωνικής ασφάλισης στη χώρα μας. Αυτό πρέπει να κατανοηθεί από τους εργαζόμενους, που πρέπει να αναπτύξουν την πάλη τους για να μην περάσουν αυτά τα αντεργατικά μέτρα. Είναι μέτρα που καταργούν δικαιώματα κοινωνικού χαρακτήρα των εργαζομένων, που τα κατάχτησαν με αγώνες και θυσίες και δεν πρέπει να τα χάσουν ούτε οι ίδιοι, ούτε οι επόμενες γενιές".

Ε. Φ.

"Η αναποτελεσματικότητα των προγραμμάτων πρόληψης που εφαρμόστηκαν οφείλεται στην έλλειψη οράματος. Ενός οράματος που θα δίνει μια συνολική απάντηση στις γενεσιουργές αιτίες των ψυχο-κοινωνικών προβλημάτων, όπως η παθητικότητα, η αδιαφορία, η μοναξιά, η έλλειψη ανθρωπίνων σχέσεων, η απουσία κάθε συλλογικότητας, συντροφικότητας, αλληλεγγύης".

Την παραπάνω επισήμανση έκανε χτες ο διευθυντής του ΚΕΘΕΑ Φ. Ζαφειρίδης, μιλώντας στην παρουσίαση του βιβλίου "Ο κήπος με τις 11 γάτες" που έγινε χτες στο Ζάππειο. Το βιβλίο εκδόθηκε απ' το ΚΕΘΕΑ και απευθύνεται σε παιδιά ηλικίας 6-12 ετών, ενώ περιλαμβάνει κι έναν οδηγό για γονείς ή εκπαιδευτικούς.

Η διατήρηση των γενεσιουργών αιτιών οφείλεται, όπως είπε ο Φ. Ζαφειρίδης, στην "αποσάθρωση των παραδοσιακών υποστηρικτικών συστημάτων, χωρίς την αντικατάστασή τους από καινούρια" και στην "υποκατάσταση των ανθρωπιστικών αξιών από καταναλωτικές - οικονομικές αξίες". Επίσης τις γενεσιουργές αιτίες συντηρούν οι "πολιτικές που δεν αντιμετωπίζουν τα ανθρώπινα προβλήματα και τις ανθρώπινες ανάγκες". Αυτές οι πολιτικές, όπως υπογράμμισε ο Φ. Ζαφειρίδης, που έχουν αποφασίσει να μην αντιμετωπίζουν τις βαθύτερες αιτίες του κακού, αλλά να εξωραφιζουν τη μιζέρια της καθημερινότητάς μας μέσα από καταναλωτικά αγαθά και άλλα υποκατάστατα δεν έχουν καμία τύχη.

Γι' αυτό, τόνισε ο Φ. Ζαφειρίδης, θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε γρήγορα ότι η πρόληψη των ψυχο-κοινωνικών προβλημάτων εκφεύγει απ' τα στενά όρια της άσκησης υγειονομικής πολιτικής. "Αλλο, πρόσθεσε, είναι να εκπαιδεύεις το παιδί στην προφύλαξη απ' την τερηδόνα και τις σωματικές αρρώστιες και άλλο είναι να δίνεις στο παιδί αρχές, αξίες, οράματα. Στα πρώτα, μπορείς να το εκπαιδεύσεις εύκολα και αυτά αποτελούν το στόχο μιας καλά οργανωμένης υγειονομικής πολιτικής. Για να περάσεις όμως τις αξίες, τα οράματα και τις αρχές, θα πρέπει να διαθέτεις μια παιδεία με βάθος. Δε νομίζω ότι υπάρχει κανένας, που δεν κατανοεί ότι το πρόβλημα των ναρκωτικών είναι βασικά σήμερα πρόβλημα απουσίας ανθρωπιστικής παιδείας".

Αναφερόμενος στον "Κήπο με τις 11 γάτες", ο Φ. Ζαφειρίδης είπε ότι είναι ένα βιβλίο που διατρέχει μια καθαρή αντίληψη για το τι είναι πρόληψη. "Πρόληψη, συνέχισε, είναι η αγάπη, η ανθρωπιά, η αλληλεγγύη, η φιλία. Είναι το άδολο ενδιαφέρον και η υποχώρηση των προσωπικών και ατομικών δικαιωμάτων μπροστά στο συλλογικό καλό. Είναι όλα αυτά, που με τόσο ωραίο τρόπο μπολιάζει στην παιδική ψυχή. Είναι, με μια κουβέντα, η επανασυγκρότηση της ανθρώπινης κοινότητας".

Γι' αυτό το λόγο, κατέληξε ο Φ. Ζαφειρίδης, όχι μόνο ο "Κήπος με τις 11 γάτες", αλλά και κάθε αυθεντικό και σωστό παιδικό βιβλίο είναι ένα εργαλείο πρόληψης.

