ΠΟΛΙΤΙΚΗ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΑ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΚΟΜΜΑΤΑ

Σκοπός τους η λαϊκή χειραγώγηση

Γρηγοριάδης Κώστας

Το θέμα των ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων συζητείται στην ΕΕ εδώ και 40 χρόνια. Μάλιστα, κατά καιρούς υπάρχουν ψηφίσματα και προτάσεις που περιγράφουν τον τρόπο δημιουργίας και δράσης τους. Πρόσφατα στη Διακυβερνητική Διάσκεψη συζητήθηκε και εγκρίθηκε στη Συνθήκη της Νίκαιας (Δεκέμβρης 2000) ειδική δήλωση, που καθορίζει τον τρόπο χρηματοδότησής τους, για την κάλυψη των δαπανών από τον κοινοτικό προϋπολογισμό, γιατί δεν υπήρχε μέχρι σήμερα νομικό πλαίσιο.

Τι είναι όμως ευρωπαϊκά κόμματα και γιατί προωθούνται;

Στη Συνθήκη της Ευρωπαϊκής Κοινότητας (ΕΚ) ορίζεται, στο άρθρο 191, ότι «τα πολιτικά κόμματα σε ευρωπαϊκό επίπεδο αποτελούν σημαντικό παράγοντα για την ολοκλήρωση στα πλαίσια της Ενωσης. Συμβάλλουν στη δημιουργία ευρωπαϊκής συνείδησης και στην έκφραση της πολιτικής βούλησης των πολιτών της Ενωσης». Φαίνεται δηλαδή ότι εδώ και 10ετίες γίνεται προσπάθεια παρέμβασης της ιμπεριαλιστικής ΕΕ στο πολιτικό σύστημα των κρατών-μελών με τη δημιουργία ευρωπαϊκών κομμάτων. Προωθούν τη λειτουργία τους στο βαθμό που τους ευνοεί ο συσχετισμός δύναμης και οι συνθήκες. Ηδη, τα τελευταία χρόνια έχουν ιδρυθεί από τους συντηρητικούς το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, στο οποίο συμμετέχει η ΝΔ, από τους σοσιαλδημοκράτες το Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα, όπου συμμετέχει το ΠΑΣΟΚ, από τους φιλελεύθερους η Ομοσπονδία Φιλελεύθερων Κομμάτων, καθώς επίσης η Ομοσπονδία των Πρασίνων. Ο μόνος χώρος που δεν έχει δημιουργήσει ευρωπαϊκό κόμμα είναι της Αριστεράς, αν και υπάρχουν ορισμένες συνιστώσες που το επιδιώκουν. Τα κόμματα αυτά έχουν όργανα (πρόεδρο, προεδρείο, γραμματεία κ.ά.), επεξεργάζονται θέσεις, εκδίδουν φυλλάδια, κάνουν τακτικές συναντήσεις-συνεδριάσεις οργάνων και συνήθως συνεδριάζουν σε επίπεδο αρχηγών πριν από κάθε Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

Τελευταία στην ΕΕ προωθούνται με ειδικά οικονομικά κίνητρα τα ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα. Εχοντας εκτιμήσει ότι υπάρχει κρίση αξιοπιστίας των εθνικών κομμάτων, που προέρχεται από την αποδοχή και υλοποίηση της νεοφιλελεύθερης πολιτικής σε βάρος των λαών από τις συντηρητικές, σοσιαλδημοκρατικές και κεντροαριστερές κυβερνήσεις και τα κόμματά τους. Οτι προοπτικά θα αναπτυχθεί πιο πολύ, πιο δυναμικά το μαζικό λαϊκό κίνημα και τα ταξικά κόμματα που το στηρίζουν (κομμουνιστικά, εργατικά) και τα οποία σήμερα αμφισβητούν, αποκαλύπτουν, καταγγέλλουν και αντιπαλεύουν τη νεοφιλελεύθερη πολιτική και τα στηρίγματά της, επιδιώκουν - και είναι εμφανής η προσπάθεια - να «επιβληθεί ένα κλασικό ή αναπαλαιωμένο δικομματικό σύστημα στην ΕΕ και σε όλες τις χώρες, με τις συμμαχίες του, τις παραφυάδες του, τα αναχώματά του απέναντι στο λαϊκό κίνημα, με στόχο να αποκλείσει με έναν δημοκρατικό μανδύα τις διαφορετικές πολιτικές εκφράσεις στην κοινωνία και κάθε φωνή αντίστασης στα ιμπεριαλιστικά σχέδια» (Απόφαση ΚΕ, Δεκέμβρης 1998: Οι εξελίξεις στην ΕΕ).

