ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ - ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ - ΜΟΣΧΑ - ΒΑΓΔΑΤΗ.--

Συνεργάζεται το Ιράκ, πλην, όχι ουσιαστικώς, υποστήριξε στην πρώτη επίσημη ενημέρωση του Συμβουλίου Ασφαλείας για τους ελέγχους στο ιρακινό οπλοστάσιο ο επικεφαλής των επιθεωρητών του ΟΗΕ, Χανς Μπλιξ. Δεν έχει βρεθεί τίποτε απαγορευμένο, όσον αφορά στο πυρηνικό οπλοστάσιο του Ιράκ, υποστήριξε από την πλευρά του ο επικεφαλής της Διεθνούς Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας, Μοχάμαντ αλ Μπαραντάι. Παρά τη διαφορά ύφους και στάσης που διαφάνηκε ανάμεσα στους δύο επικεφαλής των ελέγχων, και οι δύο άνδρες τάχτηκαν υπέρ της παράτασης του έργου των επιθεωρητών. Θετική ήταν η αντίδραση στο αίτημά τους από την πλειοψηφία των μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας, με αναμενόμενη εξαίρεση τις ΗΠΑ. Η Βρετανία, από την άλλη, προσπάθησε να ισορροπήσει τις οξυνόμενες αντιθέσεις, τασσόμενη υπέρ μιας δεύτερης, πλην, τελικής και οριστικής, έκθεσης των επιθεωρητών.

«Το Ιράκ δε φαίνεται να έχει αποδεχτεί, ειλικρινώς, τη διαδικασία αφοπλισμού του», εκτίμησε ο Χανς Μπλιξ, υποστηρίζοντας ότι η Βαγδάτη συνεργάζεται πλήρως, όσον αφορά στην πρόσβαση σε όσα σημεία ζητήθηκε να διενεργηθούν επιθεωρήσεις, αλλά όχι επί της ουσίας. Συγκεκριμένα, ο Σουηδός διπλωμάτης αναφέρθηκε στα ερωτήματα που προκύπτουν από την έκθεση του ιρακινού οπλοστασίου, και υποστήριξε ότι δεν υπάρχει σαφής απολογισμός των ιρακινών αποθεμάτων άνθρακα ούτε αποδείξεις ότι δεν υπάρχει, στο Ιράκ, αέριο νεύρων. Αντίθετα, τόνισε, υπάρχουν ενδείξεις ότι το Ιράκ διαθέτει περισσότερα βιολογικά όπλα από όσα διατείνεται, ενώ δεν έχει δώσει τις απαραίτητες διευκρινίσεις για 300 μηχανές πυραύλων. Επιπλέον, η Βαγδάτη, υπογράμμισε ο Μπλιξ, δεν αποδέχτηκε, παρά μόνο υπό όρους, τη λήψη αεροφωτογραφιών από τα κατασκοπευτικά U2.

«Τρία είναι τα βασικά ερωτήματα που παραμένουν: πόσα παράνομα όπλα και υλικό δεν έχουν δηλωθεί από το Ιράκ πριν και μετά το 1991, τι παράνομο έχει παραχθεί έκτοτε, και πώς μπορεί να αποφευχθεί η παραγωγή παράνομων όπλων στο μέλλον», εκτίμησε ο Χανς Μπλιξ, καταλήγοντας ότι «με δεδομένη την ανάγκη για ουσιαστικότερη συνεργασία από το Ιράκ, χρειάζονται επιπλέον επιθεωρήσεις, για να είμαστε σε θέση να πούμε αν έχει ή δεν έχει όπλα μαζικής καταστροφής, κάτι που σήμερα δεν μπορούμε να δηλώσουμε σαφώς».

Πολύ ηπιότερο ήταν το περιεχόμενο της παρέμβασης του Μοχάμαντ αλ Μπάρανταϊ, που τόνισε κατηγορηματικά ότι μέχρι στιγμής δεν έχει βρεθεί τίποτε παράνομο όσον αφορά στο ιρακινό πυρηνικό οπλοστάσιο. Ο διπλωμάτης της ΔΕΑΕ ζήτησε να δοθεί εξουσιοδότηση στους επιθεωρητές να συνεχίσουν τους ελέγχους τους, τονίζοντας ότι «σε μερικούς μήνες θα είναι σε θέση να αποδείξουν ότι το Ιράκ δε διαθέτει όπλα μαζικής καταστροφής και αυτό είναι μια επένδυση για την ειρήνη, αφού θα έχει αποτραπεί ένας πόλεμος».

