Κυριακή 2 Φλεβάρη 2003
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 4
ΑΠΟ ΜΕΡΑ ΣΕ ΜΕΡΑ
ΒΙΒΛΙΟ
Η άλλη «ματιά» του '30

Στην Ελλάδα καθυστέρησε αφάνταστα η ανάπτυξη της Ιστορίας της Τέχνης ως επιστήμης. Οσο για την Ιστορία της νεότερης και σύγχρονης ελληνικής τέχνης ήταν εξοβελιστέα, αφού τα πανεπιστήμιά μας δεν πρόσφεραν σχετική γνώση. Το μεράκι, όμως, μερικών (σπουδαγμένων στο εξωτερικό) μελετητών, «ταμένων» στην προβολή της ελληνικής τέχνης, σε ελάχιστα χρόνια, με άλματα, έβγαλε από την αφάνεια την ελληνική τέχνη και έκανε την ιστοριογραφία της ν' ανθίσει. Τα τελευταία δέκα - δεκαπέντε χρόνια, η άλλοτε μηδαμινή σχετική βιβλιογραφία μας πλουτίστηκε με ευάριθμες - συλλογικές και ατομικές - μελέτες για συγκεκριμένες περιόδους, αισθητικά ρεύματα, είδη και «γενιές» της ελληνικής τέχνης κατά το 19ο και 20ό αιώνα και μονογραφίες για μεμονωμένους εικαστικούς δημιουργούς. Ασφαλώς, απομένουν πολλά μελετητικά κενά, αλλά και ελπίδες για την πλήρωσή τους. Χαρακτηριστικά ελπιδοφόρα είναι, λ.χ, η τελευταία μελέτη του Αντώνη Κωτίδη «Τριανταφυλλίδης - Ενα άλλο Τριάντα στη Ζωγραφική» (εκδόσεις «University Stoudio Press»). Μια ακόμη, σημαντικότατη, πρωτότυπη μελέτη του πολυγραφότατου καθηγητή της Ιστορίας της Τέχνης στο ΑΠΘ, η οποία φέρνει στο φως το άγνωστο έργο ενός ζωγράφου που πέθανε παραγνωρισμένος.

Η περίφημη «γενιά του '30», της οποίας κυρίαρχη ιστορικο-ιδεολογική και φιλοσοφο-αισθητική ανάγκη και τάση ήταν η ελληνικότητα, απασχόλησε κριτικούς και μελετητές τόσο πολύ, ώστε η «μυθοποίησή» της να αφήσει στην αφάνεια «και άλλες όψεις του Τριάντα», όπως ήταν η ζωγραφική του Θεόφραστου Τριανταφυλλίδη. Μια ζωγραφική που δεν της έλειπε η ελληνική συνείδηση, αλλά και δε δήλωνε «ελληνοκεντρική». Ηταν μια υποκειμενική ζωγραφική, που κινούνταν στη «γεωγραφική και πολιτιστική περιφέρεια του μοντερνισμού», όπως επισημαίνει ο Α. Κωτίδης, κι όχι «ηθογραφική» όπως «αυθαίρετα» την κατέταξε η -υποτυπώδης θα λέγαμε - κριτική της εποχής του. Ηταν ζωγραφική του υποκειμενικού, υπεραισθαντικού «κόσμου» και της «δυστυχισμένης, θεληματικά σχεδόν βυθισμένης στο σκοτάδι» ζωής του. «Εργο τόσο διακριτικό, σαν λεπτότατη μουσική, απόσταγμα αυτής της ζωής και μοναδικό φως της», όπως τόνιζε προλογίζοντας τη μελέτη του Α. Κωτίδη, η αλησμόνητη μεγάλη κυρία της τέχνης και της κριτικής, Ελένη Βακαλό. Ο μελετητής από το 1976, «με προσοχή και δέος», άρχισε να μελετά το έργο του παραγνωρισμένου στην εποχή του, «άγνωστου» σήμερα Τριανταφυλλίδη. Με το βιβλίο του, όχι μόνο αναλύει, δικαιώνει, τοποθετεί στο βάθρο που του αξίζει το έργο του Τριανταφυλλίδη, αλλά και μέσω αυτού εξετάζει γενικότερα το «ανοιχτό ακόμα ζήτημα της τέχνης του μεσοπολέμου».


Αρ. ΕΛΛΗΝΟΥΔΗ


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