Πώς το σχεδιάζουν; Με τους όρους και τις προϋποθέσεις που βάζουν για τη λειτουργία των ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων και που έχουν καταγράψει σε εκθέσεις του Ευρωκοινοβουλίου. Πρόσφατα δε προωθήθηκε Κανονισμός στο Συμβούλιο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή με τίτλο «Σχετικά με το καταστατικό και τη χρηματοδότηση των ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων», «CΟΜ (2000) 898, Βρυξέλλες 13.2.2001». Συνοπτικά ο κανονισμός αυτός αναφέρει τα εξής:

1. Η χρηματοδότηση από τον κοινοτικό προϋπολογισμό των ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί άμεσα ή έμμεσα για τη χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων (από τα οποία προέρχονται) σε εθνικό επίπεδο, ούτε των εθνικών ή ευρωπαϊκών εκλογικών εκστρατειών τους. Αυτό το κάνουν ως κίνητρο ανάπτυξης αυτονομίας ουσιαστικά των ευρωομάδων από τα κόμματα που προέρχονται.

2. Ευρωπαϊκό κόμμα ορίζουν ένα πολιτικό κόμμα που πρέπει να έχει σαφείς ευρωπαϊκούς στόχους, να διαθέτει καταστατικό, να έχει συστήσει ή να συμμετέχει σε πολιτική ομάδα, να είναι με το γράμμα και το πνεύμα των συνθηκών, να σέβεται τις αρχές της δημοκρατίας, των θεμελιωδών δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου. Δηλαδή, κάποιο κόμμα, που αντιτίθεται στην καπιταλιστική ΕΕ και στην πολιτική της, είναι πιθανόν να μην είναι αποδεκτό. Επίσης, ορίζουν ότι το κόμμα πρέπει να αντιπροσωπεύεται από εκλεγμένα μέλη σε περιφερειακό, εθνικό ή ευρωπαϊκό επίπεδο σε πέντε (5) τουλάχιστον κράτη-μέλη της ΕΕ και να έχει λάβει το 5% των ψήφων σε πέντε τουλάχιστον κράτη-μέλη κατά τις προηγούμενες εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Επεμβαίνουν, δηλαδή, άμεσα στο εκλογικό σύστημα υιοθετώντας κατώτατο όριο εκλογής βουλευτών. Ηδη αυτό ισχύει σε πέντε χώρες που έχουν ελάχιστο ποσοστό: Σε Γερμανία και Γαλλία 5%, σε Αυστρία και Σουηδία 4% και στην Ελλάδα 3%. Οπως αναφέρει η απόφαση της ΚΕ (1998) για τις εξελίξεις στην ΕΕ, «η πρόταση εκλογικού συστήματος για τις ευρωεκλογές υιοθετεί τον καθορισμό κατώτατου ορίου εκλογής βουλευτών... αλλοιώνει έτσι την ουσία της απλής αναλογικής και προωθεί για πρώτη φορά το θεσμό βουλευτών, οι οποίοι εκλέγονται από τις λίστες ευρωπαϊκών κομμάτων που θα εκλέγονται από το σύνολο της ΕΕ». Μάλιστα, έχει γίνει σε ψήφισμα του Ευρωκοινοβουλίου, το 1998, πρόταση, ώστε το 10% των εδρών να κατανέμεται σε βουλευτές ευρωπαϊκών κομμάτων και να ισχύσει από το 2009.