Των παρουσιάσεων των δύο διπλωματών είχε προηγηθεί δήλωση του ΓΓ του ΟΗΕ Κόφι Ανάν, ο οποίος τάχτηκε, ξεκάθαρα, υπέρ της συνέχισης των επιθεωρήσεων διευκρινίζοντας ότι αυτό δε σημαίνει ότι θα δοθεί στο Ιράκ «απεριόριστος χρόνος». Σχολιάζοντας τις εκθέσεις που παρουσιάστηκαν στο Συμβούλιο Ασφαλείας, ο Ιρακινός πρέσβης στον ΟΗΕ, Μοχάμεντ αλ Ντούρι, τόνισε ότι η χώρα του «συνεργάζεται ειλικρινώς και προτίθεται να απαντήσει σε όλα τα ερωτήματα του ΟΗΕ». Ο Ιρακινός ΥΠΕΞ, Νάτζι Σάμπρι, είχε, πριν την έναρξη της κρίσιμης συνεδρίασης, καλέσει τους Μπλιξ και αλ Μπάρανταϊ να «είναι δίκαιοι και να μεταφέρουν την αλήθεια και όχι όσα οι ΗΠΑ και Βρετανία επιδιώκουν να παρουσιάσουν σαν αλήθεια».

Εμφανώς διχασμένο εμφανίστηκε το Συμβούλιο Ασφαλείας, και κυρίως τα μόνιμα μέλη του, αμέσως μετά την ενημέρωση των Μπλιξ - αλ Μπάρανταϊ, που πραγματοποιήθηκε σε ανοιχτή συνεδρίαση. Ο Αμερικανός πρέσβης, Τζον Νεγκρεπόντε, υποστήριξε ότι «από όσα ακούστηκαν στην έκθεση, δε δίνονται ελπίδες ότι το Ιράκ προτίθεται να συμμορφωθεί με τα αιτήματα του ΟΗΕ». Ο Νεγκρεπόντε επανέλαβε ότι οι επιθεωρητές από μόνοι τους δεν μπορούν να πετύχουν τον αφοπλισμό του Ιράκ, ιδιαίτερα εφόσον η Βαγδάτη ακολουθεί το δρόμο του ψεύδους. Ο Αμερικανός διπλωμάτης κατέληξε ότι «τις επόμενες ημέρες (που θα ακολουθήσουν συνεδριάσεις κεκλεισμένων των θυρών) τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας θα κληθούν να αναλάβουν τις ευθύνες τους».

Η πρώτη επίσημη αντίδραση από την Ουάσιγκτον ήρθε διά στόματος Αρι Φλάισερ, του εκπροσώπου του Λευκού Οίκου, ο οποίος υποστήριξε ότι «η έκθεση των επιθεωρητών επιβεβαιώνει τις ανησυχίες για την ύπαρξη φονικών όπλων στα χέρια του Ιράκ». Ο Φλάισερ επανέλαβε ότι ο Πρόεδρος Μπους δεν έχει λάβει απόφαση στρατιωτικής επέμβασης, γι' αυτό, άλλωστε, δεν έχει ορίσει σαφή διορία τερματισμού των επιθεωρήσεων.

«Οταν ζητείται περισσότερος χρόνος, σημαίνει ότι δίνεται περισσότερος χρόνος στο Ιράκ για να ψεύδεται, και ο χρόνος είναι μετρημένος», προειδοποίησε ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου. Συμπλήρωσε, δε, ότι η Ουάσιγκτον θα «διαβάσει προσεκτικά την έκθεση των επιθεωρητών, και αν αυτή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το Ιράκ συνεργάζεται εν μέρει, για τις ΗΠΑ θα σημάνει ότι δε συνεργάζεται καθόλου!»

Τη στάση της Ουάσιγκτον είχε καταστήσει σαφή, ήδη, από το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, στο Νταβός, ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Κόλιν Πάουελ, φροντίζοντας παράλληλα να δώσει συνεντεύξεις σε σειρά ευρωπαϊκών εφημερίδων. Ο Πάουελ δήλωνε ότι οι πληροφορίες που έχουν συγκεντρώσει οι ΗΠΑ «επιβεβαιώνουν τους χειρότερους φόβους για το Ιράκ» και διαβεβαίωνε ότι θα δημοσιοποιηθούν συντόμως, γιατί «δε διαρκούν όλα αιωνίως», μην παραλείποντας να υποστηρίξει ότι η Ουάσιγκτον διαθέτει στοιχεία που διασυνδέουν το Ιράκ με την Αλ Κάιντα, καθώς φέρεται να εκπαίδευσε στη χρήση χημικών όπλων αρκετά μέλη της. Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ επανέλαβε ότι ο Μπους θα συνομιλήσει με όλους τους συμμάχους πριν λάβει απόφαση, κάτι που έσπευσε να επιβεβαιώσει και ο ΓΓ του ΝΑΤΟ, Τζορτζ Ρόμπερτσον.

