Κυριακή 16 Απρίλη 2006
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 10
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Σκέψεις με αφορμή τον ελιγμό Ντε Βιλπέν

Οι φοιτητές με τον επίμονο αγώνα τους κατόρθωσαν να βάλουν μια προσωρινή τρικλοποδιά στο κεφάλαιο. Μεγάλο το κατόρθωμα των φοιτητών, μικρή η ζημιά για το κεφάλαιο. Εδώ είναι που προκύπτει το «τέκνο της ανάγκης», το επαναστατικό κόμμα

Associated Press

Οι φοιτητές με τον επίμονο αγώνα τους κατόρθωσαν να βάλουν μια προσωρινή τρικλοποδιά στο κεφάλαιο. Μεγάλο το κατόρθωμα των φοιτητών, μικρή η ζημιά για το κεφάλαιο. Εδώ είναι που προκύπτει το «τέκνο της ανάγκης», το επαναστατικό κόμμα
«

...Δεν υπάρχουν οι νηφάλιες συνθήκες για την εφαρμογή του μέτρου». Κάπως έτσι ο πρωθυπουργός της Γαλλίας, σαν να είχε προγραμματίσει εκδρομή ανακάλυψε πως βρέχει και την άφησε για άλλη μέρα, ανέστειλε προσωρινά την εφαρμογή του επίμαχου άρθρου 8 από το λεγόμενο «Συμβόλαιο Πρώτης Πρόσληψης». Αρθρο, που έδινε τη δυνατότητα στους εργοδότες, να απολύουν ανεξέλεγκτα τους νέους μέχρι 26 χρόνων την πρώτη διετία της πρόσληψής τους, χωρίς αποζημιώσεις και χωρίς να δίνουν λογαριασμό σε κανένα.

Επιμένουμε στο «προσωρινά», όχι μόνο γιατί αυτό υπονοούν οι «νηφάλιες συνθήκες» (σαν να λένε «πίσω έχει η αχλάδα...»), αλλά γιατί κάπως έτσι καταφέρνει να περνάει είτε από την πόρτα είτε από το παράθυρο τις στρατηγικές του επιλογές και να αναπτύσσεται προς το χειρότερο για τους εργαζόμενους το σύστημα της εκμετάλλευσης. Με απανωτούς ελιγμούς των εκπροσώπων της αστικής τάξης. Ελιγμοί, που φυσικά έχουν να κάνουν με διάφορους παράγοντες, όπως για παράδειγμα οι προσωπικές επιδιώξεις των εκπροσώπων του κεφαλαίου (π.χ. ο Ντε Βιλπέν «κουστουμαριζόταν» για Πρόεδρος), αλλά κύρια εξαρτώνται από την ιστορικότητα, το επίπεδο καπιταλιστικής ανάπτυξης, τους συσχετισμούς δύναμης και το επίπεδο της ταξικής πάλης. Ελιγμοί, που μοιάζουν πλάγια, ή πίσω βήματα σε αγώνα πυγμαχίας, για να γλιτώσουν κάποιο χτύπημα και ταυτόχρονα παίρνουν επιθετική στάση, για να δώσουν αυτοί το επόμενο...

Με τέτοιες τακτικές έχει φτάσει, ουσιαστικά, να έχει ολοκληρωθεί η πρώτη φάση των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων τα τελευταία χρόνια και να αποτελούν σίγουρο «πλατύσκαλο» για τις επόμενες, που θα απαιτήσει το κεφάλαιο. Από την άλλη, γι' αυτούς επίσης τους λόγους αυτή η πρώτη φάση δεν έχει ολοκληρωθεί ευθύγραμμα και στο ίδιο βάθος για όλες τις καπιταλιστικές χώρες. Μπορεί, για παράδειγμα, μια χώρα να έχει περάσει από τις πρώτες την «ευλυγισία της εργασίας», να έχει στριμώξει το ασφαλιστικό, να έχει βαθύνει στις ιδιωτικοποιήσεις, αλλά να έχει μεγάλη εκκρεμότητα στην «ελευθερία» των απολύσεων. Οπου βρουν «άνοιγμα» στους συσχετισμούς δύναμης, οι εκπρόσωποι του κεφαλαίου χτυπούν και κερδίζουν «σημεία». Ετσι αθροιστικά, με πισωγυρίσματα ανάλογα την αντίσταση που θα συναντήσουν, αλλάζουν εσωτερικά τη διάρθρωση του συστήματος της εκμετάλλευσης προς το χειρότερο.