3. Τα ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα πρέπει να δημοσιεύουν κάθε χρόνο τον προϋπολογισμό και τους λογαριασμούς τους, συμπεριλαμβανομένης κάθε είδους δωρεάς και να δηλώνουν τις πηγές χρηματοδότησής τους στο Ελεγκτικό Συνέδριο. Προβλέπονται κλασικές διαδικασίες εκθέσεων, λογιστικής και ελέγχου των λογαριασμών. Θα προβλεφτεί μια εξωτερική και ανεξάρτητη υπηρεσία ελέγχου των λογαριασμών των κομμάτων. Οι λεπτομέρειες θα καθοριστούν σε συνεργασία με το Κοινοβούλιο. Οι οικείες υπηρεσίες μπορούν να ασκούν επιτόπιο έλεγχο για τη νομιμότητα και την κανονικότητα χρησιμοποίησης των χορηγούμενων χρηματοδοτήσεων. Είναι η ίδια αντιδραστική λογική που προωθείται στο ελληνικό Κοινοβούλιο με την τροποποίηση του Συντάγματος και τον έλεγχο των οικονομικών των κομμάτων.

4. Η ετήσια χρηματοδότηση κατανέμεται ως εξής: α) Το 15% του ετήσιου ποσού κατανέμεται ισομερώς μεταξύ των κομμάτων που πληρούν τους όρους. β) Το 85% κατανέμεται μεταξύ των ευρωπαϊκών κομμάτων που εκπροσωπούνται στο Ευρωκοινοβούλιο ανάλογα με τον αριθμό των εκλεγμένων μελών. Υπολογίζεται ότι το ποσό που θα δοθεί είναι 7 εκατ. ευρώ (2,3 δισ. δρχ.). Δηλαδή, κίνητρα οικονομικά για την εξαφάνιση ουσιαστικά της φυσιογνωμίας των εθνικών κομμάτων σε κάθε χώρα. Το ίδιο γινόταν όταν έδιναν χρήματα για να θάβουν οι αγρότες τα πρώτα χρόνια της ένταξης στην ΕΕ τα φρούτα τους και τελικά θάφτηκαν και οι ίδιοι με το ξεκλήρισμα της μικρομεσαίας αγροτιάς. Το ίδιο κάνουν και τώρα με «αργύρια» για την εξαφάνιση εθνικών κομμάτων και ιδίως αυτών που έχουν ενοχλητική φωνή, αποκαλύπτουν, ενημερώνουν και παλεύουν ενάντια στην απάνθρωπη και βάρβαρη πολιτική τους.

Η άρχουσα τάξη της χώρας μας παρουσιάζει το θεσμό των ευρωπαϊκών κομμάτων σαν μια απόδειξη της δημοκρατικότητας της ΕΕ. Πραγματικός στόχος τους όμως είναι «να δημιουργηθούν πρόσθετες δικλείδες για τον εγκλωβισμό, την ενσωμάτωση και χειραγώγηση της εργατικής τάξης και των άλλων λαϊκών στρωμάτων. Να μειωθεί και να αποδυναμωθεί σε επίπεδο Ευρωκοινοβουλίου ο ρόλος των κομμάτων που αντιτίθενται στην ΕΕ και στην προώθηση της "ευρωπαϊκής ιδέας" και της "ευρωπαϊκής συνείδησης". Δεν πρόκειται για προώθηση της διεθνιστικής ιδέας, αλλά για τον κοσμοπολιτισμό του κεφαλαίου και την ιμπεριαλιστική ενοποίηση».

Σκοπός λοιπόν των ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων είναι:

Η επέμβαση στο πολιτικό σύστημα κάθε χώρας για να αποδυναμωθεί ο ρόλος των εθνικών πολιτικών κομμάτων και ιδιαίτερα εκείνων που αντιτίθεται στην ΕΕ
Η αύξηση του ρόλου των αντιδραστικών διακρατικών οργάνων, που οδηγεί στη μείωση του ρόλου των εθνικών κρατικών οργάνων (π.χ. Κοινοβουλίου) και κατά συνέπεια στην εξασθένιση του εσωτερικού μετώπου πάλης
Ο υποβιβασμός του ρόλου των εθνικών Κοινοβουλίων και των κομμάτων που ασκούν επιρροή στον αγώνα της εργατικής τάξης και των άλλων καταπιεζομένων δυνάμεων.

