Κυριακή 8 Φλεβάρη 2004
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 4
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Δημήτριος Γληνός

(Απόσπασμα από μια ομιλία)

Για να μιλήσει κανείς για τον Δ. Γληνό είναι σαν να έχει πάρει την απόφαση να μιλήσει για τη σημασία της γλώσσας και της σκέψης, άρα του πολιτισμού και της Παιδείας στην υπηρεσία ενός οράματος για μια άλλη κοινωνία. Στην υπηρεσία, με άλλα λόγια, της «επανάστασης». Και, φυσικά, δεν αναφέρομαι στην Επανάσταση που ξεσπάει ένα πρωί, καταλαμβάνει τα χειμερινά ανάκτορα, γίνεται εξουσία και ένα άλλο πρωί, για τον ένα ή τον άλλο λόγο επιστρέφει εκεί, όπου κείτονται νεκρές οι αρχικές προσδοκίες. Αναφέρομαι στην επανάσταση που γίνεται, όπως είπε σε μια συνέντευξή του, ο Φ. Κάστρο, κάθε μέρα η ώρα 5 το πρωί. Γι' αυτήν την επανάσταση μιλούσε ο Γληνός. Αυτή την επανάσταση υπηρετούσε. Για την επανάσταση που ίσως οι πιο πολλοί από μας την έχουμε ξεχάσει, γιατί έχουμε κουραστεί και για το λόγο αυτό αναβάλλουμε το πρωινό εγερτήριο για μια άλλη φορά. Και μιλούσε ο Γληνός με τρόπους απρόβλεπτους, απροσδόκητους. Για την επανάσταση που έπαιρνε μέσα στο λόγο του τη μορφή της συμβουλής, του συνθήματος, της κριτικής, της κοροϊδίας. Κι όλα αυτά τα Λόγια, τα δραματικά και τα μεγάλα είναι τόσο πολλά που δεν είναι δυνατό να τα χωρέσω σε μια ομιλία, όπως αυτή που θα επιχειρήσω να αρθρώσω εδώ σ' αυτή τη συνάντησή μας. Σε μια συνάντηση που δεν είναι μνημόσυνο, ούτε συνάντηση τιμητική, όπως λέμε συχνά. Είναι μια συνάντηση πολιτική. Με την έννοια ότι πέρα από τις βιογραφικές και βιβλιογραφικές αναφορές, η προσπάθειά μας είναι να βρούμε μια θέση ανάμεσα σ' αυτούς που σκέφτονται και αγωνίζονται σήμερα για να τοποθετήσουμε τον Δημήτριο Γληνό, που ταυτίστηκε με τη σκοπιμότητα του Αγώνα γράφοντας: ...μόνο ο αγώνας μπορεί να δώσει ένα μέρος ή το σύνολο από τα πνευματικά αγαθά σε κείνους που δεν τα 'χουν, όπως μόνο με τον αγώνα μπορούν να κατακτήσουν οι αδικημένοι ένα μέρος ή το σύνολο από τα υλικά αγαθά (20 Ιουνίου 1927).Να βρούμε, επομένως, τα επιχειρήματα εκείνα που αποδεικνύουν Οχι τόσο για να αποδείξουμε την επικαιρότητα των λόγων του σήμερα 60 χρόνια μετά. Αλλά για να αποδείξουμε την οπισθοδρόμηση της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας που συντηρεί αυτή την επικαιρότητα.

Για να το επιχειρήσω αυτό, λοιπόν, δε θα προχωρήσω σε βαθιές αναλύσεις του έργου του Γληνού, ούτε θα παρακολουθήσω την ανάπτυξη αυτού του έργου χρονολογικά. Θα αναφερθώ απλώς στην απόφασή του να σταθεί αντιμέτωπος σε δυο προβλήματα της νεοελληνικής κοινωνίας που δημιουργούσε η άρχουσα τάξη των αρχών του 20ού αιώνα, στην προσπάθειά της να επιβάλει την άποψη ότι η Εκπαίδευση δεν είναι πρόβλημα κοινωνικό, άρα ταξικό και παράλληλα ότι η διατήρηση ζωντανής της πνευματικής παράδοσης είναι ευθύνη ενός άγονου Ιστορισμού που αναζητά τη συνέχεια μέσα στη μίμηση, στην αντιγραφή. Για την πρώτη άποψη έγραψε ο Γληνός: «Η θεωρία: το κράτος υπεράνω των τάξεων, τη στιγμή που υπάρχουν τάξεις, είναι καθαρό ξεγέλασμα, για να κρύψει την πραγματικότητα, δηλαδή το κράτος υπέρ της άρχουσας τάξης. Το ίδιο είναι ξεγέλασμα και η θεωρία: η παιδεία υπεράνω των τάξεων, εκεί όπου υπάρχουν τάξεις, για να αποσκεπάσει την πραγματικότητα, δηλαδή η παιδεία όργανο της άρχουσας τάξης...»

Και σήμερα τι κυριαρχεί; Ολα τα μεταρρυθμιστικά τρικ, οι μεθοδολογικοί νεωτερισμοί και η καθημερινά απειλούμενη «δημόσια και δωρεάν Παιδεία» τι μας αποκαλύπτει; Μα τίποτε άλλο παρά το ότι η θεωρία για την «Παιδεία υπεράνω τάξεων» που ήθελε να χτυπήσει ο Γληνός υπάρχει και δυναμώνει ως διάθεση και απειλή!


Του
Γ.Χ.ΧΟΥΡΜΟΥΖΙΑΔΗ


Κορυφή σελίδας
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