Ενα πενθήμερο πρόγραμμα εκπαίδευσης των καθηγητών από 11 γυμνάσια του Δήμου των Αγίων Αναργύρων για την πρόληψη των ναρκωτικών παρουσίασαν χτες ο υφυπουργός Μ. Σκουλάκης, ο πρόεδρος του ΟΚΑΝΑ Στ. Μανίκας και εκπρόσωποι της ΟΛΜΕ. Το πρόγραμμα αυτό γίνεται σε συνεργασία με το υπουργείο Παιδείας και το Δήμο Αγίων Αναργύρων και είναι υπό την επίβλεψη του Αμερικανού καθηγητή Δρ. Εντουαρντ.

Το πρόγραμμα αυτό, επισήμανε ο Στ. Μανίκας, αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου προγράμματος αγωγής υγείας από εξαρτησιογόνες ουσίες. Αποφεύγει τον κλασικό τρόπο παρέμβασης για τα ναρκωτικά που λειτουργεί ακαδημαϊκά. Στοχεύει, πρόσθεσε, στο να κάνει τους εκπαιδευτικούς ικανούς για προγράμματα και σχέδια δράσης μέσα στο σχολείο. Ο Στ. Μανίκας υπογράμμισε την ανάγκη θωράκισης του σχολείου, καθώς - όπως είπε - αναμένεται να ενταθεί το πρόβλημα των ναρκωτικών την επόμενη δεκαετία.

"Τα παιδιά, είπε ο Δρ. Εντουαρντ, μεγαλώνουν σε έναν κόσμο και στην αρχή νιώθουν καλά. Καθώς όμως μεγαλώνουν αποκτούν εμπειρίες που μπορούν να τα βοηθήσουν για να αντιμετωπίσουν και να διαχειριστούν θετικά έναν πολύ δύσκολο κόσμο. Χρειάζονται όμως να οπλιστούν και με δεξιότητες, ώστε να μπορούν να τα κάνουν αυτά. Ταυτόχρονα, όμως, έχουν ανάγκη από συναισθηματική υγεία, προκειμένου να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν τις δύσκολες καταστάσεις της ζωής".

Ο Δρ. Εντουαρντ είπε ότι τα παιδιά πιέζονται από προβλήματα της οικογένειας, του σχολείου και της κοινωνίας. Και όσα παιδιά έχουν υποστήριξη αντεπεξέρχονται. Οσα παιδιά, πρόσθεσε, δεν έχουν την υποστήριξη της οικογένειας, δε βιώνουν την υποστήριξη του σχολείου και της κοινωνίας, νιώθουν, καθώς περνούν και τα χρόνια, ότι είναι άσχετοι με το σχολικό περιβάλλον, γίνονται πιο αντιδραστικοί, μειώνονται οι επιτυχίες τους, παρατούν το σχολείο τους και καταφεύγουν σε "άλλες λύσεις", που είναι και οι εξαρτησιογόνες ουσίες για να ανακουφίσουν το συναισθηματικό τους πόνο. Στόχος αυτών των προγραμμάτων, κατά τον Δρ. Εντουαρντ, είναι να λειτουργήσει το σχολείο μέσα από ισότιμες σχέσεις μεταξύ των παιδιών, αλλά και των καθηγητών ως υποστηρικτητική ομάδα.

Ο Στ. Μανίκας είπε ότι απ' τον επόμενο Απρίλη θα εφαρμοστούν πιλοτικά προγράμματα υποκαταστάτων και ο ΟΚΑΝΑ έχει καταλήξει στις προδιαγραφές των προγραμμάτων και έχουν βρεθεί οι χώροι.

Είναι λάθος, διευκρίνισε ο Στ. Μανίκας, να λέμε ότι θα αρχίσει η χορήγηση μεθαδόνης. Είναι, πρόσθεσε, πιλοτικά προγράμματα υποκατάστασης που ένα σκέλος τους είναι η χορήγηση της μεθαδόνης. Ως άλλα σκέλη παρουσίασε την κλινική παθολογική εξέταση του χρήστη, την αποδοχή των όρων του προγράμματος απ' το χρήστη και τη συμμετοχή του σε προγράμματα ψυχοκοινωνικής υποστήριξης, με τελικό στόχο την απεξάρτηση. Τη μεθαδόνη, κατέληξε, την έχουμε ορίσει ως μια λύση συντήρησης και ενδιάμεση που δυνητικά μπορεί να οδηγήσει στην απεξάρτηση.

Γ. Μ.

Στο παραμύθι θα διαβάσετε για το ματαιόδοξο Χιονάτο,την ανασφαλή Μαργαριταρένια,τον αδύναμο Μουσούδη,την αυταρχική Λευκή,τη συνεσταλμένη Βούλα,το "μαζεμένο" Παντοφλίνο,τη συνετή Πορτοκαλιά,τον "αρχηγό" κι εκδικητικό Κιτρινιάρη,τον επιθετικό Τίγρη,τον συνετό ενήλικο Νώε,τη μυστηριώδη Χαλιμά,τον αντιπαθητικό γερο-γκρινιάρη Νέρωνα,το συνετό Γιατρό και τον πειρατή Σιάμ