Η απάντηση στη θεσμική θέση των ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων από τους κομμουνιστές αλλά και κάθε καλόπιστο, που παλεύει σε κατεύθυνση αντιιμπεριαλιστική, αντιμονοπωλιακή, είναι το δυνάμωμα του αγώνα για αποδέσμευση της χώρας από την ΕΕ, προκειμένου να αποδυναμωθεί και να διαλυθεί, σε όφελος του λαού μας και του τόπου.

Της
Διαμάντως ΜΑΝΩΛΑΚΟΥ*
Η Διαμάντω Μανωλάκου είναι υπεύθυνη του Τμήματος Ευρωπαϊκής Πολιτικής της ΚΕ του ΚΚΕ

«Κατηγορούμενοι» εναντίον κατηγόρων

Μερικοί από τους κατ' επιταγήν των ΗΠΑ διώκτες του, πίστεψαν ότι ο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς θα τους έκανε τη χάρη να βγάλει μόνος του τον εαυτό του από τη μέση, αυτοκτονώντας, ή «αυτοκτονώντας τον», καθώς ήταν παγιδευμένος στο σπίτι του. Οι πρώτες, όμως, δηλώσεις του από τη φυλακή δείχνουν ότι πρόκειται να υπερασπιστεί τον εαυτό του με πολιτικά επιχειρήματα, ανατρέποντας το στημένο κατηγορητήριο.

Σ' αυτές, βέβαια, τις δίκες σκοπιμοτήτων, ισχύει πάντοτε το «δίκαιο του νικητή», κάτω μάλιστα από τις ασφυκτικές πιέσεις και απειλές των επικυριάρχων. Η αυτοκτονία, όμως, δεν αποτελεί πολιτική πράξη.

Η αυτοκτονία, για παράδειγμα, του Χίτλερ και του Γκαίμπελς έδειξε την αδυναμία τους να απολογηθούν για τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, για τα στρατόπεδα του θανάτου και τα κρεματόρια, για την καταστροφή και του δικού τους λαού, για το ναζιστικό ιδεολόγημα του «uber alles» (υπεράνω όλων) του περιούσιου λαού και του ζωτικού χώρου σε βάρος των άλλων.

Σε εντελώς αντίθετη βάση, ο Γκεόργκι Δημητρόφ, μόνος ανάμεσα στους λύκους, όχι μόνο ανέτρεψε το κατηγορητήριο, όπως έκαναν και εκατοντάδες δικοί μας αγωνιστές, αλλά μεταβλήθηκε σε πύρινο κατήγορο εναντίον των κατηγόρων του. Ολος ο χιτλερικός μηχανισμός είχε κινητοποιηθεί (προβοκάτσια Ράισταγκ), για να τον «ξεκάνει» και κυρίως να τον αφανίσει με κάποια έστω ένδειξη, πολιτικής υποχώρησής του.

Και εκεί, στο ναζιστικό δικαστήριο της Λειψίας, έγινε ο καταπέλτης κατά του φασισμού και των κατηγόρων του, ανέτρεψε το κατηγορητήριο, υπερασπίστηκε την ιδεολογία του και, τελικά, αθωώθηκε, κάτω και από τη διεθνή αλληλεγγύη.

Αφρίζοντας από λύσσα ο τότε στρατάρχης Γκέριγκ, που, ψοφοδεής, λίγο αργότερα κρατούμενος της Νυρεμβέργης αυτοκτόνησε με υδροκυάνιο, είπε στον Δημητρόφ: «Κι αν ξέφυγες από το δικαστήριο, θα σε πνίξω με τα ίδια μου τα χέρια». Δεν πρόλαβε, όμως... Οι σημερινοί ιμπεράτορες του κόσμου, σε μια υποθετική παραπομπή τους για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, θα είχαν, άραγε, την αντοχή να υπερασπιστούν την «ιδεολογία του τρόμου» ή θα ακολουθούσαν το δρόμο των θρασύδειλων;

Του
Γιώργου Κ. ΤΣΑΠΟΓΑ

Η νομιμότητα του λαού

Οταν στην Ελλάδα βρισκόταν ο Κλίντον και οι διαδηλωτές της πλατείας Συντάγματος επέμειναν στο δικαίωμά τους να πορευτούν μέχρι την πρεσβεία των ΗΠΑ, δέχτηκαν την επίθεση των ΜΑΤ και των προβοκατόρων της κυβέρνησης, ενώ η κυβέρνηση κατηγόρησε το ΚΚΕ ότι δε σέβεται (!) τη νομιμότητα...