Υπέρ της ολοκλήρωσης των επιθεωρήσεων τάχθηκαν οι πρέσβεις των Κίνα, Ρωσίας, Γαλλίας, Γερμανίας στο Συμβούλιο Ασφαλείας, υποστηρίζοντας ότι δεν έχουν εξαντληθεί τα διπλωματικά μέσα επίλυσης της κρίσης. Τη θέση αυτή έσπευσαν να ενισχύσουν οι ΥΠΕΞ Γερμανίας - Γαλλίας, Φίσερ και ντε Βιλπέν, τονίζοντας ότι οι επιθεωρήσεις παραμένουν ο καλύτερος τρόπος αφοπλισμού του Ιράκ και ότι δε μεσολάβησε τίποτε που να μη δικαιολογεί τη συνέχισή τους. Ο Γάλλος ΥΠΕΞ, μάλιστα, έσπευσε να συμπληρώσει ότι η Ευρώπη δεν έχει καμία απόδειξη για τους αμερικανικούς ισχυρισμούς περί διασύνδεσης του Ιράκ με την αλ Κάιντα. Ακολούθησαν ανάλογες δηλώσεις των Σιράκ και Σρέντερ.

Εξάντληση των πολιτικών μέσων και συνέχιση των επιθεωρήσεων ζήτησε και ο Ρώσος Πρόεδρος, κατά την τηλεφωνική του συνομιλία με τον Βρετανό πρωθυπουργό. Την ίδια στιγμή, ο Χαβιέ Σολάνα, μιλώντας εκ μέρους της ΕΕ, επαναλάμβανε ότι «προς στιγμήν δεν είναι δικαιολογημένος ένας πόλεμος κατά του Ιράκ, που θα σημαίνει και την αποτυχία της διπλωματίας».

Για «εικονική συνεργασία» του Ιράκ έκανε λόγο ο Βρετανός ΥΠΕΞ, Τζακ Στρο, τονίζοντας ότι «ο χρόνος τελειώνει για το Ιράκ». Εντούτοις, ο Βρετανός πρέσβης στον ΟΗΕ, Τζέρεμι Γκρίνστοουκ, δήλωνε ότι η χώρα του αποδέχεται, κατ' αρχάς, τη γερμανική πρόταση για δεύτερη έκθεση των επιθεωρητών στο Συμβούλιο Ασφαλείας στις 15 Φεβρουαρίου. Σύμφωνα με το βρετανικό Τύπο, το Λονδίνο σκοπεύει να «μεσολαβήσει» ανάμεσα στις ΗΠΑ και στα υπόλοιπα μέλη του Συμβουλίου, ζητώντας δεύτερη ενημέρωση των επιθεωρητών με την προϋπόθεση ότι θα είναι η τελευταία και θα οριστεί σαφές χρονοδιάγραμμα λήψης απόφασης για στρατιωτική δράση μέχρι τις αρχές Μαρτίου, οπότε και θα έχει αναπτυχθεί το σύνολο των αμερικανο-βρετανικών δυνάμεων στον Κόλπο.

Χιλιάδες διαδηλωτές κατέκλυσαν τους δρόμους σε Ιράκ, Συρία, Υεμένη, Μαρόκο, Αίγυπτο, Μπαχρέιν, Σουδάν, Λίβανο, Τουρκία και Ινδία, καταδικάζοντας τα αμερικανικά σχέδια πολέμου και κατηγορώντας τις αραβικές ηγεσίες «για έλλειψη πυγμής». Παρά τις λεκτικές πιέσεις των αραβικών ηγεσιών για την ανάγκη αποτροπής ενός πολέμου, ο Ιορδανός μονάρχης Αμπντάλα, από το Νταβός, δήλωνε ότι «προφανώς ο πόλεμος είναι αναπόφευκτος» και εξέφραζε την ελπίδα ότι θα είναι βραχυπρόθεσμος.

Την ίδια στιγμή, στην Αγκυρα, το τηλεοπτικό δίκτυο NTV υποστήριζε ότι η τουρκική ηγεσία, παρά τη δημόσια αναποφασιστικότητά της, συμφώνησε, με τις ΗΠΑ, να επιτρέψει να περάσουν από το τουρκικό έδαφος, με προορισμό το Βόρειο Ιράκ 20.000 Αμερικανοί στρατιώτες. Η συμφωνία φέρεται να έχει ισχύ ενός χρόνου και θα τηρηθεί για 135 μέρες, το μέγιστο, από την έναρξη ανάπτυξης των δυνάμεων. Δημοσίως, πάντως, ο πρωθυπουργός Γκιούλ επαναλάμβανε ότι αναμένει νέα απόφαση του ΟΗΕ.