Η εξέλιξη του «Συμβολαίου Πρώτης Πρόσληψης» στη Γαλλία αντανακλά ακριβώς αυτή την αντιφατική μεν αλλά αρνητική για τους εργαζόμενους διαδικασία. Ηδη από το καλοκαίρι, η κυβέρνηση Ντε Βιλπέν είχε περάσει χωρίς να έχει προηγηθεί κοινοβουλευτική διαδικασία με τη μορφή διατάγματος ένα νομοθέτημα που έστρωνε το δρόμο. Αυτό το καλοκαιρινό διάταγμα ήταν το «Συμβόλαιο Νέας Πρόσληψης» και η φιλοσοφία του ήταν ολόιδια με το «Συμβόλαιο Πρώτης Πρόσληψης». Δηλαδή, προβλέπει ό,τι ακριβώς και το δεύτερο νομοθέτημα με μοναδική διαφορά πως αφορά στις επιχειρήσεις που απασχολούν λιγότερους από 20 εργαζόμενους και δε θέτει όριο ηλικίας για τις χωρίς αιτιολογία απολύσεις. Επίσης, περιλαμβάνει κυρώσεις σε όποιον αρνηθεί θέση εργασίας, ενώ παίρνει επίδομα ανεργίας, ακόμα και αν αυτή η θέση βρίσκεται σε άλλη πόλη και ο μισθός, που του δίνουν, δεν αρκεί για την εκεί παραμονή του.

Εδώ είναι, λοιπόν, που η κυβέρνηση Ντε Βιλπέν βρήκε «άνοιγμα» συσχετισμών και χτύπησε. Τα κεντροαριστερά κόμματα της αντιπολίτευσης παρίσταναν πως ...κοιτούσαν αλλού. Παγιδευμένα στη λογική της ΕΕ, της Συνθήκης της Λισαβόνας και των οραμάτων της αστικής τάξης για την ανταγωνιστικότητα. Τα εργατικά συνδικάτα, επίσης, αντί να αντιταχτούν σθεναρά σ' αυτό το πρώτο καλοκαιρινό νομοθέτημα παραπονιούνταν, γιατί δεν ...είχε προηγηθεί διάλογος και το άφηναν, να μπει σε εφαρμογή.

Αφού όλα κύλησαν ομαλά για την κυβέρνηση και χωρίς καμιά σοβαρή αντίσταση, φυσικό είναι να επιχειρήσει, να συμπληρώσει ακόμα πιο τολμηρά δοσίματα στο κεφάλαιο. Είχαν προηγηθεί οι κινητοποιήσεις στα γκέτο το φθινόπωρο και είχε άλλο ένα άλλοθι ότι τάχα χρειάζονταν μέτρα, για να δώσει εργασία στους άνεργους νέους. Ετσι φτάσαμε στο «Συμβόλαιο Πρώτης Πρόσληψης».

Για άλλη μια φορά, τα κόμματα της αντιπολίτευσης άφησαν στην κυβέρνηση «ακάλυπτο χώρο να φυτέψει», αφού όλο και όλο ψέλλιζαν κάτι για θεσμούς και συνταγματικότητα των διαδικασιών. Επιχειρήματα, που πρακτικά σημαίνουν «μπάτε σκύλοι...», πράγμα που επιβεβαιώθηκε κιόλας, όταν το Συνταγματικό Δικαστήριο επικύρωσε το νομοθέτημα και τις διαδικασίες. Οι ηγεσίες των συνδικάτων, επίσης, για άλλη μια φορά, βρίσκονταν στις επάλξεις του ...χαμένου διαλόγου.

Το πείσμα και η επιμονή των μαζικών φοιτητικών κινητοποιήσεων ήταν που υποχρέωσαν τελικά τα συνδικάτα σε καθυστερημένες απεργιακές κινητοποιήσεις και επίσης εξανάγκασαν την κυβέρνηση να πάρει θέση άμυνας και να προετοιμαστεί για διαφορετική μελλοντική επίθεση.

Είναι μεγάλη επιτυχία των φοιτητικών οργανώσεων. Με τον επίμονο αγώνα τους εκεί που, για άλλη μια φορά, θα ήταν «ούτε γάτα ούτε ζημιά» για τα σχέδια του κεφαλαίου κατόρθωσαν να του βάλουν μια προσωρινή τρικλοποδιά. Μεγάλο το κατόρθωμα των φοιτητών, μικρή η ζημιά για το κεφάλαιο. Ηδη το μεν επίμαχο άρθρο 8 πήρε αναβολή, αλλά όλο το υπόλοιπο πνεύμα του μένει ζωντανό στα άρθρα που παραμένουν. Δηλαδή, επιδοτήσεις στους εργοδότες να προσλαμβάνουν νέους με την προοπτική η επιβάρυνση στον προϋπολογισμό να καλυφθεί από την αύξηση των άμεσων φόρων π.χ. στο καπνό. Με άλλα λόγια, καλεί τους εργαζόμενους, να πληρώνουν οι ίδιοι για τη δουλιά, που θα δίνουν οι εργοδότες. Φυσικά και οι νέοι, που πιθανόν θα προσληφθούν με αυτούς τους όρους ουσιαστικά θα πληρώνουν σε φόρους τη δουλιά, που το κεφάλαιο ...τους επέτρεψε να πάρουν. Δηλαδή, σε ακόμα πιο απλά λόγια, οι εργαζόμενοι νέοι «σε δουλιά να βρίσκονται» και το κεφάλαιο να μαζεύει κέρδη από όλες τις μπάντες.