Οταν οι αγρότες κατέλαβαν την Εθνική Οδό με τα τρακτέρ τους, κυνηγήθηκαν από την κυβέρνηση και πάνω από 10.000 σύρθηκαν στα δικαστήρια, επειδή δε σεβάστηκαν (!) τη νομιμότητα...

Οταν οι μαθητές κατέλαβαν τα σχολεία, όρμησαν εναντίον τους οι εισαγγελείς και οι χωροφύλακες και τους κατηγόρησαν για παραβίαση της νομιμότητας...

Η ίδια σκηνή επαναλήφθηκε πολλές φορές. Τη ζούμε και αυτές τις μέρες. Οι εργάτες που κατέλαβαν το υπουργείο Εργασίας, οι εργαζόμενοι που ανέβηκαν στην Ακρόπολη, κατηγορούνται από την κυβέρνηση για παραβίαση της νομιμότητας (Σύνταγμα, κοινοβουλευτική δημοκρατία κ.λπ). Για το ίδιο κατηγορείται και το ΚΚΕ.

Τι συμπεράσματα βγαίνουν για εκατομμυριοστή και πάνω φορά; Πριν απαριθμηθούν ορισμένα από αυτά, χρειάζεται να υπενθυμίσουμε στην κυβέρνηση και στα άλλα κόμματα, της νομιμότητας που ζούμε, το εξής βασικό ζήτημα: Και πριν από μερικές δεκαετίες νομιμότητα στην Ελλάδα ήταν η βασιλευομένη κοινοβουλευτική δημοκρατία. Οποιοι αντιδρούσαν σε αυτή τη νομιμότητα, υφίσταντο τις νόμιμες συνέπειες. Εκείνοι, όμως, αντιδρούσαν - και καλώς έκαναν. `Η μήπως, κατά την κυβέρνηση, δεν έκαναν καλώς; Κι ας μην μας απαντήσουν ότι ο θεσμός της μοναρχίας ήταν αντιλαϊκός. Γιατί θα τους απαντήσουμε ότι και η πολιτική της κυβέρνησης είναι αντιλαϊκή.

Ποιο συμπέρασμα βγαίνει, ακόμη, που είναι το βασικό; Οτι η κάθε νομιμότητα καθορίζεται από το συσχετισμό των δυνάμεων, καθορίζεται από το επίπεδο της ταξικής πάλης, από το χαρακτήρα της κάθε φορά πολιτικής εξουσίας.

Η επίδραση του συσχετισμού των δυνάμεων εκφράζεται και στο θεμελιώδη νόμο κάθε κράτους, που είναι το Σύνταγμα.

Αν οι λαοί κάθονταν με σταυρωμένα χέρια, προσβλέποντας ευλαβικά στη νομιμότητα των κυρίαρχων τάξεων, δε θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι ο κόσμος θα βρισκόταν πολλούς αιώνες πίσω.

1. Η επίθεση των μονοπωλίων και του ιμπεριαλισμού κατά των λαϊκών δικαιωμάτων έχει ενταθεί, ενώ τα πολύ χειρότερα, που ετοιμάζουν, βρίσκονται μπροστά. Ο βαθμός εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης από το κεφάλαιο - ιδιαίτερα από τα μονοπώλια - έχει ανεβεί σε πρωτοφανή ύψη, με ό,τι αυτό σημαίνει για την εργατική οικογένεια. Ανηλεή χτυπήματα δέχεται και η μεσαία αγροτιά, καθώς και οι μικροί επαγγελματοβιοτέχνες, κυρίως οι αυτοαπασχολούμενοι. Για να μη μιλήσουμε για την αθλιότητα στην οποία έχουν καταδικάσει τους οικονομικούς μετανάστες... Παράλληλα, τα Βαλκάνια βράζουν, τα σύνορα αλλάζουν, λαοί μακελεύονται. Οι αστικές τάξεις των βαλκανικών χωρών και οι κυβερνήσεις τους γυρεύουν να πάρουν (παίρνουν) μέρος στο πλιάτσικο. Κυριαρχεί η νομιμότητα του «νέου δόγματος του ΝΑΤΟ», η νομιμότητα της ευρωπαϊκής δικτατορίας των μονοπωλίων, η νομιμότητα του «τρομονόμου», της απαγόρευσης των διαδηλώσεων, της Σένγκεν, της ιδεολογικής τρομοκρατίας.

