Η πρώτη σχετική εργασία του Λένιν περιέχεται στο βιβλίο «Τι είναι οι "Φίλοι του λαού" και πώς πολεμούν τους σοσιαλδημοκράτες;». Ακολούθησαν το «Σχέδιο Προγράμματος» και η «Ερμηνεία Προγράμματος». Αργότερα, στη Σιβηρία, έγραψε «Τα καθήκοντα των Ρώσων σοσιαλδημοκρατών». Το 1898 συνήλθε το 1ο Συνέδριο του Σοσιαλδημοκρατικού Εργατικού Κόμματος Ρωσίας, με στόχο τη συνένωση των σοσιαλδημοκρατικών οργανώσεων. Ο στόχος απέτυχε, λόγω των οπορτουνιστικών διαφωνιών και συλλήψεων επαναστατών. Ο Λένιν εντείνοντας τον ιδεολογικό αγώνα του και συνειδητοποιώντας ότι προϋπόθεση της συνένωσης και ενιαίας πάλης των επαναστατικών δυνάμενων είναι η ύπαρξη ενός μόνιμου καθοδηγητικού «οργάνου» του κόμματος, δημιούργησε την «Ισκρα» (πρωτοκυκλοφόρησε στις 11/12/1900, στην οποία δημοσίευσε 60 εργασίες του για το πρόγραμμα, τις οργανωτικές, καταστατικές και καθοδηγητικές αρχές του ΣΔΕΚΡ. Με την «Ισκρα» οργανωτή και καθοδηγητή των μαρξιστών επαναστατών, μια επιτροπή συγκάλεσε, το 1903, το 2ο Συνέδριο του ΣΔΕΚΡ (στις Βρυξέλλες και στο Λονδίνο), το οποίο απέκρουσε τους οπορτουνιστές και ψήφισε το λενινιστικό σχέδιο Προγράμματος και το Καταστατικό του προλεταριακού κόμματος. Μόνο η παράγραφος 1 του Καταστατικού ψηφίστηκε σύμφωνα με τη διατύπωση των οπορτουνιστών, την οποία άλλαξε το 3ο Συνέδριο (1905). Ο Λένιν δε σταμάτησε να επεξεργάζεται όλο και πιο λεπτομερειακά και ολοκληρωμένα, πριν και μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση τις ιδεολογικές και οργανωτικές αρχές του προλεταριακού κόμματος νέου τύπου. Από αυτή την εκτενέστατη λενινιστική εργασία, στην παρούσα έκδοση περιλαμβάνονται 32 κείμενα, με χρονολογική σειρά, σημειώσεις και ευρετήριο.