Οι μόνοι που έχουν την αντικειμενική δυνατότητα να κλείσουν το ζωτικό χώρο κίνησης των εκπροσώπων της αστικής τάξης είναι οι αντικειμενικοί της αντίπαλοι. Η εργατική τάξη και όλοι οι εργαζόμενοι. Το τρένο της ιστορικής εξέλιξης κινείται από τη μηχανή όχι από τα καθίσματα. Εκείνοι που παράγουν τον πλούτο μπορούν και έχουν και τα μέσα να τον διεκδικήσουν. Τότε αναγκαστικά αλλάζει τόσο το περιεχόμενο όσο και η μορφή του μαζικού αγώνα. Είναι εντελώς διαφορετικό πράγμα, για παράδειγμα, να σταματάει η παραγωγή με μια μαζική απεργιακή κινητοποίηση και εντελώς διαφορετικό να χάνουν την εξεταστική τους περίοδο οι φοιτητές. Αν από την αρχή, ήδη από τον περασμένο Ιούλη, τα εργατικά συνδικάτα είχαν αντιταχτεί μαζικά στο πρώτο νομοθέτημα του Ντε Βιλπέν, δε θα είχε ανοίξει τόσο πολύ η όρεξη του κεφαλαίου.

Φυσικά, ούτε αυτό από μόνο του φτάνει για να αποκλείσει τις τούμπες - ελιγμούς των εκπροσώπων του κεφαλαίου, αφού αυτοί «κρατούν το μαχαίρι» και, το πολύ - πολύ, είτε να καθυστερήσουν είτε να κόψουν από την άλλη πλευρά του ...πεπονιού. Εδώ είναι, που προκύπτει το «τέκνο της ανάγκης» το επαναστατικό κόμμα της εργατικής ταξης η πολιτική οργανωμένη πρωτοπορία της για την ανατροπή του συστήματος. Είναι αυτό, που θα αναλάβει με την επαναστατική θεωρία και το πρόγραμμά του, να χωρίσει πρώτα - πρώτα το στάρι από το κριθάρι. Δεν είναι δυνατόν η εργατική τάξη να παγιδεύεται στα οράματα - σχέδια της αστικής τάξης, ούτε σε κόμματα που να την παγιδεύουν πχ σε κεντροαριστερά σενάρια, και ας εμφανίζονται τάχα ως δικά της, όπως πχ στη Γαλλία. Για παράδειγμα, τα περί ανταγωνιστικότητας μπορεί να πονάνε και να καίνε κάποιες μερίδες του κεφαλαίου, αλλά για την εργατική τάξη σημαίνουν πάντα αύξηση της εκμετάλλευσης. Αρα τα «περί θυσιών όλων για να προοδεύσουμε» είναι ο βαθύς λάκκος, που σκάβουν οι εκμεταλλευτές για να μην μπορούν οι εργαζόμενοι να σηκώσουν κεφάλι και να διακρίνουν διέξοδο.

Οταν γίνει αυτό σαφές και χωριστούν τα τσανάκια από τη μια και την άλλη πλευρά, τότε γίνεται ευδιάκριτο πως τα σκέτα οικονομικά αιτήματα μπορούν να τα χειρίζονται έστω και με προσωρινά πισωγυρίσματα οι εκπρόσωποι της αστικής τάξης που έχουν την πολιτική εξουσία. Γίνεται, δηλαδή, φανερό, πως δεν αρκεί, να παλεύεις για κάποιο «πρόβλημα», αλλά να αποκαλύπτεις τις πηγές του και να διεκδικείς την οριστική λύση όλων των προβλημάτων, διεκδικώντας την αφαίρεση της εξουσίας από τους εκπροσώπους της τάξης των εκμεταλλευτών. Τότε, όχι μόνο είναι πιο συνεπής η δράση για όποιο συγκεκριμένο πρόβλημα, αλλά έχει και προοπτική. Προοπτική, που κολλάει φτερά στους αγώνες των εργαζομένων και τους οδηγεί με συγκεκριμένο σχέδιο στην κοινωνία, που φαίνεται ήδη, απ' όλα τα παράθυρα του καπιταλιστικού κόσμου. Την κοινωνία όπου έχει καταργηθεί η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο...


Του
Παύλου ΑΛΕΠΗ


Κορυφή σελίδας
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