Μπροστά σε αυτή την κατάσταση, τι πρέπει να κάνει η εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα;

Κατά την κυβέρνηση, να συζητούν μαζί της!

Κατά τη ΝΔ, να ψηφίσουν αυτήν, για να κάνει τα ίδια!

Κατά τον ΣΥΝ, να πάνε στον κοινωνικό διάλογο, ευρωπαϊκώς ευπρεπισμένοι, και να καταθέτουν υπομνήματα στους θεσμούς, για το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα! Και για άλλα ανάλογου βάρους...

Δηλαδή να υποταχθούν, εγκλωβισμένοι στα κεντροδεξιά ή στα κεντροαριστερά σενάρια! Και ταυτόχρονα να χειροκροτούν τη νομιμότητα του ιμπεριαλισμού. Τη νομιμότητα που θεωρεί εγκληματία τον Μιλόσεβιτς, επειδή αντιστάθηκε στο ΝΑΤΟ, αλλά που αυτή η ίδια νομιμότητα θα τον θεωρούσε ήρωα, αν δεχόταν το Ραμπουιγιέ!!.

2. Η κυβέρνηση χτυπάει με κάθε μέσον. Θέλει να περάσει όλα τα μέτρα υπέρ του κεφαλαίου (Κοινωνική Ασφάλιση κ.ά.) και ταυτόχρονα δεν αναγνωρίζει το δικαίωμα στους εργαζόμενους να αντισταθούν, να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους.

Αλλά για την εργατική τάξη και τους άλλους εργαζόμενους νόμος δεν μπορεί να είναι άλλος από το δίκιο του εργάτη. Και από αυτή την άποψη τις μορφές πάλης θα τις επιλέγουν οι ίδιοι οι αγωνιζόμενοι και οι εξουσιοδοτημένοι φορείς τους. Είναι μακριά νυχτωμένη η κυβέρνηση, αν πιστεύει ότι θα ζητήσουν άδεια για να καταλάβουν το οδόστρωμα ή το τάδε κτίριο. Από εκείνη ή από την αστυνομία...

Η νομιμότητα των λαϊκών δικαιωμάτων δεν πρόκειται ν' αναγνωριστεί από καμιά δύναμη που υπηρετεί την πλουτοκρατία και τον ιμπεριαλισμό. Θα επιβληθεί με όρους ταξικής πάλης, από τον ίδιο τον αγωνιζόμενο λαό. Ο λαός μας - και κάθε λαός - δεν έχει άλλο όπλο από τον ενωμένο αγώνα για τα δικαιώματά του. Και η ταξική πάλη δε βολεύεται μέσα στους κορσέδες της αντιλαϊκής νομιμότητας. Οσοι αμφιβάλλουν, δεν έχουν παρά να δουν την ιστορία. Που μπορεί να γυρίζει πίσω - όπως στις μέρες μας - αλλά που πάντα προχωράει μπροστά. Πάντα, δε, σύγκρουση με τη νομιμότητα της αντιλαϊκής πολιτικής και των οικονομικών βάθρων της.

Του
Μάκη ΜΑΪΛΗ

ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

Το «στοίχημα» της νεοφιλελεύθερης παραπλάνησης

«Το μεγάλο στοίχημα για τη ΝΔ αυτή τη δεκαετία είναι η διατήρηση της κοινωνικής συνοχής. Το στοίχημα της ελεύθερης οικονομίας κερδήθηκε. Οι διαφορές μας με τα άλλα κόμματα στον τομέα αυτό είναι πλέον μόνο διαχειριστικές. Ολοι στην Ελλάδα πλέον συμφωνούμε για την ανάγκη προώθησης των διαρθρωτικών αλλαγών για τις αποκρατικοποιήσεις, για τις ελεύθερες και ανοιχτές αγορές».

Η παραπάνω φράση από την ομιλία της Ντ. Μπακογιάννη στο 5ο Συνέδριο της ΝΔ καταδεικνύει με ιδιαίτερα παραστατικό τρόπο τη «στρατηγική» της ηγεσίας της ΝΔ - η οποία ταυτόχρονα είναι και η μεγάλη αγωνία του συστήματος - για τα ορατό μέλλον. Η πρώην υπουργός ήταν σαφής και για το ρόλο που θα παίξει μια επόμενη κυβέρνηση της ΝΔ: «Είναι ανάγκη - είπε - μια μελλοντική κυβέρνησή μας να προχωρήσει σε μια ξεκάθαρη φιλελεύθερη οικονομική και κοινωνική πολιτική».

Θα πρέπει, ίσως, να διευκρινιστεί ότι οι παραπάνω απόψεις της Ντ. Μπακογιάννη δεν είναι «αιρετικές», αλλά απηχούν την κυρίαρχη άποψη τόσο στη ΝΔ όσο και γενικότερα στην άρχουσα τάξη. Αλλωστε, αυτά τα έχει πει πολλές φορές - και στο συνέδριο - με άλλα λόγια ο ίδιος ο Κ. Καραμανλής, όταν, για παράδειγμα, ισχυρίζεται ότι «όλοι οι Ελληνες έχουμε τους ίδιους στόχους», δηλαδή την «ανάπτυξη» μέσω της «φιλελεύθερης επιλογής»!

Παρ' όλα αυτά ο Κ. Καραμανλής αντιλαμβάνεται πολύ καλά ότι αν απευθυνθεί στις λαϊκές μάζες και ζητήσει την ψήφο τους με βάση το καθαρό νεοφιλελεύθερο πρόγραμμα του κόμματός του, δε θα τα καταφέρει ποτέ να ανέβει στην εξουσία. Και αυτό αποτελεί την καλύτερη απάντηση στον αυθαίρετο και ανυπόστατο ισχυρισμό του, ότι, δηλαδή, όλοι τάχα αποδέχονται τις νεοφιλελεύθερες επιλογές.

Γι' αυτό η ηγεσία της ΝΔ πασχίζει να αποδείξει ότι μπορεί να αποδειχθεί μια χρήσιμη και αποτελεσματική κυβέρνηση για τα συμφέροντα της άρχουσας τάξης, διασφαλίζοντας πρώτα και κύρια την «κοινωνική συνοχή», δηλαδή την κοινωνική συναίνεση και ανοχή, τουλάχιστον όπως τα κατάφερνε το ΠΑΣΟΚ μέχρι τώρα. Αυτός είναι ο λόγος που ολοένα και περισσότερο προχωρά σε «λίφτινγκ» της βαθιά αντιλαϊκής πολιτικής της και προσπαθεί να τονίσει τα «κεντρώα», «μεσαία» ή μετριοπαθή χαρακτηριστικά της αποκρουστικής νεοφιλελεύθερης φυσιογνωμίας της. Πρόκειται για μια τακτική παραπλάνησης και εξαπάτησης των λαϊκών στρωμάτων, η οποία αποκτά αναγκαστικό χαρακτήρα τόσο για να επιτύχει τον άμεσο στόχο της ανόδου στην εξουσία όσο και, κυρίως, για να μπορέσει ως κυβέρνηση να υλοποιήσει τις νεοφιλελεύθερες επιλογές της.

Αυτός είναι ο λόγος που ολοένα και περισσότερο θα καλλιεργεί το προσωπείο της «κοινωνικής ευαισθησίας» και θα μοιράζει υποσχέσεις για επιδόματα-ψίχουλα στα πλέον εξαθλιωμένα και περιθωριοποιημένα στρώματα και θα επαγγέλλεται δίκτυα για την καταπολέμηση της φτώχειας παρόμοια με αυτά που επιχειρεί να εφαρμόσει η κυβέρνηση Σημίτη. Εκεί που «διαφέρει» είναι ότι προτείνει ευθέως ο τομέας της Πρόνοιας να αφεθεί σχεδόν ολοκληρωτικά στη φιλανθρωπία των μεγάλων επιχειρήσεων και «χορηγών».

Ο χρήσιμος Σουφλιάς

Στο πλαίσιο αυτό τής είναι χρήσιμη η επιστροφή του Γ. Σουφλιά, τον οποίο βέβαια είχε φροντίσει η κυβερνητική προπαγάνδα να τον περιβάλει με το μύθο του «κεντρώου», προκειμένου να διευκολύνει το διεμβολισμό της ΝΔ, στόχος που φαίνεται να μετατρέπεται σε μπούμερανγκ. Ο κεντρώος Σουφλιάς στη μάχη της προπαγάνδας και των εντυπώσεων ενισχύει το μετριοπαθές τάχα της πολιτικής της ΝΔ, ενώ στην πραγματικότητα δε διαφωνεί πουθενά με τον γνωστό πούρο νεοφιλελεύθερο Α. Ανδριανόπουλο, προς τον οποίο επίσης ο πρόεδρος της ΝΔ απηύθυνε ανοιχτή πρόσκληση επανόδου, όπως και στον Στ. Μάνο!

Τον ίδιο στόχο εξυπηρετούν επίσης τόσο τα πυροτεχνήματα περί ανοίγματος στους ψηφοφόρους των άλλων κομμάτων, και μάλιστα και της Αριστεράς. Είναι περιττό μάλλον να σημειωθεί ότι κανένα από τα παραπάνω επικοινωνιακά κολπάκια της Ρηγίλλης δεν πρόκειται να είχαν καμία τύχη και απήχηση, αν δεν ήταν ο «σιδερένιος νόμος» του δικομματισμού που παγιδεύει τη λαϊκή αγανάκτηση πότε στον ένα και πότε στον άλλο «πόλο» του. Σ' αυτόν πρώτα και κύρια υπολογίζει η ηγεσία της ΝΔ με τη γνωστή θεωρία του «ώριμου φρούτου», αλλά ταυτόχρονα προσπαθεί να μη μένει με «σταυρωμένα χέρια».

Κατά τ' άλλα, όμως, το όραμα της ΝΔ, καθαρόαιμο νεοφιλελεύθερο με κάποιες δόσεις «κοινωνικής αλληλεγγύης» για δόλωμα, όπως το εξέφρασε ο Κ. Καραμανλής δύο μέρες μετά τη λήξη του συνεδρίου στο «εκλεκτό ακροατήριο» του συνεδρίου του «Εκόνομιστ», δεν αφήνει περιθώρια για αυταπάτες. Στο όραμά του ο ρόλος των επιχειρήσεων και του κεφαλαίου είναι «καταλυτικής σημασίας» για την αντιμετώπιση όλων των μεγάλων κοινωνικών προβλημάτων με πρώτο αυτό της ανεργίας! Ο ρόλος του κράτους προορίζεται να είναι «αρωγός της επιχειρηματικής δράσης», να «δημιουργεί ένα εύκρατο κλίμα για την τόνωση των επενδύσεων» και «να στηρίζει το σύνολο του επιχειρηματικού κόσμου».

Γεγονός είναι, πάντως, πως στον μεταξύ των δύο εταίρων του δικομματισμού ανταγωνισμό η ΝΔ φαίνεται να βελτιώνει τη θέση της και να αποπνέει «αισιοδοξία» για επιστροφή στην εξουσία. Το σίγουρο είναι επίσης ότι το ΠΑΣΟΚ δεν πρόκειται να αφήσει αμαχητί τις κυβερνητικές καρέκλες και τη νομή της εξουσίας. Αρα, εύκολα είναι αντιληπτό ότι στο εξής θα ενταθεί η διαμάχη μεταξύ των δύο μονομάχων προσλαμβάνοντας διαστάσεις σύγκρουσης μεταξύ του δίπολου κεντροδεξιά -κεντροαριστερά, η οποία δεν πρέπει καθόλου να υποτιμηθεί όσον αφορά στον εγκλωβισμό των λαϊκών στρωμάτων. Η μοναδική απάντηση όμως στο δίπολο κεντροδεξιά - κεντροαριστερά είναι η συγκρότηση του μοναδικού φιλολαϊκού πόλου: Του Λαϊκού Μετώπου.

Παναγιώτης ΚΑΚΑΛΗΣ